شنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۴
در حالی‌که بازار جهانی انرژی با تحریم‌های تازه، تنش‌های منطقه‌ای و رقابت‌های ژئوپلیتیکی دست‌وپنجه نرم می‌کند، کشورهای تولیدکننده نفت در حال بازتعریف جایگاه خود در معادلات قدرت هستند. از لغو توافق‌های ونزوئلا تا آزمون رهبری عربستان در اوپک‌پلاس و بودجه‌ریزی بلندمدت کویت، نفت بار دیگر به ابزار چانه‌زنی و بازسازی نفوذ بدل شده است.
به گزارش سرمایه فردا، بازار جهانی نفت در آستانه زمستان، بیش از هر زمان دیگری به صحنه‌ای برای تقابل سیاسی و بازآرایی قدرت‌های منطقه‌ای تبدیل شده است. تحریم‌های ایالات متحده علیه غول‌های نفتی روسیه، لغو توافق‌های انرژی ونزوئلا با همسایگانش، و تلاش کشورهای خلیج فارس برای افزایش ظرفیت تولید، همگی نشان می‌دهند که نفت دیگر صرفاً یک منبع انرژی نیست، بلکه ابزاری راهبردی در بازی بزرگ ژئوپلیتیک است. در این میان، هر تصمیم تولیدی، هر قرارداد لغوشده و هر بودجه حفاری، بازتابی از رقابت برای حفظ نفوذ، کنترل قیمت‌ها و مدیریت بحران‌های سیاسی است. این گزارش، تصویری چندلایه از این تحولات ارائه می‌دهد.
ونزوئلا اعلام کرد تمامی توافق‌های انرژی خود را با کشور همسایه‌اش، ترینیداد و توباگو، لغو می‌کند. این تصمیم پس از آن گرفته شد که ترینیداد و توباگو اجازه داد یک ناو جنگی آمریکایی برای انجام رزمایش مشترک وارد آب‌هایش شود.
به گزارش سوشیتدپرس (AP)، «دلسی رودریگز» معاون رئیس‌جمهور و وزیر نفت و گاز ونزوئلا، اقدام ترینیداد و توباگو را «خصمانه» خواند و گفت این کشور با پیوستن به برنامه‌های تهاجمی ایالات متحده، علیه کاراکاس موضع گرفته است.
او افزود: «نخست‌وزیر ترینیداد تصمیم گرفته به دستورکار جنگ‌طلبانه ایالات متحده بپیوندد پس ما هم توافق های انرژی را قطع می کنیم.»
توافق‌هایی که رودریگز به آن اشاره کرد، به سال ۲۰۱۵ بازمی‌گردند و شامل همکاری‌های مشترک در زمینه اکتشاف گاز طبیعی در آب‌های بین ونزوئلا و ترینیداد و توباگو هستند.
رئیس‌جمهور ترینیداد اکنون تنها رهبر منطقه آمریکای لاتین و کارائیب است که از سیاست موسوم به «دیپلماسی توپ و ناو» رئیس‌جمهور ترامپ استقبال کرده است.
ترامپ در ماه‌های گذشته لحن خود را علیه دولت نیکولاس مادورو تندتر کرده و مدعی شده است که رئیس‌جمهور ونزوئلا و اعضای ارشد کابینه‌اش در قاچاق مواد مخدر نقش دارند. او همچنین جایزه بازداشت مادورو را به ۵۰ میلیون دلار افزایش داده و دستور داده است قایق‌هایی که از ونزوئلا به‌سمت آمریکا می‌روند و مظنون به حمل مواد مخدر هستند، منهدم شوند.
در همین حال، گزارش‌هایی در رسانه‌های آمریکایی منتشر شده که حاکی از آن است مادورو برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها، پیشنهاد همکاری اقتصادی به واشنگتن داده است. بر اساس گزارش نیویورک تایمز، دولت ونزوئلا پیشنهاد کرده بود تا درهای پروژه‌های نفتی و استخراج طلای کشور را به روی شرکت‌های آمریکایی باز کند، صادرات نفت خود به چین را به سمت ایالات متحده تغییر دهد و قراردادهای انرژی و معدنی خود با ایران، چین و روسیه را کاهش دهد.
ائتلاف نفتی اوپک‌پلاس در حال بررسی افزایش مختصر تولید نفت برای ماه دسامبر است؛ تصمیمی که هم‌زمان با اعمال تحریم‌های جدید ایالات متحده علیه دو غول نفتی روسیه، روسنفت و لوک‌اویل، عربستان سعودی را در موقعیتی پیچیده از نظر ژئوپلیتیکی و اقتصادی قرار داده است.
این اقدام بخشی از برنامه ماهانه اوپک‌پلاس برای تنظیم تدریجی عرضه و بازپس‌گیری سهم بازار پس از سال‌ها محدودیت تولید به‌منظور حمایت از قیمت نفت است.
این گروه که شامل کشورهای بزرگی مانند عربستان سعودی و روسیه است، از ماه آوریل روند کاهش تولید را به‌صورت تدریجی معکوس کرده است.
از آن زمان تاکنون، هشت عضو اوپک‌پلاس مجموعاً بیش از ۲.۷ میلیون بشکه در روز به تولید خود افزوده‌اند که معادل حدود ۲.۵ درصد از عرضه جهانی است. با این حال، این افزایش هنوز کمتر از نیمی از ۵.۸۵ میلیون بشکه در روز کاهش داوطلبانه‌ای است که طی سال‌های گذشته مورد توافق قرار گرفته بود.
