با کاهش چشمگیر صادرات چین به آمریکا و افزایش واردات مواد اولیه، نشانه‌هایی از تغییر مسیر اقتصادی پکن پدیدار شده‌اند که می‌توانند برای ایران، هم هشدارآمیز و هم امیدبخش باشند. این تحولات، در صورت آمادگی فنی و گشایش سیاسی، فرصت‌هایی تازه برای حضور مؤثرتر ایران در بازارهای جهانی فراهم می‌کنند.

به گزارش سرمایه فردا،  در گزارش تجارت خارجی چین در ماه ژوئیه، نشانه‌هایی قابل تأمل دیده می‌شود که برای اقتصادهای وابسته به شرق آسیا و کشورهایی با روابط تجاری نزدیک با پکن، از جمله ایران، بی‌اهمیت نیستند. کاهش ۲۱.۶ درصدی صادرات چین به ایالات متحده در شرایطی که جهان در تلاش برای احیای جریان تجارت بین‌المللی است، نه‌تنها از تداوم منازعات ژئواکونومیک میان دو قدرت بزرگ حکایت دارد، بلکه نشان‌دهنده حرکت تدریجی چین به‌سوی بازارهای جایگزین نیز هست.

🏗️ افزایش صادرات کالاهای پایه؛ فرصت یا تهدید؟ در سوی دیگر، رشد قابل توجه صادرات فولاد (حدود ۹.۸ میلیون تن) و فرآورده‌های نفتی، بیانگر آن است که چین با اتکا به ظرفیت تولید مازاد خود، در پی افزایش سهم از تقاضای جهانی است. این روند برای ایران، که در هر دو حوزه فعال است، پیام‌های متضادی به همراه دارد: از یک‌سو، رقابت در بازارهای جهانی تشدید می‌شود و از سوی دیگر، احتمال کاهش قیمت‌ها به‌دلیل اشباع عرضه افزایش می‌یابد.

🛢️ افزایش واردات چین؛ نشانه‌ای از تداوم تولید در حوزه واردات، افزایش خرید نفت خام (۴۷ میلیون تن)، گاز طبیعی (۱۰.۶ میلیون تن) و سنگ‌آهن (بیش از ۱۰۴ میلیون تن) نشان می‌دهد که موتور تولید و زیرساخت در چین همچنان فعال است. همچنین رشد واردات مس خام و کنسانتره آن، بیانگر انتظار بازار چین برای استمرار تقاضای صنعتی در حوزه‌های انرژی و فناوری است. اگر مسیر سرمایه‌گذاری صنعتی در این کشور ادامه یابد، این تحولات می‌توانند نقش محرک تقاضا برای مواد اولیه را ایفا کنند؛ نقشی که برای صادرکنندگانی مانند ایران، در صورت فراهم بودن شرایط سیاسی و فنی، می‌تواند فرصت‌ساز باشد.

📊 تراز تجاری و سیاست ارزی چین با وجود این تحولات، کاهش تراز تجاری چین از ۸۶۲ به ۷۱۰ میلیارد یوان و عدم تحقق پیش‌بینی‌ها، نشان می‌دهد که این تراز همچنان تحت فشار است؛ چه از ناحیه کاهش صادرات به غرب، چه به‌دلیل ضعف تقاضای داخلی. تثبیت نرخ یوان در حدود ۷.۱۸۴ در برابر دلار نیز حاکی از آن است که بانک مرکزی چین فعلاً تمایلی به تغییرات شدید در سیاست ارزی ندارد و منتظر نشانه‌های روشن‌تری از بخش واقعی اقتصاد است.

🇮🇷 پیامدها برای اقتصاد ایران برای ایران، این تحولات چند پیام کلیدی دارند:

• در حوزه صادرات، اگر بازار فرآورده‌های نفتی چین به اشباع برسد، فروش محصولات ایرانی با دشواری بیشتری مواجه خواهد شد.
• در حوزه واردات، اگر نیاز چین به سنگ‌آهن، مس، گاز و نفت پابرجا بماند، امکان همکاری مجدد با ایران به‌عنوان منبع بالقوه وجود دارد، مشروط به همراهی فضای سیاسی.
• در بازار سرمایه، با توجه به سهم بالای شرکت‌های کالایی در بورس تهران، استمرار تقاضای چین می‌تواند تا حدی پشتوانه‌ای برای قیمت‌ها و عملکرد مالی این شرکت‌ها فراهم کند، البته با تأخیر و در صورت هم‌سویی سیاست‌گذاری داخلی.

🔦 جمع‌بندی اگرچه چین در کوتاه‌مدت با چالش‌هایی چون کاهش تقاضای غربی و افت تراز تجاری مواجه است، اما در حوزه تولید و واردات مواد اولیه همچنان فعال باقی مانده است. این پویایی، برای اقتصادهایی مانند ایران که در پی احیای صادرات خود هستند، می‌تواند نه چراغ سبز، بلکه دست‌کم چراغ زردی باشد که هنوز خاموش نشده است.