پایگاه خبری سرمایه فردا

بدهی ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی صنایع پتروشیمی، نه‌تنها منابع هدفمندی یارانه‌ها را تهدید می‌کند، بلکه پرده از شبکه‌ای پیچیده از روابط سیاسی و اقتصادی برمی‌دارد که این شرکت‌ها را از پاسخگویی شفاف دور کرده و آنها را به یکی از کانون‌های رانت و نفوذ بدل ساخته است.

رسوب میلیون‌ها تن نهاده دامی در بنادر، توقف واردات برنج و صف‌های طولانی فعالان اقتصادی برای دریافت ارز، تنها نشانه‌های پراکنده نیستند؛ بلکه اجزای یک تصویر واحد از ناترازی عمیق و مخربی‌اند که پایه‌های امنیت غذایی کشور و سفره اقشار ضعیف را نشانه گرفته است.

معاملات امروز پلی‌پروپیلن نساجی و شیمیایی در بورس کالا با جهشی بی‌سابقه همراه شد؛ رقابت تا ۱۸۰ درصد و کشف نرخ ۱۹۸ هزار تومانی برای گریدهای MFI پایین، بار دیگر نشان داد که طرح‌های کنترلی به‌تنهایی قادر به مهار التهاب این بازار نیستند.

سال‌هاست شکاف میان تولید و مصرف انرژی، نه‌تنها صنایع بزرگ و کوچک را با اختلال و کاهش تولید مواجه کرده، بلکه حتی تجهیزات خانگی و زندگی روزمره مردم را نیز تحت تأثیر قرار داده است. با وجود این، دولت در بخشنامه بودجه ۱۴۰۵ بار دیگر ساده‌ترین راه‌حل را برگزیده: افزایش پلکانی قیمت حامل‌های انرژی. راهکاری که بدون اصلاحات ساختاری در مدیریت مصرف و افزایش ظرفیت تولید، تنها بار گرانی را بر دوش خانوارها و صنایع مولد می‌گذارد و عملاً به جای درمان ریشه‌ای بحران ناترازی، به مُسکنی موقت برای اقتصاد تبدیل خواهد شد.

مدیرعامل پتروشیمی شیراز، با اشاره به فشارهای اقتصادی، بحران‌های انرژی و نوسانات سیاسی تأکید کرد که سه اصل کلیدی برای بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران تثبیت نرخ ارز، اصلاح نرخ بهره و ایجاد فضای امن سرمایه‌گذاری است. وی افزود که بدون اصلاحات داخلی و مدیریت هوشمندانه چالش‌های ژئوپولیتیکی، هیچ رونق پایداری در بازار سرمایه و صنعت پتروشیمی شکل نخواهد گرفت.

بهنام لطفی، مدیر واحد بازرسی صنعتی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، در حاشیه پانزدهمین نمایشگاه انرژی‌های تجدیدپذیر بر اهمیت نظارت در نیروگاه‌های خورشیدی و بادی تأکید کرد. او با اشاره به ضعف جدی در نوع بازرسی‌ها و بی‌توجهی به کنترل کیفیت در مراحل نصب و بهره‌برداری هشدار داد که در صورت ادامه این روند، کشور با خطر تبدیل شدن به «قبرستان پنل‌های خورشیدی» روبه‌رو خواهد شد و سرمایه‌گذاری‌های کلان این حوزه به هدر خواهد رفت.

با وجود آنکه ایران یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر نفتی جهان است، مصرف روزانه بالای ۱۳۰ میلیون لیتر بنزین و ظرفیت محدود پالایشگاه‌ها کشور را به واردکننده سوخت تبدیل کرده است. کسری روزانه ۱۵ تا ۲۰ میلیون لیتر، قاچاق گسترده و فشار چند میلیارد دلاری بر منابع ارزی، تصویری از بحرانی می‌سازد که تنها با اصلاح الگوی مصرف و توسعه زیرساخت‌های پالایشگاهی قابل مهار خواهد بود.

در حالی‌که وزارت نفت از سوی مجلس به‌عنوان «موفق‌ترین دستگاه اجرایی» معرفی شده است، کاهش قیمت جهانی نفت به ۵۱ دلار، تخفیفات سنگین ایران و افت ۴۰ درصدی درآمد واقعی کشور نشان می‌دهد که این موفقیت بیشتر شبیه به تصویرسازی رسانه‌ای است تا دستاورد اقتصادی. بخش بزرگی از نفت ایران تنها به مخازن چین منتقل شده و در حساب‌های ارزی کشور ثبت نشده است؛ نتیجه آن، سقوط ۸۵ درصدی فروش واقعی، زیان روزانه ۲۲ میلیون دلاری و فشار مستقیم بر سفره مردم است.

روزی قزل‌اوزن خروشان بود و زندگی در حاشیه‌اش جاری. امروز اما تنها ردپای آب در بستر خشک آن باقی مانده است؛ قربانی سدسازی بی‌محابا، مدیریت ناتوان و اقلیمی که دیگر نمی‌بارد. این رود، حالا نه فقط زیستمندانش را از دست داده، بلکه معیشت هزاران نفر را نیز با خود برده است.