پایگاه خبری سرمایه فردا

امضای توافق دفاعی و راهبردی میان عربستان سعودی و پاکستان، معادلات امنیتی خاورمیانه را وارد مرحله‌ای تازه کرده است. در حالی که تهران از این پیمان استقبال کرده و آن را گامی در مسیر شکل‌گیری نظم امنیت جمعی اسلامی دانسته، پرسش اصلی این است که آیا ایران می‌تواند به چنین سازوکاری بپیوندد یا این تنها یک آرزوی سیاسی باقی خواهد ماند.

در میان آوار جنگ و بمباران‌های غزه، جایی که بیش از دویست خبرنگار و مستندساز جان باخته‌اند و بسیاری دیگر مفقود شده‌اند، روایت انسانی مردم فلسطین بیش از هر زمان دیگری به سکوت سپرده شده است. مصطفی شوقی، روزنامه‌نگار و مستندساز، از تجربه‌های شخصی و دغدغه «حق روایت» می‌گوید؛ حقی که فراتر از سیاست و تحلیل‌های استراتژیک، به معنای بازگویی قصه‌های زندگی و رنج مردمی است که در رسانه‌های جریان اصلی تنها به عدد و آمار تقلیل یافته‌اند.

پیوستن قزاقستان به توافق‌نامه‌های ابراهیم، در ظاهر گامی نمادین در مسیر عادی‌سازی روابط با اسرائیل است، اما در بطن خود حامل پیام‌هایی راهبردی برای ایران است؛ از گسترش نفوذ تل‌آویو در مرزهای شمالی گرفته تا بازتعریف نظم منطقه‌ای با محوریت واشنگتن. در برابر این نگاه، برخی تحلیلگران آن را صرفاً یک مانور تبلیغاتی بی‌اثر می‌دانند. اما در هر دو صورت، این تحول تلنگری جدی برای سیاست خارجی ایران است.

اظهارات اخیر محمود نبویان درباره نفوذ اسرائیل از طریق فناوری و کنترل دوربین‌های شهری، بار دیگر توجه افکار عمومی را به آسیب‌پذیری زیرساخت‌های سایبری کشور جلب کرد. واکنش محتاطانه وزیر ارتباطات نیز به‌نوعی تأیید ضمنی این نگرانی‌ها بود؛ اما آنچه در این میان مغفول مانده، نقش هم‌افزای نفوذ انسانی و فناورانه در شکل‌گیری اشراف اطلاعاتی دشمن است.

در حالی که طلا و سکه رکوردهای جدیدی ثبت کردند بازار سهام تازه به دنبال این است که از وضعیت «هولد»خارج شود. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در آستانه تصمیمی حیاتی‌اند: حفظ وزن طلا یا بازگشت به سهام، آن‌هم در سایه تهدید و تنش‌های منطقه‌ای.

بازارهای مالی ایران زیر سایه سنگین تنش‌های سیاسی و سیگنال‌های منفی از نیویورک، با نوسانات شدید و جابه‌جایی نقدینگی مواجه شدند. در حالی که طلا، سکه و ارز رکوردهای جدیدی ثبت کردند، بازارهای مولد مانند بورس و مسکن همچنان در رکود و بی‌اعتمادی به سر می‌برند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که مسیر سرمایه‌گذاری در نیمه مهر، بیش از هر زمان دیگری به تحولات سیاسی و امنیتی وابسته شده است.

در شرایطی که فشارهای بین‌المللی، تحریم‌های چندلایه و تهدیدات منطقه‌ای علیه ایران شدت گرفته‌اند، تحلیل‌گران معتقدند ایران تنها چهار مسیر پیش‌رو دارد از تسلیم کامل تا ورود به جنگ‌های سایه. بررسی وزن احتمالی هر سناریو نشان می‌دهد که ایران بیش از هر گزینه‌ای، به مسیر تقابل غیرمستقیم و حفظ مقاومت در چارچوب جنگ‌های اطلاعاتی و امنیتی نزدیک‌تر شده است.

در صورت آغاز جنگ دوم میان ایران و اسرائیل، این‌بار نه‌تنها دامنه درگیری گسترده‌تر خواهد بود، بلکه چین، روسیه، آمریکا و ناتو نیز با نقش‌هایی تعیین‌کننده وارد میدان خواهند شد؛ منطقه در آستانه بازآرایی ژئوپلیتیک قرار دارد.

حمله ناکام اسرائیل به قطر و تلاش نافرجام برای ترور مقامات حماس، نه‌تنها موقعیت سیاسی بنیامین نتانیاهو را متزلزل کرده، بلکه موجب همگرایی بی‌سابقه کشورهای مسلمان منطقه علیه تل‌آویو شده است. در این میان، سکوت راهبردی ایران و تغییر نگاه کشورهای عربی به توان بازدارندگی تهران، نشانه‌ای از آغاز یک بازآرایی ژئوپلیتیک در خاورمیانه است؛ بازآرایی‌ای که می‌تواند به پایان دوران نتانیاهو و آغاز فصل جدیدی در موازنه قدرت منطقه‌ای منجر شود.