پایگاه خبری سرمایه فردا

در حالی‌که کشورهای نفت‌خیز جهان میلیاردها دلار یارانه برای سوخت‌های فسیلی پرداخت می‌کنند، ایران با وجود جایگاه سوم در تولید گاز، با بحران ناترازی روبه‌روست؛ بحرانی که در صورت تداوم، به قطع سراسری برق و گاز در تمام روزهای سال منجر خواهد شد. هم‌زمان، چین با بازآرایی مسیرهای واردات نفت، نقش تازه‌ای در بازار جهانی ایفا می‌کند نقشی که ممکن است ردپای نفت ایران را در سایه تحریم‌ها پنهان کرده باشد.

در حالی‌که زیرساخت‌های انرژی در روسیه، صربستان، شرق مدیترانه و هند تحت فشار تحریم‌ها، حملات هدفمند و وابستگی‌های ساختاری قرار گرفته‌اند، کشورها با رویکردهای متفاوتی در پی حفظ تاب‌آوری، کاهش وابستگی و بازتعریف جایگاه خود در بازار جهانی انرژی هستند. از توقف پالایشگاه‌ها تا احداث خطوط لوله جدید و اکتشاف در آب‌های عمیق، رقابت برای امنیت انرژی وارد مرحله‌ای تازه شده است.

سرمایه‌گذاری گسترده چین در انرژی‌های تجدیدپذیر، این کشور را به بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی پاک جهان تبدیل کرده است—جایگاهی که نه‌تنها حاصل ظرفیت داخلی، بلکه نتیجه نفوذ فزاینده پکن در زنجیره‌های تأمین جهانی و پروژه‌های زیرساختی در اقتصادهای نوظهور، به‌ویژه در آفریقاست. با مشارکت در ۸۴ پروژه انرژی در قاره سیاه طی چهار سال اخیر، چین اکنون نقشی راهبردی در گذار انرژی آفریقا ایفا می‌کند؛ هرچند ابهام در سازوکارهای مالی همچنان نگرانی‌های جدی برای پایداری این نفوذ ایجاد کرده است.

در حالی که ناترازی برق کشور به بیش از ۱۶ هزار مگاوات رسیده و تابستان‌ها با بحران خاموشی مواجه‌ایم، توسعه نیروگاه‌های خورشیدی خانگی به‌عنوان راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه و فوری، همچنان با موانع مالی، فنی و اداری روبه‌روست. با وجود ظرفیت بالای ایران در کمربند خورشیدی جهان، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از شبکه برق تنها ۱.۸ درصد است. دبیر انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر با انتقاد از عملکرد نظام بانکی و ضعف در خرید تضمینی، خواستار تسهیل سرمایه‌گذاری مردمی و تجمیع ظرفیت‌ها برای عرضه در بورس انرژی شد.

وقتی خاموشی‌ها به بخشی از زندگی روزمره مردم تبدیل شدند، امید از جایی غیرمنتظره جوانه زد از دل یک مدرسه فنی‌وحرفه‌ای، از ذهن دختری نوجوان، و از زخمی که پدرش در یک حادثه صنعتی برداشت. این روایت، داستان عبور از بحران است؛ نه با بودجه‌های کلان، بلکه با اراده، همدلی، و نوری که از پشت‌بام‌ها آغاز شد و به قلب یک شهر رسید.

تصمیم مجلس هفتم برای تثبیت قیمت حامل‌های انرژی، با حمایت چهره‌های سیاسی و اقتصادی، در ظاهر هدیه‌ای به مردم ایران معرفی شد؛ اما در عمل، این سیاست به کاهش بهره‌وری، تضعیف صادرات برق و نابودی تدریجی اقتصاد ملی انجامید. بررسی تاریخی این تصمیم نشان می‌دهد که بی‌توجهی به واقعیت‌های فنی و منطقه‌ای، چگونه می‌تواند به بحران‌های بلندمدت اقتصادی منجر شود.

در هنگامه جهش ملی به سوی انرژی‌های پاک، ایران بزرگ‌ترین قرارداد بازرسی تجهیزات نیروگاه‌های خورشیدی را کلید زد؛ اقدامی که نه‌تنها ضامن کیفیت و ایمنی سامانه‌های خورشیدی کشور است، بلکه تصویری جدید از بلوغ صنعتی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌نمایش می‌گذارد.

مدیرعامل شرکت از دستاوردهای چشم‌گیر مبین انرژی در سال ۱۴۰۳ خبر داد. ثبت سود عملیاتی ۱۷.۹ همت، سود خالص ۱۳ همت و انجام ۷۸۵ میلیارد تومان خرید از منابع داخلی، نشانگر پیشرفت قابل‌توجه در حوزه تولید، مدیریت مالی و حرکت به‌سوی خودکفایی بوده است. همچنین اجرای پروژه‌های کلیدی همچون راه‌اندازی واحد متانول آپادانا، توسعه نیروگاه نوین و اتصال به شبکه ۴۰۰ کیلوولت، جایگاه شرکت را در صنعت پتروشیمی ایران بیش از پیش تثبیت کرده است.

رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی تهران با اشاره به ناترازی‌های انرژی، گرمایش بی‌سابقه، بحران آب و آلودگی هوا، نسبت به آثار مخرب این روند بر سلامت جامعه و ساختار اقتصادی هشدار داد. او ضمن ارائه راهکارهایی عملی، از لزوم بازنگری در تصمیمات اجرایی و واگذاری بخشی از نظارت‌ها به بخش خصوصی سخن گفت.