طبق اظهارات مقامات دولتی، قرار است مدل جدید دهک‌بندی براساس شاخص‌های ۶ گانه‌ای که به تصویب هیئت وزیران رسیده است، تا پایان بهمن ماه برای طرح کالابرگ اجرایی شود.

به گزارش سرمایه فردا، احمد میدری، وزیر کار، روز گذشته در حاشیه جلسه هیئت دولت به ارائه اطلاعاتی درباره جدیدترین تصمیمات مربوط به کالابرگ الکترونیکی پرداخت. وزیر کار اعلام کرد که کالابرگ الکترونیکی به ۷ دهک درآمدی اختصاص خواهد یافت. برای سه دهک اول به ازای هر نفر ۵۰۰ هزار تومان و برای باقی دهک‌ها هر نفر ۳۵۰ هزار تومان تخصیص خواهد یافت. این توزیع در دو مرحله انجام می‌شود؛ یک دوره قبل از عید و دوره بعدی پس از عید نوروز.

وزیر کار توضیح داد که برای تأمین منابع مالی این تخصیص، دهک‌های بالای جامعه حذف خواهند شد. اگرچه برخی افراد با وجود وضعیت مالی مناسب همچنان یارانه دریافت می‌کنند، می توضیح داد: بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، دهک‌های درآمدی متفاوت از تصور عموم مردم است. به عنوان مثال، فردی با درآمد حدود ۲۱ میلیون تومان وارد دهک هفتم می‌شود، که این نشان می‌دهد تصمیم به حذف دهک هفتم ممکن است با واقعیت‌های جامعه همخوانی نداشته باشد.

میدری ادامه داد که بر اساس مصوبه مجلس و اطلاعات مرکز آمار، بسیاری از اقشار حذف می‌شوند که درآمدشان برای زندگی کافی نیست. بنابراین، شروع حذف از صدک‌های بالاتر، عملکرد واقعی‌تری خواهد داشت و در حذف افراد پردرآمد به نتایج مطلوب‌تری خواهد رسید.

اهداف و نتایج مورد انتظار از طرح کالابرگ

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، در روزهای اخیر از اختصاص ۱۵ هزار میلیارد تومان برای طرح کالابرگ و ارائه کمک‌های معیشتی به دهک‌های یارانه‌بگیر خبر داد. وی تأکید کرد که این اعتبار طی چند روز آینده توسط سازمان برنامه و بودجه اختصاص خواهد یافت.

مهاجرانی اظهار داشت که این طرح می‌تواند به بهبود وضعیت معیشتی مردم کمک کند و امیدوار است که طرح کالابرگ تداوم داشته باشد. اجرای موفقیت‌آمیز این طرح می‌تواند نقش مهمی در کاهش فشار اقتصادی بر خانواده‌های نیازمند ایفا کند.

تخصیص این اعتبار به منظور حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه و بهبود وضعیت اقتصادی آنان است. با اجرای صحیح و دقیق این برنامه‌ها، انتظار می‌رود که فشارهای اقتصادی بر روی خانواده‌های یارانه‌بگیر کاهش یابد و سطح معیشتی آنها بهبود یابد.

پیش‌بینی منابع مالی برای حمایت از معیشت مردم

سید حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در حاشیه نشست هیئت دولت روز گذشته اظهار داشت که در حال تدارک و فراهم کردن تمهیدات لازم برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی هستند. وی ابراز امیدواری کرد که این طرح پیش از ماه مبارک رمضان به مرحله اجرا درآید.

پورمحمدی افزود که کلیات این طرح و تمامی جداول بودجه آن آماده شده است. وی همچنین به نظرات روسای قوای سه‌گانه اشاره کرد و گفت که منابعی در بودجه سال آینده برای حمایت از معیشت مردم پیش‌بینی شده است. این منابع به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند که نوسانات تورمی اثر منفی بر معیشت مردم، به ویژه اقشار کم‌درآمد، نداشته باشد.

تأکید بر اجرای قانون تخصیص کالابرگ الکترونیک

محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی هم در همین روز در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه یکی از استان ها ی کشور بر ضرورت اجرای قانون تخصیص کالابرگ الکترونیکی تأکید کرد. وی اظهار داشت که تخصیص کالابرگ الکترونیکی برای دهک‌های پایین جامعه یک قانون است که رئیس‌جمهور برای اجرای آن مصمم است و در جلسات سران قوا نیز به‌صورت مرتب مورد بررسی قرار می‌گیرد.

قالیباف توضیح داد که کالابرگ الکترونیکی برای تهیه اقلام مهم جهیزیه جوانان و مواد غذایی اولیه طراحی شده است. این کالابرگ برای هر ۱۰ دهک جامعه، معادل ۸۰ میلیون نفر جمعیت کشور نیست بلکه برای ۷ دهک پایین جامعه در نظر گرفته شده است. اجرای این طرح باید به سرعت انجام شود و از ماه مبارک رمضان آغاز گردد.

استفاده از منابع هدفمندی یارانه‌ها برای تأمین اعتبار کالابرگ‌ها

علی بابایی کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار وطن امروز در این خصوص گفت: دولت می‌تواند از محل هدفمندی یارانه‌ها، یعنی ۴۰ هزار میلیارد تومانی که پیش‌بینی شده است، برای تأمین کالابرگ‌ها استفاده کند. وی تأکید کرد که اجرای این طرح جزو اولویت‌های کشور و سیاست‌های کلان است تا از هفت دهک جامعه حمایت شود و به استانداردهای لازم برسیم.

