با قطعی شدن محرومیت چهارماهه علیرضا بیرانوند، تیم ملی ایران در آستانه تورنمنت کافا و دیدارهای دوستانه پاییزی، با یک چالش جدی روبه‌روست: انتخاب جانشین مطمئن برای سنگربان اصلی. حالا سه گزینه جدی—حسینی، نیازمند و اخباری—در دو هفته نخست لیگ برتر و چند دوئل آسیایی، فرصت دارند تا با عملکردی بی‌نقص، اعتماد کادر فنی را جلب کنند. در غیاب مرد شماره یک، هر سیو، هر خروج و هر فرمان دفاعی، می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد؛ چرا که این‌بار، پیراهن «یک» نه با سابقه، بلکه با فرم و ذهنیت فتح خواهد شد.

مهدی مرسلی: با قطعیت‌ محرومیت ۴ ماهه علیرضا بیرانوند، معادله‌ای تازه پیشِ‌ روی کادر فنی تیم‌ ملی شکل گرفته؛ معادله‌ای که پاسخ آن نه در اتاق‌های حقوقی که در ۲ هفته نخست لیگ برتر و چند دوئل آسیایی تعیین می‌شود. مرجع تجدیدنظر فدراسیون پس از ماه‌ها رفت‌و‌برگشت اداری، رأی نهایی را صادر کرد و شکایت پرسپولیس علیه گلر سابقش و همچنین پرونده اتهام «ترغیب» از سوی تراکتور به نقطه پایانی رسید؛ خروجیِ ماجرا برای دروازه‌بان ملی‌پوش، دوری از مسابقات رسمی به مدت ۴ ماه بود و برای باشگاه تبریزی، عبور از خطر بسته‌ شدن پنجره‌ها. در متن رأی، عبارت‌هایی دیده می‌شد که برخی برداشت‌ها درباره امکان حضور این دروازه‌بان در دیدارهای ملی را بالا برد؛ اما صبح پنجشنبه، رئیس فدراسیون لبِ کلام را روشن کرد: فعلاً خبری از بازی‌های ملی برای شماره یک سابق نیست.

همین یک جمله، مسیر انتخاب جانشین را روشن کرد. از بیستم مرداد که فصل تازه شروع می‌شود تا بیستم آذر که بازه محرومیت به پایان می‌رسد، ۳ برهه فیفادی روی تقویم تیم ملی می‌نشیند. شهریور، تورنمنت کافا تدارک دیده شده؛ مهرماه هم دیدارهای تدارکاتی مقابل روسیه و ساحل‌ عاج در برنامه است. یعنی حتی اگر سناریوهای خوش‌بینانه درباره کاهش مدت تعلیق هم روزی جایی مطرح شود، حداقل ۲ پنجره ملی پیشِ‌ رو بدون «بیرو» خواهد گذشت. پس مسئله اصلی دیگر «اگر» نیست؛ «چه کسی» است.

در این قاب، ۳ اسم بیشتر از بقیه روی میزند: سیدپیام نیازمند، سیدحسین حسینی و محمدرضا اخباری. در شرایطی که تا آغاز کافا، تنها ۲ هفته از لیگ می‌گذرد، همان ۱۸۰ دقیقه اول برای جا انداختن ذهنیت کادر فنی، حکم طلا دارد. مزیت یا محدودیت هر گزینه، به نوع بازی‌هایی که جلوی چشم خواهد گذاشت وابسته است. برنامه مسابقات نشان می‌دهد مردان دروازه سپاهان، به واسطه حضور باشگاه در پلی‌آف لیگ نخبگان آسیا، موقعیت مناسبی برای نمایش فرم خود دارند؛ از دوحه تا انزلی و سپس نقش‌جهان مقابل پرسپولیس، ۳ بزنگاه پی‌درپی که می‌تواند ۲ جانشین بالقوه را تعیین کند.

