شنبه ۶ بهمن ۱۴۰۳
طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی به سه دهک جامعه علاوه بر کالابرگ یا یارانه نقدی از محل ۴۰ هزار میلیارد تومان اعتبار بسته حمایتی تخصیص داده خواهد شد.
به گزارش سرمایه فردا، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، روز گذشته اعلام کرد که« در قانون بودجه ۱۴۰۴ کالابرگ الکترونیک به مردم اختصاص یابد. مردم در تهیه اقلام اصلی، شامل هشت قلم مواد غذایی و پنج قلم از اقلام اساسی جهیزیه، با مشکل مواجه هستند و اقشار مختلف توان تهیه آنها را به دلیل تورم افزایشی ندارند. مجلس شورای اسلامی قانونی تصویب کرده است که ۱۳ قلم اساسی را در قالب کالابرگ الکترونیک از سوی دولت به مردم اختصاص دهد تا افراد براساس درآمد خود وسایل مورد نیازشان را تهیه کنند. دولت باید به مردم و ظرفیت‌های مردمی توجه داشته باشد و در سرمایه‌گذاری‌ها مردم را وارد میدان کند تا سرمایه‌گذاران احساس امنیت و ثبات داشته باشند.»
طرح کالابرگ الکترونیکی از سال ۱۴۰۰ براساس مصوبه مجلس برای دهک‌های اول تا هفتم اجرایی شده و برای سال آینده نیز پیش‌بینی می‌شود که دهک‌های اول تا هفتم مشمول این طرح شوند. هدف اول طرح کالابرگ الکترونیکی تضمین امنیت غذایی اقشار جامعه است و در سبد کالای این طرح، اقلامی مانند گوشت قرمز، تخم‌مرغ، لبنیات، مرغ، ماکارونی، حبوبات و برنج وجود دارد که متعهد به تأمین آنها هستند. برای اجرای هر تصمیم در قالب قوانین برنامه و بودجه، باید بار مالی آن دیده شود و پرداخت نقدی یا کالابرگ باید از همان منبع ۳۱۵ هزار میلیارد تومان تأمین شود.
عباس گودرزی عضو هیات رئیس مجلس شورای اسلامی درباره جزئیات چگونگی اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی در سال ۱۴۰۴ گفت: « این طرح از سال ۱۴۰۱ اجرایی شد . در ابتدا مشوق ۸۰ هزار تومانی و بعد مشوق ۱۲۰ هزار تومنی و در نهیات مشوق ۲۲۰تومانی برای یارانه بگیران در نظر گرفته شده همین مساله باعث شد که دهک های پایین جامعه را مشتری خود کرد. این طرح که تا اردیبهشت ۱۴۰۳ اجرا شد از ابتدا برای ۳ دهک اجرایی شد و بعد برای ۵ دهک و در نهایت ب ۷ دهک تخصیص پیدا کرد.»
گودرزی افزود: «در آن زمان طرح کالا برگ با ارائه مشوق منجر شد که متقاضیان به جای یارانه نقدی از کالابرگ استفاده کنند. حالا مجلس دولت چهاردهم را در بودجه ۱۴۰۴ مکلف کرده است که طبق تبصره ۱۳ کالا برگ را احیا کند. این طرح به دو شکل اجرا می شود؛ نخست اینکه دست دولت را باز گذاشته ایم که یارانه بگیران اجازه داشته باشند کالا برگ یا یارانه نقدی دریافت کنند. در ادامه طبق ماده ۱۲ در راستای اجرای قانون برنامه هفتم مبنی بر کاهش فقر مطلق دولت مکلف شده که برای خانواره های تحت پوشش نهادهای حمایتی و خانواده های محرومان یعنی ۴۰۰ هزار خانواری که در قالب پنجره واحد توسط وزارت کار و رفاه اجتماعی شناسایی شده اند بسته حمایتی در نظر بگیرد.»
عضو هیات رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد:«منابع این بسته حمایتی ۴۰ هزار میلیارد تومانی استاز محل ارز ترجیحی و محل منابع ماده ۴۵ قانون مایات بر ارزش افزوده و هم حذف یارانه سه دهک بالایی جامعه خواهد بود. همچنین از این محل دولت می تواند به آنهایی که پولشان را تبدیل به کالابرگ می کند مشوق تخصیص دهد. دولت از این طریق می تواند کالا برگ ترویج می شود.»
