پایگاه خبری سرمایه فردا

بحران آب در ایران از مرحله هشدار عبور کرده و اکنون به تهدیدی ملی بدل شده است که زندگی میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار داده است. کاهش بی‌سابقه ذخایر سدها، خشکسالی‌های پیاپی، فرونشست زمین و سوءمدیریت منابع آبی، کشور را در رده چهارم کشورهای در معرض خطر قرار داده‌اند. گزارش «سرمایه فردا» با نگاهی تحلیلی و مبتنی بر داده‌های روز، ضمن بررسی علل و پیامدهای این بحران، راهکارهایی عملی برای نجات ایران از ورشکستگی آبی ارائه می‌دهد. آینده ایران به تصمیمات امروز وابسته است؛ فرصتی برای تعلل باقی نمانده.

خشکسالی‌های پی‌درپی، افت شدید منابع زیرزمینی و کاهش جریان رودخانه‌ها، زنگ خطر بحران آب در ایران را به صدا درآورده‌ است و اصلاح حکمرانی آب، تغییر الگوی مصرف و بهره‌گیری از دانش بومی و فناوری‌های نوین، می‌تواند این بحران را به فرصتی برای تحول پایدار در مدیریت منابع تبدیل کند.

در حالی که ایران با چالش‌های فزاینده در حوزه انرژی مواجه است، وزارت نفت در یکی از بحرانی‌ترین دوره‌های خود گرفتار تعلل، سوءمدیریت و تصمیمات متناقض شده است؛ وضعیتی که نه‌تنها تولید و صادرات نفت و گاز را مختل کرده، بلکه امنیت انرژی کشور را در معرض تهدید جدی قرار داده است.

صنعت پتروشیمی ایران، که زمانی امید اول اقتصاد غیرنفتی کشور بود، امروز با بحران‌هایی چندلایه از جمله کمبود خوراک، افت صادرات و نفوذ واسطه‌ها در معاملات خارجی دست‌وپنجه نرم می‌کند. حضور دلال‌ها نه‌تنها درآمد ارزی را کاهش داده، بلکه مسیر پول‌شویی را برای شبکه‌های مافیایی هموار کرده است. در غیاب سیاست‌گذاری شفاف و دیپلماسی اقتصادی فعال، این صنعت به‌جای سکوی پرتاب، در حال تبدیل شدن به باتلاقی برای سرمایه‌های ملی است.

بازار جهانی نفت در سال ۲۰۲۵ با موجی از تحولات ژئوپلیتیکی و اقتصادی روبه‌روست که می‌تواند مسیر قیمت‌ها را به‌طور چشمگیری تغییر دهد. در حالی که تحریم‌های آمریکا علیه ایران و روسیه ظرفیت عرضه را محدود کرده‌اند، کشورهایی مانند چین، هند و روسیه با سازوکارهای غیررسمی و ناوگان سایه، نقش تعیین‌کننده‌ای در حفظ جریان نفت ایفا می‌کنند.

دولت در سال ۱۴۰۴ با دو سناریوی اصلاح قیمت روبه‌روست: حذف سهمیه چهار دهک بالا و عرضه بنزین آزاد با نرخ ۱۰ هزار تومان، یا تخصیص سهمیه محدود با نرخ ۵ هزار تومان. هر دو سناریو می‌توانند تورم سالانه را تا ۵ درصد و هزینه حمل‌ونقل را تا ۲۰ درصد افزایش دهند.

مدیر امور اجرای خطوط انتقال و تونل شرکت فاضلاب تهران گفت: پروژه خطوط انتقال فاضلاب در منطقه غرب تهران بیش از 60 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و روند اجرایی آن به خوبی در حال اجراست.

در حالی‌که افکار عمومی و سیاست‌گذاران بر کمبود آب شرب تمرکز کرده‌اند، بحران اصلی ایران در حوزه آب، نه در میزان منابع بلکه در نحوه مدیریت آن نهفته است. از تلفات گسترده در شبکه‌های فرسوده تا حکمرانی متمرکز و ناکارآمد، مجموعه‌ای از ضعف‌های ساختاری باعث شده منابع موجود به‌درستی بهره‌برداری نشوند و بحران از تهران به سراسر کشور سرایت کند. اکنون زمان آن رسیده که نگاه اضطراری به آب جای خود را به سیاست‌گذاری توسعه‌محور و منطقه‌گرا بدهد.

وقتی خاموشی‌ها به بخشی از زندگی روزمره مردم تبدیل شدند، امید از جایی غیرمنتظره جوانه زد از دل یک مدرسه فنی‌وحرفه‌ای، از ذهن دختری نوجوان، و از زخمی که پدرش در یک حادثه صنعتی برداشت. این روایت، داستان عبور از بحران است؛ نه با بودجه‌های کلان، بلکه با اراده، همدلی، و نوری که از پشت‌بام‌ها آغاز شد و به قلب یک شهر رسید.