در دورانی که بحران‌های اقلیمی، صنعت فولاد جهانی را سردرگم کرده، شرکتی ایرانی با جسارت فناورانه و نگاه سیستمی، مسیر خود را از زاینده‌رود تا انرژی‌های تجدیدپذیر، دیجیتال‌سازی و خودکفایی ترسیم کرده است. این روایت، تنها داستان یک کارخانه نیست  داستان ساختن آینده‌ای پایدار و هوشمند در بستری بومی‌ست.

به گزارش سرمایه فردا، در دل فلات مرکزی ایران، جایی که رود زاینده‌رود نفس‌های آخر را می‌کشد و صنعت کشور با چالش‌های محیط‌زیستی و انرژی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، شرکت فولاد مبارکه داستانی متفاوت را آغاز کرد؛ داستانی از تحول، نوآوری، و جسارت در مواجهه با آینده‌ای نامعلوم. این شرکت، فراتر از یک تولیدکننده فولاد، تصمیم گرفت نماد پیشرفت سبز در جهان صنعت باشد.

همه‌چیز از یک نگاه بلندمدت آغاز شد؛ فولاد مبارکه مسیر خود را به‌جای تقلید از مدل‌های قدیمی، با سرمایه‌گذاری عظیم در زیرساخت‌های انرژی پاک طراحی کرد. نیروگاه‌های خورشیدی، بادی و سیکل ترکیبی، که میلیاردها دلار سرمایه می‌طلبیدند، به‌سرعت شکل گرفتند و حالا ۳۰ درصد از برق مصرفی شرکت از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌شود. این در حالی‌ست که بسیاری از رقبای جهانی هنوز در مراحل آزمایشی همین فناوری‌ها هستند.

هم‌زمان با بحران کم‌آبی، مبارکه نشان داد که تفکر سیستمی چگونه می‌تواند منابع حیاتی را حفظ کند. تنها ۱.۵ درصد از نیاز آبی این مجموعه از زاینده‌رود تأمین می‌شود، چرا که ۷۰ درصد آب مصرفی از طریق بازچرخانی پساب‌ها بازگشت داده می‌شود. پروژه‌های انتقال آب از دریای عمان نیز در دستور کار قرار گرفت تا این استقلال آبی پایدارتر شود.

تولید گریدهای خاص فولادی

ساختار شرکت هم دستخوش تغییرات بنیادین شد. با ایجاد یک هلدینگ منسجم و هوشمند، بیش از ۲۰ شرکت تابعه در زنجیره تأمین، از استخراج تا تولید ورق نهایی، تحت مدیریت یکپارچه قرار گرفتند. این انسجام عملیاتی نه‌تنها رقابت‌پذیری را افزایش داد، بلکه تاب‌آوری مجموعه در برابر نوسانات بازار را نیز بالا برد.

از سوی دیگر، تولید گریدهای خاص فولادی مانند ۴۲CrMo4 و CK45، که تا پیش از این وابسته به واردات بودند، با اتکا به توان داخلی و اصلاح ترکیب آلیاژی، اکنون در داخل تولید می‌شوند و حتی بخشی از آن‌ها به بازارهای جهانی صادر شده‌اند. این جهش تکنولوژیک، مبارکه را در مسیر خودکفایی و خلق مزیت رقابتی قرار داده است.

در سال گذشته، بیش از ۸.۵ میلیون تن فولاد خام در این مجموعه تولید شد. به موازات آن، بیش از ۵۰ میلیون مترمکعب آب صرفه‌جویی شد، و نیم میلیارد تومان در استارت‌آپ‌های زیست‌محیطی و صنعتی سرمایه‌گذاری صورت گرفت تا نوآوری نه در شعار، بلکه در عمل نمایان باشد. سیستم‌های دیجیتال پیشرفته مانند داشبوردهای مدیریت انرژی، سامانه‌های پیش‌بینی تعمیرات، و تحلیل داده‌های تولید، به تصمیم‌سازی دقیق و بهره‌وری بالا کمک کرده‌اند. این یعنی ورود به صنعت ۴.۰، در جایی که نوآوری هم‌پای تولید حرکت می‌کند.

چشم‌انداز سال ۱۴۰۵ فولاد مبارکه

در عرصه مسئولیت اجتماعی نیز، فولاد مبارکه نقشی پررنگ ایفا کرده است. ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم برای بیش از ۲۰ هزار نفر، حفظ اکوسیستم‌های محلی، و کاهش ردپای کربنی، بخشی از تعهد این شرکت به آینده پایدار کشور است.

چشم‌انداز سال ۱۴۰۵ فولاد مبارکه با اهدافی جسورانه ترسیم شده؛ تبدیل شدن به بزرگ‌ترین هلدینگ فولادی منطقه، افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر به بالای ۵۰ درصد، هوشمندسازی کامل فرآیندهای تولید، و ارتقای شاخص‌های زیست‌محیطی، اهدافی هستند که فولاد مبارکه برای تحقق آن‌ها گام‌های واقعی برداشته است.