در این بین، جایگاه حسینی در سپاهان—دستِ‌کم بر اساس روند آماده‌سازی—به عنوان انتخاب نخست نیمکت باشگاه، شانس او را برای گرفتن نمره قبولی در نگاه قلعه‌نویی بالا می‌برد. اگر او از سد الدحیل در قطر، سپس فشار بازی بیرون از خانه برابر ملوان و بعد نبرد با پرسپولیس عبور کند، عملاً رزومه‌ای ظرف کمتر از ۱۰ روز روی میز سرمربی تیم‌ ملی می‌گذارد که نادیده‌ گرفتنش آسان نیست. اخباری اما برای ورود به زمین، ابتدا باید از مانع اصلی خود، یعنی همان حسینی، عبور کند؛ مگر آنکه چرخه چرخش دروازه‌بان‌ها در باشگاه اصفهانی در هفته‌های نخست فعال شود و برای او فرصت بسازد.

در سمت مقابل، نیازمند با ۲ بازیِ مشخص روبه‌روست: ابتدا تقابل با فجر شهید سپاسی شیراز و سپس دیداری حیثیتی مقابل تیم سابقش سپاهان. از قضا همین دومی می‌تواند گره‌گشا باشد؛ اگر او برابر خط حمله‌ای که می‌شناسد بدرخشد و حداقل‌ با اشتباه صفر و واکنش‌های به‌موقع، نتیجه را برای تیمش نگه دارد، بخشی از تردیدها را درباره فاصله‌اش با سطح بازی‌های بین‌المللی می‌شوید. با این‌ حال، تفاوت مهمی وجود دارد: حجمِ آزمون‌های پرفشارِ باشگاهی برای ۲ گزینه سپاهانی در همین بازه زمانی، از نظر کمّی و کیفی، سنگین‌تر از نیازمند است. این یعنی سهم دیده‌ شدن آنها، بیشتر خواهد بود.

در پسِ این رقابت، یک نکته کلیدی دیگر هم هست: سلیقه سرمربی تیم‌ ملی. قلعه‌نویی معمولاً در انتخاب مرد شماره یک به ۲ معیار وفادار است؛ ثبات روحی در بزنگاه و توانایی شروع بازی با پا زیر پرس. حسینی در فصل قبل نشان داد در بازی‌سازی از عقب، پیشرفت ملموسی داشته؛ در عوض نیازمند در کنترل فضای پشت خط دفاع و مدیریت توپ‌های سرگردان، نمره بالایی می‌گیرد. اخباری هم اگر فرصت مداوم ببیند، به واسطه آرامش ذاتی و تصمیم‌های کم‌ریسک، می‌تواند گزینه‌ای «امن» قلمداد شود. در چنین موازنه‌ای، هر سیو، هر خروج روی سانتر و هر شروع سریع ضدحمله در این ۲ هفته، وزن پیدا می‌کند.

فراموش نکنیم حضور تیم‌ ملی در کافا صرفاً برای شرکت در یک تورنمنت دوستانه نیست؛ برای مربی، آزمایشگاهی است تا ببیند بدون ستون شماره یک سال‌های اخیر، ساختار دفاعی چطور نفس می‌کشد. خط دفاع تازه‌چیده‌شده با دروازه‌بانی هماهنگ می‌شود که پرخاش نمی‌کند یا کسی که داد می‌زند و می‌چیند؟ انتخاب، علاوه بر فرم، به مدل رهبری هم گره خورده است. آن‌که بهتر با مدافعان صحبت کند، پست‌های دوم و سوم را از روی ضربات آزاد سامان بدهد و ریتم را نگه دارد، یک قدم جلوتر است.

در نهایت، وقتی سوت پایان هفته دوم لیگ به صدا درآید، فهرست دعوت‌‌شدگان به اردو می‌تواند اولین نشانه از پاسخ باشد.

شاید برگ برنده از دوحه بیاید؛ شاید از نبرد نقش‌ جهان؛ شاید هم سکوتِ بی‌اشتباه در یک بازیِ کم‌موقعیت، ارزشمندتر از چند سیو شود. آنچه قطعی است، این‌ بار جای بحث‌های حقوقی را عملکرد می‌گیرد. در غیاب بیرانوند، پیراهن «یک» در جست‌وجوی صاحب تازه است؛ نه با حرف، که با دستانی مطمئن و ذهنی سرد.