او درباره ایراد شورای نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره افزایش نرخ ارز ترجیحی از ۲۸۵۰۰ تومان به ۳۸۵۰۰ تومان به عنوان یکی از محل های تامین اعتبار برای کالابرگ الکترونیکی گفت: »در تبصره ۵ بودجه ۱۴۰۴ از محل افزایش ارز نرخ ترجیحی منابعی در نظر گرفته شده است که از سوی شورای نظارت مطرح شده به ابهام درباره دستگاه متولی بر می گردد که رفع خواهد شد.»
همچنین رحیم زارع، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات و سخنگوی کمیسیون تلفیق، درباره میزان افزایش یارانه و نحوه تخصیص آن به کالابرگ به وطن امروز گفت: «مجلس برای جبران تبعات ناشی از افزایش نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی، مصوب کرده که مابه‌التفاوت ریالی این افزایش قیمت به شکل یارانه نقدی یا کالابرگ به مردم پرداخت شود. بر اساس محاسبات انجام‌شده، دولت قادر است حداقل ۱۰۰ هزار تومان به یارانه نقدی فعلی اضافه کند یا این مبلغ را در قالب کالابرگ توزیع کند. به گفته وی، پیشنهاد مجلس استفاده از کالابرگ به دلیل جلوگیری از افزایش نقدینگی در اقتصاد کشور است.»
زارع درباره مخالفت هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام با افزایش نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی تأکید کرد: «اگرچه این موضوع در مجلس بررسی خواهد شد، اما دولت تصمیم خود را برای افزایش نرخ ارز ترجیحی گرفته و بعید است که از آن عقب‌نشینی کند.»
با تصویب مجلس در زمینه افزایش نرخ ارز کالاهای اساسی در لایحه بودجه ۱۴۰۴ و تأکید رئیس‌جمهور بر اهمیت اجرای طرح کالابرگ، این برنامه به عنوان یک اقدام ضروری برای جبران کاهش قدرت خرید مردم و حمایت از خانوارهای کم‌درآمد در اولویت قرار گرفته است.
در لایحه بودجه ۱۴۰۴، نرخ ارز ترجیحی از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش خواهد یافت، که این تصمیم می‌تواند منجر به تخصیص درآمدهای دولت از این محل برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر شود. همچنین، مجلس تصمیم به حذف یارانه ثروتمندان گرفته و منابع آن را میان خانوارهای کم‌درآمد توزیع خواهد کرد. در حال حاضر، حدود ۸۲ میلیون نفر از مردم ایران در حال دریافت یارانه هستند و با اجرای این مصوبه، تعداد زیادی از مشمولان از دریافت یارانه محروم خواهند شد.
با توجه به اینکه دولت سیزدهم توانسته ۸۶ درصد از خانوارهای یارانه‌بگیر را در طرح کالابرگ جذب کند، به نظر می‌رسد که با اعتبار بالاتر این طرح می‌تواند حمایت معیشتی مؤثرتری از خانوارها ارائه دهد و مشکلات معیشتی ناشی از تورم را کاهش دهد.
محمدصالح جوکار رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها گفت:« میزان تورم بالا در سال اخیر منجر شده تا موضوع تخصیص کالا برگ الکترونیکی به سه دهک جامعه در لایحه بودجه ۱۴۱۴ گنجانده شود. بر مبنای آن در کنار یارانه نقدی کالا برگ نیز به دهک های پایین جامعه اختصاص پیدا می کند. کالا برگ به کالاهای خاصی اختصاص داده خواهد شد و هدف جبران هزینه هاست.»
وزارت تعاون بر اساس آیین‌نامه‌ای که آبان ماه امسال تصویب شد، ۶ شاخص برای دهک‌بندی جدید تعریف کرده که دولت براساس آن منابع جدیدی را برای دهک‌های اول جامعه ایجاد خواهد کرد. این منابع از محل حذف دهک‌های ۸ تا ۱۰ به دست خواهند آمد.
همچنین حسن نوروزی، سرپرست سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها درباره طرح کالابرگ الکترونیکی اعلام کرده که « وزارت تعاون در حال کار روی این داده‌ها است و تکلیف حذف دهک‌های ۸ تا ۱۰ را بر عهده دارد؛ وزارت تعاون باید براساس نتایج آزمون وسع این حذفیات را انجام دهد و منابع را آزاد کند. همچنین سرپرستان خانوارهای مشمول یارانه نقدی می‌توانند به‌صورت داوطلبانه شیوه دریافت یارانه خود را از نقدی به کالابرگ تغییر دهند.»
