چهارشنبه ۸ مرداد ۱۴۰۴
فولاد مبارکه، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد ایران، در سال‌های اخیر با افزایش هزینه‌های انرژی، سهمیه‌بندی برق و نوسانات نرخ ارز مواجه شده که تأثیر مستقیمی بر توان رقابتی آن در بازارهای داخلی و صادراتی داشته است. این شرکت با اجرای پروژه‌های نیروگاهی تلاش کرده است اثرات منفی این چالش‌ها را کاهش دهد، اما حفظ جایگاه رقابتی فولاد ایران نیازمند اصلاحات ساختاری در سیاست‌های انرژی، صادرات و توسعه زیرساخت‌های صنعتی است.
به گزارش سرمایه فردا: صنعت فولاد ایران به‌عنوان یکی از بخش‌های حیاتی اقتصاد کشور، در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی در مسیر رقابت‌پذیری جهانی و منطقه‌ای مواجه شده است. این صنعت، با ارزآوری سالانه بیش از ۲۰ میلیارد دلار، نقش کلیدی در توسعه صادرات غیرنفتی کشور ایفا می‌کند و فولاد مبارکه، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد ایران، سهم قابل‌توجهی در تأمین نیازهای داخلی و حضور در بازارهای بین‌المللی دارد. اما افزایش هزینه‌های انرژی، سهمیه‌بندی برق، نوسانات نرخ ارز و محدودیت‌های صادراتی باعث شده تا توان رقابتی فولاد ایران به‌ویژه در بازارهای منطقه‌ای تحت فشار قرار گیرد.
در سال ۱۴۰۴، افزایش قیمت انرژی به یکی از چالش‌های اصلی فولادسازان ایرانی تبدیل شده است. بر اساس اعلام سامانه کدال، فولاد مبارکه نرخ گاز مصرفی خود را ۷,۹۹۰ تومان به ازای هر متر مکعب اعلام کرده که با افزودن مالیات بر ارزش افزوده و سایر هزینه‌ها، این رقم نهایی به حدود ۹,۰۰۰ تا ۹,۵۰۰ تومان می‌رسد. مقایسه این نرخ با هزینه‌های انرژی در کشورهای تولیدکننده فولاد نشان می‌دهد که ایران در مقایسه با رقبای منطقه‌ای و جهانی، با هزینه‌های بالاتری برای تولید مواجه است. به‌عنوان مثال، فولادسازان کانادایی گاز را با نرخ ۶ سنت، شرکت‌های آمریکایی در هنری‌هاب با ۱۱.۵ سنت، و تولیدکنندگان قطری با کمتر از ۱۰ سنت خریداری می‌کنند، اما فولادسازان ایرانی با دلار نیما ۶۹,۵۰۰ تومان، هزینه‌ای معادل ۱۳ سنت برای هر متر مکعب گاز پرداخت می‌کنند. این اختلاف نرخ انرژی نه‌تنها موجب افزایش هزینه‌های تولید می‌شود، بلکه رقابت‌پذیری فولاد ایران را در بازارهای منطقه‌ای کاهش داده است.
علاوه بر افزایش هزینه‌های انرژی، صنعت فولاد ایران با موانع تجاری و اقتصادی در بازارهای منطقه‌ای مواجه است. ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد در منطقه، ظرفیت بالایی در تولید و تأمین مواد اولیه دارد و دسترسی به منابع غنی سنگ آهن یکی از مزیت‌های کلیدی این صنعت محسوب می‌شود. بااین‌حال، تحریم‌ها، هزینه‌های بالای حمل‌ونقل و محدودیت‌های صادراتی، بازارهای هدف فولاد ایران را محدود کرده‌اند. در حالی‌که کشورهای منطقه مانند ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحده عربی از سیاست‌های حمایتی، هزینه‌های انرژی پایین‌تر و دسترسی بهتر به بازارهای جهانی بهره‌مند هستند، فولاد ایران با مشکلاتی همچون نوسانات نرخ ارز و دشواری در تبادلات مالی بین‌المللی دست‌وپنجه نرم می‌کند. این کشورها با بهره‌گیری از زیرساخت‌های مناسب و حمایت‌های دولتی توانسته‌اند سهم بیشتری از صادرات فولاد را به خود اختصاص دهند، در حالی‌که ایران باوجود توان تولید بالا، نتوانسته جایگاه مناسبی در برخی از این بازارها حفظ کند.
