پایگاه خبری سرمایه فردا

افزایش نرخ دلار نیمایی از ۴۵ هزار به ۷۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۳، نه‌تنها هزینه واردات کالاهای اساسی و تجهیزات تولید را بالا برد، بلکه به سرعت به تورم عمومی سرایت کرد. در کنار فشار مستقیم بر معیشت مردم، تخلفات گسترده صادرکنندگان و عدم بازگشت ارزهای صادراتی موجب کمبود منابع ارزی و تشدید بحران شد؛ بحرانی که امروز سفره خانوارها را کوچک‌تر کرده و فساد سازمان‌یافته در حوزه ارز را به یکی از عوامل اصلی تورم تبدیل ساخته است.

چهار روایت پیوسته از تاریخچه‌ی فرانکشتاین، از خاستگاه ادبی آن در قرن نوزدهم تا اقتباس‌های سینمایی و فرهنگی معاصر، نشان می‌دهد که این داستان نه‌تنها یک قصه ترسناک، بلکه آینه‌ای از هراس بشر در برابر خلاقیت صنعتی و تکنولوژی بی‌مهار است؛ هراسی که در فیلم جدید گیرمو دل‌تورو بار دیگر جان گرفته و به زبان امروز بازگو شده است.

گزارش تازه سازمان ملل و برنامه جهانی غذا نشان می‌دهد افغانستان با شدیدترین بحران انسانی پس از بازگشت طالبان به قدرت روبه‌روست؛ بیش از ۴.۵ میلیون مهاجر بازگردانده شده، زیرساخت‌های فرسوده، بدهی‌های سنگین خانواده‌ها، بیکاری ۹۵ درصدی و سوءتغذیه کودکان، تصویری از کشوری است که در سکوت جهان به سمت فروپاشی اجتماعی پیش می‌رود.

با وجود آنکه ایران یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر نفتی جهان است، مصرف روزانه بالای ۱۳۰ میلیون لیتر بنزین و ظرفیت محدود پالایشگاه‌ها کشور را به واردکننده سوخت تبدیل کرده است. کسری روزانه ۱۵ تا ۲۰ میلیون لیتر، قاچاق گسترده و فشار چند میلیارد دلاری بر منابع ارزی، تصویری از بحرانی می‌سازد که تنها با اصلاح الگوی مصرف و توسعه زیرساخت‌های پالایشگاهی قابل مهار خواهد بود.

پرونده بانک آینده تنها یک ورشکستگی مالی نیست، بلکه نمادی از ضعف نظارت و بی‌عدالتی در نظام بانکی کشور است. در حالی‌که سپرده‌گذاران با انتقال دارایی‌ها به بانک ملی تا حدی اطمینان یافته‌اند، سهامداران خرد تحت فشار قرار گرفته‌اند تا سهام خود را با نرخ تحمیلی واگذار کنند؛ آن‌هم در شرایطی که سهامدار عمده و مدیران اصلی ـ عاملان اصلی زیان انباشته و ناترازی شدید ـ هنوز پاسخگو نشده‌اند. زیان ۷۵۰ هزار میلیاردی، کفایت سرمایه منفی ۶۰۰ درصدی و دارایی‌های بلوکه‌شده در پروژه‌های غیرمولد، تصویری از بحرانی عمیق ارائه می‌دهد که بدون پاسخگویی شفاف و اصلاح ساختار نظارتی، اعتماد عمومی به بازار سرمایه و نظام بانکی را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد.

رقیق کردن دارایی‌های صندوق، یکی از تخلفات کمتر دیده‌شده در بازار سرمایه است که با صدور واحدهای جدید و جذب نقدینگی تازه، ترکیب دارایی پایه صندوق را تغییر می‌دهد و سود دارندگان قدیمی را کاهش می‌دهد. این اقدام نه‌تنها زیان مستقیم برای سرمایه‌گذاران به همراه دارد، بلکه اعتبار صندوق‌ها را در بلندمدت از بین می‌برد. کارشناسان تأکید دارند مطالعه امیدنامه صندوق‌ها، شفافیت عملکرد مدیران و نظارت جدی نهادهای مالی، تنها راهکارهای عملی برای مقابله با این تخلف و حفظ سلامت بازار سرمایه است.

تحلیل‌های مالی آبان ۱۴۰۴ نشان می‌دهد اقتصاد ایران وارد مرحله‌ای تازه شده است؛ مرحله‌ای که نرخ بهره ۴۰ تا ۴۲ درصدی صندوق‌های درآمد ثابت، سایه‌ای سنگین بر بازارهای پرریسک انداخته و مدل کسب سود را تغییر داده است. در این شرایط، طلا همچنان گزینه‌ای کم‌ریسک برای بازدهی بالای ۲۵ درصد تا پایان سال محسوب می‌شود، سهام برای متخصصان ظرفیت رشد دارد، و مسکن با تغییر معادلات رهن و اجاره به سمت توافق‌های برد-برد حرکت کرده است. سرمایه‌گذاران باید با تمرکز بر «حباب منفی» و ارزش‌گذاری درست، مسیر سود اقتصادی واقعی را بیابند.

در آبان ۱۴۰۴ تصمیم دولت برای عرضه ارز حاصل از صادرات کل زنجیره فولاد در تالار دوم، نقطه عطفی در بازار سرمایه بود؛ سیاستی که می‌تواند حاشیه سود صادراتی شرکت‌های فولادی را تقویت کند و نیمه دوم سال را برای این صنعت امیدوارکننده‌تر سازد. در حالی که گزارش‌ها از افت حاشیه سود برخی شرکت‌ها حکایت دارد، رکوردهای فروش مهرماه و ترکیب صادراتی ـ داخلی نشان می‌دهد فولادی‌ها ظرفیت بازگشت به مسیر رشد را دارند، اما صنایع غیر فولادی همچنان با چالش‌های جدی در سودآوری دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

در میان آوار جنگ و بمباران‌های غزه، جایی که بیش از دویست خبرنگار و مستندساز جان باخته‌اند و بسیاری دیگر مفقود شده‌اند، روایت انسانی مردم فلسطین بیش از هر زمان دیگری به سکوت سپرده شده است. مصطفی شوقی، روزنامه‌نگار و مستندساز، از تجربه‌های شخصی و دغدغه «حق روایت» می‌گوید؛ حقی که فراتر از سیاست و تحلیل‌های استراتژیک، به معنای بازگویی قصه‌های زندگی و رنج مردمی است که در رسانه‌های جریان اصلی تنها به عدد و آمار تقلیل یافته‌اند.