طرح کالابرگ الکترونیکی زمانی مورد استقبال جامعه قرار گرفت که بسته تشویقی داشت، اما در غیر این صورت، مشمولان یارانه ترجیح می‌دهند که یارانه نقدی دریافت کنند. سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در بودجه ۱۴۰۴ موظف شده که سازوکار اجرایی لازم برای توزیع کالابرگ الکترونیکی را فراهم کند. نوروزی گفته :« درخواست سرپرستان خانوار مشمول یارانه نقدی برای تبدیل به یارانه کالابرگ الکترونیکی بدون مبلغ تشویقی، در لایحه بودجه ۱۴۰۴ به‌صورت صریح مجاز و قابل انجام اعلام شده است. بار مالی بسته تشویقی باید مشخص شود و اگر در آزمون‌های وسع‌سنجی وزارت تعاون حذفیات از حد معینی بالاتر برود، می‌توان منابعی را آزاد کرد و امکان اجرای بسته تشویقی را بررسی کرد. »
نوروزی توضیح داد:« اگر بخواهیم کالابرگ در اختیار مصرف‌کننده قرار دهیم، باید مبلغ یارانه نقدی کاهش یابد. وی تأکید کرد که سیاست دولت همچنان بر این است که یارانه به مبالغ ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان پرداخت شود و تا زمانی که منابع جدید مشخص نشود، سازمان هدفمندی و دیگر دستگاه‌ها نمی‌توانند مدل دیگری را اجرا کنند.»
ابتدا طرح کالابرگ به هفت دهک کم‌درآمد اختصاص داشت، با افزایش منابع و تخصیص اعتبارات جدید، این طرح برای همان ۷ دهک درآمدی اجرا می شود.
با توجه به اینکه اندیشیدین راهکاری برای تخصیص کالابرگ در کنار یارانه به دهک های کمتر برخوردار به عهده وزارت رفاه و وزارت اقتصاد نهاده شده است، محمد حسین‌زاده، نماینده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درباره طرح کالابرگ الکترونیکی اعلام کرد: «این طرح در قانون بودجه ۱۴۰۱ پیش‌بینی شده است تا زیرساخت‌هایی برای جبران زیان مصرف‌کنندگان فراهم شود. وی توضیح داد که اکنون داده‌های قابل دسترسی برای پیاده‌سازی بهتر این طرح موجود است و شبکه وسیعی از فروشندگان خرد به شبکه ملی اعتبار (طرح کالابرگ الکترونیکی) پیوسته‌اند و بیش از ۲۳۰ هزار فروشنده به این شبکه متصل هستند. همچنین، ۱۲ هزار فروشگاه زنجیره‌ای و تعداد زیادی درگاه پرداخت الکترونیکی که عملیات پرداخت را بر عهده دارند، به این شبکه ملحق شده‌اند. با این اوصاف، تمامی زیرساخت‌ها برای اجرایی شدن این طرح مهیاست.»
حسین‌زاده تاکید کرد که «پنج میلیون نفر در کشور دچار فقر شدید غذایی هستند، علاوه بر تلاش برای رفع مشکلات مردم، باید به فقر شدید غذایی نیز توجه ویژه‌ای داشت، چراکه یکی از اهداف مهم کالابرگ الکترونیکی حمایت از اقشار مختلف جامعه در مقابل فقر شدید غذایی است.. بر بستر شبکه ملی اعتبار، طرح‌هایی مانند “مادران شیرده یا دارای فرزند شیرخوار کمتر از ۲ سال” و “تغذیه کودکان بین ۵ تا ۵۹ ماه نیازمند تغذیه مضاعف” در حال اجرا هستند. »
حسین‌زاده افزود که «انتخاب بین یارانه نقدی یا کالابرگ الکترونیکی، باعث می‌شود خانوارها به یارانه نقدی اولویت دهند. منابع پایدار برای طرح کالابرگ باید شفاف شود و بودجه مورد نیاز برای این طرح بر اساس اجرای آن در گذشته به طور متوسط بین ۱۲ تا ۱۵ همت ماهانه است. لذا، منابعی که برای این طرح پیش‌بینی شده باید مورد بررسی بیشتری قرار گیرد».
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا