پایگاه خبری سرمایه فردا

در شرایطی که سیاست‌های اقتصادی دولت با هدف مهار تورم و تثبیت بازار سرمایه دنبال می‌شود، نشانه‌های آشکار از ناترازی‌های مالی، کاهش ارزش پول ملی، و رکود در شاخص‌های کلیدی اقتصادی، حکایت از بحرانی دارد که در ماه‌های آینده ابعاد واقعی‌اش نمایان خواهد شد. آیا اقتصاد ایران برای مواجهه با تبعات این سیاست‌ها آماده است؟

در شرایطی که بازار سرمایه با ارزندگی نسبی سهام مواجه بود، مجموعه‌ای از ریسک‌های سیستماتیک، ناترازی‌های زیرساختی و سیاست‌های انقباضی، اقتصاد کشور را به ورطه رکود تورمی کشانده‌اند. این گزارش، تحلیلی است بر دلایل اصلی سقوط بازار سهام و ناکارآمدی سیاست‌گذاران در مواجهه با بحران‌های اقتصادی پس از جنگ.

در حالی که بانک مرکزی رسماً رمزارز منتسب به بابک زنجانی را فاقد اعتبار قانونی اعلام کرده، وزارت نفت و شرکت نیکو آن را به‌عنوان وثیقه برای واگذاری میلیون‌ها بشکه نفت پذیرفته‌اند. این تصمیم نه‌تنها پرسش‌هایی جدی درباره سازوکار نظارتی در حوزه انرژی ایجاد کرده، بلکه اعتماد عمومی به مدیریت منابع ملی را با تهدیدی تازه مواجه ساخته است.

مسکو و پکن با مواضع تهران در مخالفت با فعالسازی مکانیسم ماشه و تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ همراه شده‌اند. اما این موضوع برای کافی است؟

در سال گذشته، صادرات محصولات غذایی و مواد اولیه ایران با رشد چشمگیری همراه شد و به رقم ۴.۵ میلیارد دلار رسید. افزایش تقاضای خارجی، سیاست‌های حمایتی دولت، و تمرکز بر بازارهای منطقه‌ای از جمله عراق، امارات و روسیه، زمینه‌ساز این موفقیت بوده‌اند. با وجود چالش‌هایی چون نوسانات ارزی و محدودیت‌های زیرساختی، ایران توانسته جایگاه خود را در صادرات فرآورده‌های غذایی صنعتی تثبیت کند؛ اما استمرار این روند نیازمند اصلاحات ساختاری و توسعه دیپلماسی اقتصادی است.

در حالی‌که شاخص کل بورس تهران در ظاهر روندی صعودی را نشان می‌دهد، صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌ویژه صندوق‌های اهرمی، با حباب‌های منفی و افت شدید قیمت مواجه‌اند—واگرایی‌ای که تحلیلگران آن را نشانه‌ای از بی‌اعتمادی عمیق سرمایه‌گذاران به پایداری رشد بازار می‌دانند. این شکاف، نه‌تنها بازتابی از رفتار گله‌ای و نوسانات هیجانی است، بلکه زنگ خطری برای ساختار تصمیم‌گیری در بازار سرمایه محسوب می‌شود.

با افزایش شکاف قیمتی میان معاملات نقدی و آتی شمش طلا در سررسیدهای بازار مشتقات، زنگ هشدار برای بازنگری در زیرساخت‌های معاملاتی و سیاست‌گذاری بازار کالایی به صدا درآمده است. این اختلاف، که در برخی موارد به بیش از ۳۰ درصد رسیده، نه‌تنها بیانگر انتظارات تورمی و رفتارهای هیجانی سرمایه‌گذاران است، بلکه ضعف‌های ساختاری در فرآیند کشف قیمت، نقدشوندگی و اتصال بازارهای پایه و مشتقه را آشکار می‌سازد. در چنین شرایطی، اصلاح زیرساخت‌ها، ارتقای شفافیت اطلاعاتی و بازتعریف نقش نهادهای ناظر، به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای حفظ اعتماد و کارایی بازار تبدیل شده است.

در حالی که سایه سنگین تحولات سیاسی همچنان بر اقتصاد ایران گسترده است، بازارهای مالی در آستانه شهریور با نوساناتی پرابهام مواجه‌اند. از دلار و طلا گرفته تا بورس و مسکن، همه در انتظار خبری روشن از مذاکرات ایران و آمریکا هستند؛ اما آیا این ماه می‌تواند نقطه‌ای برای بازگشت تعادل باشد؟

در سال‌های اخیر، بازار سرمایه ایران با مجموعه‌ای از سیاست‌های پولی، ارزی و انرژی‌محور مواجه شده که نه‌تنها حاشیه سود شرکت‌ها را به شدت کاهش داده، بلکه مسیر توسعه صنایع بزرگ را نیز مسدود کرده است. این گزارش به بررسی دلایل افت سودآوری، توقف طرح‌های توسعه‌ای و پیامدهای آن بر ساختار بورس ایران می‌پردازد.