عربستان سعودی اکنون با معادله‌ای دشوار روبه‌رو است. تحریم‌های تازه آمریکا علیه روسیه، که شرکت‌های روسنفت و لوک‌اویل تأمین‌کنندگان حدود ۵ درصد از عرضه جهانی نفت را هدف قرار داده، بازار را با چالش تازه‌ای مواجه کرده است.
واشنگتن هدف از این تحریم‌ها را کاهش درآمدهای مسکو و افزایش فشار برای بازگشت روسیه به میز مذاکرات صلح در اوکراین عنوان کرده است. از زمان اعلام تحریم‌ها در ۲۳ اکتبر، قیمت نفت حدود ۵ درصد افزایش یافته و به محدوده ۶۶ دلار برای هر بشکه رسیده است؛ موضوعی که نگرانی‌ها درباره کمبود عرضه جهانی را افزایش داده است.
این شرایط، آزمونی جدی برای رهبری عربستان در اوپک‌پلاس محسوب می‌شود. ریاض باید میان حفظ انسجام در ائتلاف با روسیه و پاسخ به فشارهای آمریکا برای کنترل قیمت‌ها توازن برقرار کند. نشست رسمی اوپک‌پلاس برای تعیین سهمیه تولید دسامبر قرار است ۲ نوامبر برگزار شود و انتظار می‌رود افزایشی حدود ۱۳۷ هزار بشکه در روز تصویب شود؛ هرچند تنها چند کشور از جمله عربستان توان افزایش واقعی تولید را دارند.
تأثیر واقعی تحریم‌های آمریکا بر تولید روسیه هنوز مشخص نیست. دو شرکت روسنفت و لوک‌اویل بیش از نیمی از تولید ۹.۲ میلیون بشکه‌ای روسیه در سال جاری و نزدیک به ۴۷ درصد از صادرات دریایی این کشور را در اختیار دارند. هرچند برخی خریداران بزرگ در هند و چین خرید خود را موقتاً متوقف کرده‌اند، اما تولید روسیه احتمالاً فوراً کاهش نخواهد یافت و بخشی از نفت می‌تواند در دریا ذخیره یا از طریق «ناوگان سایه» به مشتریان کوچک‌تر منتقل شود.
کارشناسان برآورد می‌کنند که تحریم‌های جدید ممکن است تا ۱.۵ میلیون بشکه در روز از عرضه بازارهای پایبند به تحریم‌ها بکاهد. در این میان، تصمیم عربستان برای چگونگی واکنش به این شرایط، نقش تعیین‌کننده‌ای در آینده سیاست نفتی اوپک‌پلاس و توازن قدرت در بازار جهانی انرژی خواهد داشت. بخشی از این گزارش میدل ایست اویل اندگس، متکی به گزارش Zawaya است.
شرکت نفت کویت یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان عضو اوپک در خلیج فارس، اعلام کرده قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حدود ۳.۹ میلیارد دلار (۱.۲ میلیارد دینار کویت) در حفاری‌های اکتشافی سرمایه‌گذاری کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز و به نقل از «خالد المُلّا» معاون مدیرعامل شرکت نفت کویت در بخش اکتشاف و حفاری، این برنامه بخشی از یک طرح جامع‌تر برای حفاری و نگهداری چاه‌ها تا پایان دهه جاری است که بودجه‌ای معادل ۳۲ میلیارد دلار (۹.۸ میلیارد دینار) برای آن در نظر گرفته شده است.
این طرح، بزرگ‌ترین بودجه بلندمدتی است که تاکنون برای شرکت ملی نفت کویت تعیین شده و طبق آن، این شرکت قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حدود ۶ هزار و ۱۹۳ حلقه چاه را حفاری یا تعمیر و نگهداری کند.
تولید نفت خام کویت در سال جاری به ۳.۲ میلیون بشکه در روز رسیده که بالاترین میزان در بیش از یک دهه گذشته است. «طارق الرومی»، وزیر نفت کویت، ماه گذشته این موضوع را اعلام کرد.
کویت در اواخر دهه ۲۰۰۰ ظرفیت تولید مشابهی داشت و در سال ۲۰۱۰ رکورد ۳.۳ میلیون بشکه در روز را ثبت کرد، اما پس از آن تولید این کشور کاهش یافت. در سال‌های اخیر، این عضو باسابقه اوپک برنامه‌ای برای افزایش ظرفیت تولید خود آغاز کرده است.
اوایل سال جاری نیز، کویت اعلام کرد قصد دارد تا ۵۰ میلیارد دلار برای افزایش ظرفیت تولید نفت خود به حدود ۴ میلیون بشکه در روز طی پنج سال آینده سرمایه‌گذاری کند. «شیخ نواف الصباح»، معاون رئیس و مدیرعامل شرکت نفت کویت (Kuwait Petroleum Corporation)، در گفت‌وگو با پایگاه خبری AGBI گفت:
«برنامه کویت این است که طی پنج سال آینده، سالانه بین ۹ تا ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند تا ظرفیت تولید نفت خود را افزایش دهد.»
کویت به‌عنوان یکی از اعضای بنیان‌گذار اوپک،پس از عربستان سعودی، عراق، ایران و امارات متحده عربی پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت در میان اعضای این سازمان است.
افزایش ظرفیت تولید نفت می‌تواند به کویت کمک کند تا در مذاکرات اوپک‌پلاس، سهمیه تولید بالاتری برای خود مطالبه کند؛ ائتلافی که کشورهای عضو اوپک و روسیه طی نزدیک به یک دهه گذشته از طریق آن، عرضه جهانی نفت را مدیریت کرده‌اند.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا