پایگاه خبری سرمایه فردا

در حالی که بدهی ۷ میلیارد دلاری کره‌جنوبی به ایران در صدر اخبار اقتصادی قرار دارد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که در همین مدت، مصرف‌کنندگان ایرانی در بازار لوازم خانگی با اجحافی تا دو برابر این رقم مواجه بوده‌اند. ممنوعیت واردات، به‌جای تقویت تولید ملی، به انحصار، افت کیفیت و جهش قیمت‌ها انجامید؛ و حالا، کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر اصلاح بازار به تعویق بیفتد، مافیای لوازم خانگی در کنار خودروسازان، دومین مانع بزرگ اصلاحات اقتصادی خواهد شد.

بازار دستگاه‌های تصفیه آب خانگی، برخلاف ظاهر آرام و سفیدشان، پر از پیچیدگی‌های مالی و فنی است. در حالی که تبلیغات از سلامتی و طراوت آب سخن می‌گویند، واقعیت این است که هزینه نگهداری، تعویض فیلتر و خدمات پس از فروش، گاه از قیمت خود دستگاه فراتر می‌رود. این گزارش، نگاهی دقیق به پشت‌صحنه این بازار پررونق اما پرابهام دارد.

زمستان هنوز نرسیده، اما بازار پتو، لحاف و ملحفه زودتر از سرما داغ شده است. قیمت‌ها تا ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته‌اند و خانواده‌های بسیاری حالا برای خرید یک ست ساده کالای خواب، باید معادل یک ماه حقوق هزینه کنند. در این میان، پتوهای قدیمی و لحاف‌های مادربزرگی دوباره به گزینه‌های محبوب تبدیل شده‌اند.

در حالی‌که بسیاری از کشورها هنوز بر تولید فیزیکی تمرکز دارند، ارزش برندهای جهانی از مرز ۹.۵ تریلیون دلار عبور کرده است. این شکاف میان سیاست صنعتی سنتی و اقتصاد مبتنی بر اعتبار، چالشی تازه برای دولت‌ها و شرکت‌ها ایجاد کرده است.

در شرایطی که اقتصاد ایران با تحریم، کمبود سرمایه‌گذاری و محدودیت‌های زیرساختی مواجه است، رسمیت یافتن مدل «تولید بدون کارخانه» یا ODM می‌تواند نقطه عطفی در تحول صنعتی کشور باشد. این الگو با تمرکز بر طراحی، برندسازی و مدیریت زنجیره تأمین، راه را برای ورود شرکت‌های دانش‌بنیان، استارتاپ‌ها و صادرکنندگان به عرصه تولید هموار می‌کند.

با ثبت تورم نقطه‌ای ۴۶ درصدی در بازار لوازم خانگی، این بخش از اقتصاد ایران به یکی از پرچالش‌ترین حوزه‌های مصرفی تبدیل شده است؛ در حالی که تقاضا کاهش یافته، قیمت‌ها همچنان صعودی‌اند و نبود نظارت مؤثر، انحصار داخلی و ضعف سیاست‌های تجاری، چرخه‌ای از تورم و رکود را رقم زده‌اند.

نماد «لپارس» متعلق به شرکت پارس‌ الکتریک، یکی از نمادهای قدیمی و صنعتی بازار سرمایه ایران است که در حوزه تولید تجهیزات لوازم خانگی ضعیف و متوسط فعالیت می‌کند. با وجود سابقه تولید، این شرکت با چالش‌هایی در سودآوری پایدار، رقابت‌پذیری و بهره‌وری مواجه است. ارزندگی این نماد به شدت وابسته به اصلاح ساختار عملیاتی، توسعه بازار صادراتی و بهبود مدیریت هزینه‌هاست.

بازار لوازم خانگی ایران در پنج سال گذشته از یک فضای متنوع و رقابتی به بستری محدود، محتاط و وابسته به برندهای داخلی تبدیل شده است. جهش قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید، و تمرکز فروش در شهرهای تخصصی، نه‌تنها رفتار مصرف‌کننده را دگرگون کرده، بلکه تولیدکنندگان خرد را به حاشیه رانده و مغازه‌های کوچک را به عرضه کالاهای قاچاق سوق داده است.

عبور تدریجی بازار از الگوی مصرف‌گرایانه به سمت الگوی نگه‌داری و بهره‌برداری بهینه است. این گذار، اگر با سیاست‌گذاری هوشمندانه همراه شود، می‌تواند نه‌تنها از رکود جلوگیری کند، بلکه مسیر تازه‌ای برای رشد پایدار در صنعت لوازم خانگی ایران ترسیم کند.