امکان استفاده از سرفصل‌های مختلف برای تأمین اعتبار

بابایی کارنامی اشاره کرد که دولت می‌تواند از هر سرفصلی حتی سرفصل‌های عمرانی برای تأمین اعتبار این بخش استفاده کند. مجلس شورای اسلامی این اجازه را به دولت داده است تا کالابرگ الکترونیکی را اجرا کند و از محل‌های مختلف از جمله نرخ تسعیر ارز و منابع مشابه بهره بگیرد.

وی خاطرنشان کرد که هدف از این طرح، حمایت از هفت دهک جامعه است تا فشار اقتصادی بر این اقشار کاهش یابد و سطح معیشتی آنها بهبود یابد. اجرای صحیح و دقیق این طرح می‌تواند نقش مهمی در کاهش فشار اقتصادی بر خانواده‌های نیازمند و ایجاد عدالت اجتماعی ایفا کند.

حذف یارانه دهک‌های ۸ تا ۱۰

در شرایط کنونی، این پرسش مطرح است که چگونه منابع لازم برای هدفمندسازی یارانه‌ها با توجه به محدودیت‌های مالی شدید تأمین خواهد شد. در آبان ماه سال جاری، هیئت وزیران آیین‌نامه جدید دهک‌بندی را براساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳ تصویب کرد. طبق این آیین‌نامه، تنها دهک‌های اول تا هفتم درآمدی مشمول دریافت یارانه خواهند بود و منابع حاصل از حذف دهک‌های بالاتر به یارانه‌بگیران دهک‌های پایین‌تر اختصاص خواهد یافت.

سرپرست سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها هم اعلام کرد که وزارت تعاون با توجه به آیین‌نامه‌ای که در آبان ماه به تصویب رسیده، ۶ شاخص برای دهک‌بندی جدید تعریف کرده است. بر این اساس، دهک‌های ۸ تا ۱۰ از دایره یارانه‌بگیران حذف می‌شوند و منابع مالی آزاد شده به دهک‌های اول تا هفتم اختصاص می‌یابد. وزارت تعاون در حال کار بر روی داده‌های جدید است و حذف دهک‌های ۸ تا ۱۰ را طبق نتایج آزمون وسع انجام خواهد داد.

زمانبندی اجرای دهک‌بندی جدید

احد رستمی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرد که دهک‌بندی جدید خانوارها تا پایان بهمن ماه اعلام خواهد شد. وی تأکید کرد که بر اساس قانون، دهک‌بندی باید سالانه دو بار انجام شود و تلاش می‌کنند به این تکلیف عمل کنند.

رستمی همچنین تصریح کرد که در بحث یارانه‌های نقدی، هیچ‌گونه حذفی از دهک‌های ۱ تا ۷ صورت نخواهد گرفت. اگر به دلیل تغییرات آماری، یارانه یک ماه به تأخیر افتد، در ماه بعد جبران خواهد شد. در صورتی که یارانه خانواری به طور پایدار قطع شود، حتماً موضوع پیگیری و مشکل رفع خواهد شد.

۶ شاخص جدید دهک‌بندی

طبق اظهارات مقامات دولتی، قرار است مدل جدید دهک‌بندی براساس شاخص‌های ۶ گانه‌ای که به تصویب هیئت وزیران رسیده است، تا پایان بهمن ماه برای طرح کالابرگ اجرایی شود. به این ترتیب، احتمالاً دهک‌های ۸ و ۹ نیز از دایره یارانه‌بگیران خارج خواهند شد. همچنین، دولت قصد دارد از منابع آزاد شده برای تأمین کسری منابع هدفمندسازی یارانه‌ها و تخصیص منابع جدید به دهک‌های پایین‌تر استفاده کند.

براساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳، دولت موظف به تهیه و تصویب آیین‌نامه مربوط به نحوه دهک‌بندی خانوارها بوده است. به دلیل تغییر دولت در این بازه زمانی، این آیین‌نامه با تأخیری نسبت به زمان مقرر به تصویب هیئت وزیران رسید.

طبق آیین‌نامه اجرایی جزء (۶) بند (الف) تبصره (۸) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۳، ۶ شاخص جدید برای دهک‌بندی خانوارها به تصویب هیئت وزیران رسیده است. این شاخص‌ها عبارتند از:

1. خانوارهای دارای املاک و مستغلات از جمله باغ‌ویلاهای لوکس با مجموع ارزش بالاتر از ۳۵ میلیارد تومان.
2. خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دواتاقه با مجموع ارزش ۳ میلیارد تومان.
3. خانوارهایی که درآمدهای آن‌ها بیش از سقف مشخص باشد.
4. خانوارهایی که میزان خرید آن‌ها از طریق حساب‌های غیرتجاری از رقم تعیین‌شده بالاتر باشد.
5. ایرانیان مقیم خارج از کشور بر اساس اعلام وزارت امور خارجه.
6. خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یک‌ساله داشته باشند.

با توجه به این آیین‌نامه جدید، دهک‌بندی و شاخص‌هایی که پیش از این استفاده می‌شد، کنار گذاشته شده است. اجرای مدل جدید دهک‌بندی می‌تواند به شناسایی دقیق‌تر و عادلانه‌تر یارانه‌بگیران کمک کند و منابع مالی حاصل از حذف دهک‌های بالاتر، به دهک‌های پایین‌تر اختصاص یابد.