بازگشت به مسیر رشد علمی؛ دولت بر مدار سرمایه‌گذاری هدفمند و حمایت از نخبگان

بازگشت به مسیر رشد علمی؛ دولت بر مدار سرمایه‌گذاری هدفمند و حمایت از نخبگان

در نشست مشترک معاون علمی رئیس‌جمهور و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، مسیر جدیدی برای احیای رشد علمی کشور ترسیم شد. حسین افشین با ارائه گزارشی از عملکرد معاونت علمی، از برنامه‌ریزی دقیق برای بازگشت به دوران شکوفایی دهه ۸۰ خبر داد و بر هدایت هدفمند سرمایه‌گذاری‌ها، حمایت از نخبگان، تقویت بنیاد ملی علم و افزایش نرخ بازگشت نخبگان تأکید کرد. غلامرضا تاجگردون نیز با اشاره به ظرفیت‌های مزیتی کشور، خواستار تمرکز بر حوزه‌های تخصصی و تخصیص هوشمندانه منابع شد.

به گزارش سرمایه فردا، در نشست رسمی معاونت علمی ریاست‌جمهوری با کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، از تدوین برنامه‌ای جامع برای بازگشت به مسیر رشد علمی دهه ۸۰ خبر داد؛ مسیری که به گفته او، با هدایت هدفمند سرمایه‌گذاری‌ها و حمایت ساختاری از نخبگان و اساتید دانشگاهی دنبال می‌شود.

افشین در این نشست، عملکرد معاونت را تشریح کرد و دو نهاد بنیادین زیرمجموعه آن—بنیاد ملی نخبگان و بنیاد ملی علم—را به‌عنوان محورهای اصلی توسعه علمی کشور معرفی کرد. به گفته او، بودجه بنیاد ملی نخبگان در سال جاری حدود ۵۰۰ میلیارد تومان است که ۹۰ درصد آن صرف حمایت از دانشجویان و اساتید جوان در قالب طرح‌هایی چون شهید وزوایی، احمدی روشن و شهید شهریاری شده است.

در ادامه، معاون علمی به مسئله مهاجرت نخبگان پرداخت و با اشاره به آمارهای مقایسه‌ای، گفت: تنها ۳ درصد از دانشجویان ایرانی در خارج از کشور مشغول تحصیل‌اند، در حالی که در شش‌ماهه دوم سال ۱۴۰۳، مهاجرت در حوزه‌های مهندسی و پزشکی به ترتیب ۲۳ و ۱۸ درصد کاهش یافته است. او همچنین هدف‌گذاری معاونت برای افزایش نرخ بازگشت نخبگان از ۱ درصد فعلی به ۱۰ درصد طی پنج سال آینده را اعلام کرد.

یکی از اقدامات مهم معاونت، صدور کد استخدامی برای نخبگان جذب هیأت علمی بود که از سال ۱۳۹۹ متوقف شده بود. افشین خبر داد که امسال برای ۱۷۶ نفر از نخبگان حوزه‌های پزشکی و مهندسی، کد استخدامی صادر شده است.

در بخش دیگری از این نشست، افشین به عملکرد بنیاد ملی علم پرداخت و از افزایش بودجه آن به یک همت خبر داد. این افزایش موجب رشد ۴۰ درصدی مراجعه اساتید به بنیاد و ایجاد فضای پویاتر علمی در دانشگاه‌ها شده است. او همچنین با انتقاد از سهم پایین تحقیق و توسعه در GDP کشور (نیم درصد)، خواستار افزایش بودجه پژوهشی شد و یادآور شد که تنها ۶ درصد از بودجه معاونت علمی در سال جاری تخصیص یافته است.

 

بازدهی سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری

افشین با تشبیه معاونت علمی به «گلدانی نیازمند آبیاری مستمر»، تأکید کرد که این نهاد به حمایت پایدار دولت و مجلس نیاز دارد و نباید به‌عنوان کالایی لوکس تلقی شود. او همچنین به بازدهی سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری اشاره کرد و گفت: مجموع هزینه‌های حوزه نانو از ابتدا تاکنون حدود ۸۰۰ میلیارد تومان بوده، در حالی که درآمد سال ۱۴۰۲ از محصولات نانو به ۶۵ همت رسیده و ارزش افزوده آن برای دولت ۶.۵ همت بوده است.

در حوزه صنعت نفت نیز، معاون علمی از انعقاد ۲۰۰ میلیون دلار قرارداد ساخت بار اول خبر داد و گفت: تنها در سال جاری، به اندازه چهار سال گذشته قرارداد بسته شده است.

در پایان نشست، غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، حوزه علم و فناوری را «دقیق، ظریف و دیربازده» توصیف کرد و خواستار تمرکز معاونت علمی بر حوزه‌هایی شد که کشور در آن‌ها دارای مزیت نسبی است. او با اشاره به تجربیات خود در سازمان برنامه، تأکید کرد که تخصیص هدفمند اعتبارات می‌تواند زمینه‌ساز جهش علمی کشور باشد.

دیدگاهتان را بنویسید