پایگاه خبری سرمایه فردا

نفت دیگر پشتوانه‌ای مطمئن برای اقتصاد ایران نیست، بخش معدن با تکیه بر ذخایر زیرزمینی، توان بومی و فناوری داخلی، آرام‌آرام جای خود را به‌عنوان ستون جدید اقتصاد غیرنفتی باز می‌کند. رشد چشمگیر تولید ماشین‌آلات معدنی، احیای معادن غیرفعال و توسعه صادرات غیرنفتی، نشانه‌هایی است از آن‌که اگر سیاست‌گذاری‌ها هم‌راستا با ظرفیت‌های زمین‌شناسی و صنعتی کشور باشد، می‌توان از دل خاک، نان پایداری برای آینده بیرون کشید.

در حالی‌که بخش معدن می‌تواند یکی از موتورهای محرک اقتصاد ایران باشد، نبود نظارت مؤثر و خلأهای قانونی، آن را به بستری برای فرار مالیاتی، تخریب محیط‌زیست و تضییع حقوق دولتی بدل کرده است

مدیرعامل شرکت اکتشاف معادن و صنایع غدیر، از توسعه هم‌زمان پروژه‌های سنگ‌آهن، طلا، مس، نیکل و فسفات خبر می‌دهد؛ اما تأکید می‌کند که مسیر تبدیل ذخایر به کارخانه، بیش از آن‌که به ماشین‌آلات و تخصص وابسته باشد، به صدور به‌موقع مجوزها و رفع معارضات گره خورده است. او می‌گوید اگر دستگاه‌های اجرایی با گفتارشان همراهی کنند، غدیر می‌تواند چرخه اکتشاف تا تولید را در زمان کوتاه‌تری کامل کند.

در حالی‌که ایران بر یکی از غنی‌ترین سفره‌های معدنی منطقه نشسته، سهم این منابع در اقتصاد ملی همچنان ناچیز باقی مانده است. تصویب کلیات طرح ارتقای ایمنی و بهره‌برداری از معادن زغال‌سنگ در مجلس، می‌تواند نقطه آغاز بازتعریف نقش معدن در توسعه پایدار کشور باشد—مشروط به آن‌که سیاست‌گذاری، سرمایه‌گذاری و فناوری هم‌زمان به میدان بیایند.

در حالی‌که بازارهای مالی ایران همچنان در ۷ آبان با فشارهای سیاسی، شکاف ارزی و سیاست‌های انقباضی مواجه بودند، عملکرد شرکت‌ها و تحلیل‌های بنیادی نشان دادند که مسیر رشد بازار سهام، هرچند آهسته، اما مبتنی بر واقعیت‌های عملیاتی و سودآوری شرکت‌ها در حال شکل‌گیری است.

در حالی که تولید فولاد چین در سال ۲۰۲۵ با کاهش ۵۰ میلیون تنی مواجه شده و بازار جهانی فلزات در رکود است، شرکت‌های معدنی ایران نیز با افت صادرات کاهش تقاضای داخلی روبرو هستند.

در جنوب کرمان، جایی که هر قطره آب حکم حیات دارد، مجوزی برای بهره‌برداری از معدنی صادر شده که مستقیماً در زون آبی شهر جیرفت و بر بستر دو قنات زنده قرار دارد. اهالی روستای «درب مزار سید بختیار» می‌گویند این تصمیم، نه‌تنها حیات روستا بلکه سلامت منابع آب شهری را تهدید می‌کند.

معاون بازرگانی شرکت صبانور با تشریح وضعیت صادرات، تولید و طرح‌های توسعه‌ای این شرکت، از تأثیر مستقیم نوسانات نرخ ارز، تورم، ناترازی انرژی و تحریم‌های جدید بر هزینه‌های صادراتی و حاشیه سود تولیدکنندگان معدنی خبر داد. وی تأکید کرد که ادامه روند فعلی بدون حمایت عملی دولت، می‌تواند به کاهش رقابت‌پذیری و توقف بخشی از صادرات منجر شود.

شرکت صنعتی و معدنی چادرملو، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سنگ‌آهن کشور، در سال ۱۴۰۴ با چالش‌هایی در حوزه بهره‌وری و توسعه عملیاتی مواجه شده است. بررسی ترکیب هیئت‌مدیره این شرکت و واحدهای وابسته نشان می‌دهد که برخی اعضا فاقد تحصیلات مرتبط با حوزه معدن و صنعت هستند. مقایسه عملکرد سال جاری با ۱۴۰۳ نشان‌دهنده کاهش هماهنگی تخصصی و افت در شاخص‌های تولید و توسعه است.