این مجموعه صنعتی، حالا نه‌تنها یکی از ستون‌های اقتصادی کشور است، بلکه الگویی است برای اینکه چگونه می‌توان با تلفیق فناوری، مدیریت پایدار، و جسارت سازمانی، از مرزهای سنت عبور کرد و آینده‌ای سبز، هوشمند، و جهانی ساخت. فولاد مبارکه، روایت ایران از آینده صنعت است.

در دل فلات مرکزی ایران، جایی که صنعت و خلاقیت به هم می‌رسند، فولاد مبارکه قد علم کرده است؛ نه فقط به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد خاورمیانه، بلکه به‌عنوان قلب تپنده‌ی زنجیره صنعتی کشور. ظرفیت تولید بیش از ۱۰.۳ میلیون تن محصول و پشتیبانی از هزاران واحد تولیدی پایین‌دستی، این شرکت را به ستون فقرات بسیاری از صنایع ایران بدل کرده است. اما داستان مبارکه، صرفاً روایت تولید نیست؛ بلکه بازتابی است از گذار آگاهانه به سوی توسعه پایدار.

تسلط بر تمام مراحل زنجیره تولید فولاد

در سال‌های اخیر، مبارکه با حرکت به سمت تولید ورق‌های استنلس استیل و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های تصفیه و بازیافت آب، نشان داده که محیط‌زیست دیگر حاشیه نیست؛ بلکه بخشی جدانشدنی از هویت صنعتی‌اش است.

حضور در میان ۲۵ شرکت دانشی برتر آسیا، دریافت تندیس زرین تعالی سازمانی، و تسلط بر تمام مراحل زنجیره تولید فولاد، تصویری فراتر از یک بنگاه اقتصادی ترسیم می‌کند؛ تصویری از نهادی ایرانی که مرزهای منطقه را پشت سر گذاشته و اکنون در افق‌های جهانی دیده می‌شود.

این تحول، نه فقط به اعتبار عدد و آمار، بلکه به پشتوانه‌ی چشم‌اندازی روشن و تعهدی عمیق نسبت به آینده شکل گرفته؛ آینده‌ای که در آن صنعت و پایداری، نه در تقابل، بلکه در هم‌زیستی خلاقانه پیش می‌روند.

تحول صورت‌گرفته در فولاد مبارکه ایران نشان می‌دهد که راهبردهای مبتنی بر پایداری، نوآوری و تعهد به توسعه ملی، نه‌تنها قابل تحقق هستند بلکه می‌توانند به الگوهای منطقه‌ای و جهانی بدل شوند. همگرایی میان رویکردهای زیست‌محیطی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، مسیری است که صنایع پیشرو برای تقویت جایگاه خود و تضمین آینده‌ای پایدار باید دنبال کنند. این مسیر، اگرچه با چالش‌هایی همراه است، اما با تکیه بر اراده ملی و سرمایه انسانی، توان عبور از آن وجود دارد.

توسعه زنجیره تأمین داخلی و کاهش وابستگی به واردات

در مسیر این تحول، فولاد مبارکه تنها به اصلاحات فنی و زیست‌محیطی بسنده نکرده است؛ بلکه تلاش کرده فرهنگ سازمانی خود را نیز هم‌راستا با چشم‌انداز توسعه پایدار بازتعریف کند. شفافیت در عملکرد، ارتقای بهره‌وری منابع انسانی و آموزش مستمر نیروهای تخصصی، به بخش جدایی‌ناپذیر از راهبرد سازمانی بدل شده‌اند. این نگاه، نه‌تنها اعتماد عمومی را افزایش داده بلکه بستر لازم برای نوآوری پایدار را فراهم کرده است.

تعامل نزدیک با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، بستری فراهم آورده که در آن دانش بومی در خدمت صنعت قرار گیرد؛ از تولید فولادهای پیشرفته گرفته تا طراحی سامانه‌های مدیریت هوشمند، تمامی این گام‌ها با رویکردی مسئله‌محور برداشته شده‌اند. همین همکاری‌هاست که فولاد مبارکه را در موقعیتی قرار داده که نه فقط به رفع نیازهای داخلی بپردازد، بلکه در عرصه صادرات دانش‌محور نیز عرض‌اندام کند.

با توسعه زنجیره تأمین داخلی و کاهش وابستگی به واردات، فولاد مبارکه به تقویت بنیان‌های اقتصادی ملی کمک کرده؛ اقدامی که در شرایط تحریم و نوسانات ارزی، اهمیتی دوچندان دارد. این سیاست، نه‌فقط افزایش مقاومت صنعت داخلی در برابر تلاطم‌های خارجی را رقم زده، بلکه موجب شکل‌گیری شبکه‌ای از صنایع مکمل و اشتغال‌زایی گسترده در سطح کشور شده است.