یکی دیگر از چالش‌های جدی فولادسازان ایرانی، سهمیه‌بندی برق در ماه‌های گرم سال است. تجربه سال‌های گذشته نشان داده که قطع برق موجب کاهش تولید فولاد و تعطیلی برخی خطوط تولید شده است. در دی‌ماه ۱۴۰۳، نرخ گاز مصرفی فولادسازان به ۵,۸۰۰ تومان رسید، در حالی‌که این رقم در فروردین همان سال ۲,۸۰۰ تومان بود. این رشد ناگهانی، فشار اقتصادی زیادی بر تولیدکنندگان وارد کرده و حاشیه سود آنها را کاهش داده است. فولاد مبارکه، به‌عنوان یکی از شرکت‌های بزرگ صنعت فولاد، تلاش کرده است با اجرای پروژه‌های نیروگاهی، اثرات منفی افزایش هزینه‌های انرژی را کاهش دهد، اما تجربه نشان داده که حتی نیروگاه‌های اختصاصی نیز در زمان اوج مصرف، ملزم به تأمین انرژی شبکه سراسری شده‌اند. بنابراین، صرف سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های اختصاصی نمی‌تواند مشکل را حل کند و اصلاحات ساختاری در سیاست‌های انرژی کشور ضروری است.
برای حفظ رقابت‌پذیری فولاد ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی، مجموعه‌ای از اصلاحات و سرمایه‌گذاری‌های راهبردی مورد نیاز است. یکی از راهکارهای کلیدی، بهینه‌سازی مصرف انرژی و استفاده از فناوری‌های نوین در فرآیند تولید فولاد است. کاهش وابستگی به انرژی گاز و برق و بهره‌گیری از سیستم‌های کم‌مصرف می‌تواند هزینه‌های تولید را تعدیل کند. سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های اختصاصی نیز یکی دیگر از اقدامات ضروری است که فولادسازان ایرانی باید در دستور کار قرار دهند.
همچنین، اصلاح سیاست‌های صادراتی و کاهش موانع تجاری، زمینه رشد صادرات فولاد را فراهم خواهد کرد. رفع محدودیت‌های تجاری، تسهیل نقل‌وانتقال‌های مالی و تثبیت نرخ ارز، از جمله اقداماتی است که به افزایش رقابت‌پذیری فولاد ایران در منطقه کمک خواهد کرد.
در مجموع، صنعت فولاد ایران در مسیر رقابت‌پذیری جهانی و منطقه‌ای با چالش‌های متعددی روبه‌رو است. افزایش هزینه‌های انرژی، سهمیه‌بندی برق، مشکلات زیرساختی و نوسانات نرخ ارز، فشار زیادی بر تولیدکنندگان وارد کرده و رقابت‌پذیری آنها را کاهش داده است. در این میان، فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت فولاد ایران، تلاش می‌کند با اجرای پروژه‌های نیروگاهی و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید، اثرات منفی این شرایط را به حداقل برساند. بااین‌حال، بدون اصلاحات ساختاری در سیاست‌های انرژی، حمایت‌های اقتصادی و توسعه فناوری‌های نوین، این صنعت نمی‌تواند جایگاه رقابتی خود را حفظ کند.
آینده‌ی صنعت فولاد ایران وابسته به اصلاحات راهبردی در حوزه انرژی، تثبیت نرخ ارز و تدوین سیاست‌های تولیدی مناسب است. در صورتی که دولت و بخش خصوصی بتوانند مسیرهای نوینی برای کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و توسعه زیرساخت‌های انرژی بیابند، این صنعت همچنان می‌تواند یکی از محرک‌های اصلی اقتصاد ایران باقی بماند. رقابت‌پذیری فولاد ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید و تدوین سیاست‌های حمایتی بلندمدت است تا بتواند فشارهای اقتصادی را کاهش داده و جایگاه خود را در بازارهای بین‌المللی حفظ کند. میان، فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت فولاد ایران، تلاش می‌کند با اجرای پروژه‌های نیروگاهی و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید، اثرات منفی این شرایط را به حداقل برساند. بااین‌حال، بدون اصلاحات ساختاری در سیاست‌های انرژی، حمایت‌های اقتصادی و توسعه فناوری‌های نوین، این صنعت نمی‌تواند جایگاه رقابتی خود را حفظ کند.
آینده‌ی صنعت فولاد ایران وابسته به اصلاحات راهبردی در حوزه انرژی، تثبیت نرخ ارز و تدوین سیاست‌های تولیدی مناسب است. در صورتی که دولت و بخش خصوصی بتوانند مسیرهای نوینی برای کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و توسعه زیرساخت‌های انرژی بیابند، این صنعت همچنان می‌تواند یکی از محرک‌های اصلی اقتصاد ایران باقی بماند. رقابت‌پذیری فولاد ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید و تدوین سیاست‌های حمایتی بلندمدت است تا بتواند فشارهای اقتصادی را کاهش داده و جایگاه خود را در بازارهای بین‌المللی حفظ کند.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا