رتبه اعتباری مالی و اقتصاد اسرائیل در پی خطرات ژئوسیاسی ناشی از درگیری این رژیم با لبنان کاهش یافته است، در این گزارش جزئیات بررسی شده است.

به گزارش سرمایه فردا، موضوع اقتصاد کلان در کشورهای منطقه خاورمیانه موضوعی پیچیده و با مسائل استراتژیک در هم تنیده است. این امر غالبا بدان دلیل است که کشورهای این منطقه به علت تنوع نظام های سیاسی و البته اتکا به ابزار نفت در بحث اقتصاد هر یک شیوه عملکردی خاص خود را دارند. اما از آن به عنوان سیستم اقتصادی به سبک مدار اروپایی یاد می‌شود، که برخی کشورها اعتقاد دارند در خاورمیانه تنها یک نمونه از آن وجود دارد و آن هم اسرائیل است. با این حال چرخه اقتصاد در این سرزمین هرگز کامل نبوده و با شرایط پیش آمده در سال اخیر نیز بیشتر رو به زوال رفته است. در این گزارش اقتصاد اسرائیل را بررسی خواهیم کرد.
در همین راستا روزهای اخیر موسسه اعتباری مودیز در اطلاعیه‌ای از تقلیل رتبه اعتباری مالی و اقتصاد اسرائیل در پی خطرات ژئوسیاسی ناشی از وخامت درگیری این رژیم با لبنان خبر داد. فلسطین الیوم، گزارش داد این موسسه در اقدامی معنادار دو رتبه به یک باره از اعتبار مالی این رژیم را کاهش داد و از A۲ به Baa۱ رسیده است.
در گزارش موسسه اعتباری مودیز درباره اعتبار مالی موسسات مالی این رژیم آمده است که دلیل این کاهش رتبه «خطرات فزاینده ژئوسیاسی همراه با چشم‌انداز وخامت درگیری با حزب الله و ارزیابی از وقوع یک جنگ طولانی مدت» ذکر شده است. این برای دومین بار است که اقتصاد اسرائیلطی سال جاری شاهد سقوط رتبه اعتباری خود در نزد موسسات اعتبارسنجی جهانی قرار می‌گیرد.

اقتصاد اسرائیل وابسته به تجارت کشورهای مسلمان

کاهش شدید رتبه، چشم‌اندازی ضعیف برای اقتصاد رژیم صهیونیستی در میانه درگیری‌های ارتش رژیم در غزه و در لبنان ترسیم می‌کند. در همین حال هم باید مد نظر داشته باشیم که رژیم سهیونیستی به نوعی یکی از بزرگترین واردکنندگان منطقه محسوب می شود. در سال های اخیر آذربایجان و قزاقستان هزار بشکه نفت در روز به رژیم صهیونیستی صادر می‌کنند که تقریباً ۶۰ درصد از کل صادرات نفت به رژیم صهیونیستی را شامل می‌شود.
حجم صادرات امارات به رژیم صهیونیستی بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ به ۶۳۲ میلیون دلار رسیده است. ترکیه ۶.۲ درصد از کل واردات رژیم صهیونیستی را تامین می‌کند. ترکیه پنجمین کشور صادرکننده به رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۲ بوده که بر اساس اخبار این کشورها قصد قطع این صادرات به رژیم صهیونیستی را دارند. با وجود اینکه برخی تهدیدهای کشورهای الامی نظیر این کشورها عملی نشده ولی در صورت پیوستن این کشورها به تحریم رژیم صهیونیستی این رژیم جعلی با مشکلی بزرگتر از جنگ مواجه خواهد شد.

تأثیر جنگ بر اقتصاد اسرائیل

۱. کاهش رتبه اعتباری: موسسات اعتبارسنجی بین‌المللی مانند S&P رتبه اعتباری رژیم صهیونیستی را کاهش داده‌اند که این امر می‌تواند هزینه‌های استقراض این کشور را افزایش دهد.
۲. کاهش تولید ناخالص داخلی (GDP): جنگ و درگیری‌ها باعث کاهش فعالیت‌های اقتصادی و تولیدی شده است. سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) گزارش داده که رژیم صهیونیستی یکی از شدیدترین رکودهای اقتصادی را تجربه کرده است.
کارنیت فلوگ، رئیس سابق بانک مرکزی رژیم صهیونیستی در اول اکتبر به سی‌ان‌ان گفت: اگر تشدید تنش‌های اخیر به جنگی طولانی‌تر و شدیدتر تبدیل شود، تلفات سنگین‌تری بر فعالیت و رشد اقتصادی رژیم صهیونیستی برجای خواهد گذاشت.
بانک رژیم صهیونیستی در ماه مه برآورد کرد هزینه‌های ناشی از جنگ تا پایان سال آینده در مجموع به ۲۵۰ میلیارد شکل (۶۶ میلیارد دلار) می‌رسد که شامل هزینه‌های نظامی و هزینه‌های غیرنظامی مانند هزینه‌های مسکن هزاران اسرائیلی خواهد بود که مجبور به ترک خانه‌های خود در شمال و جنوب می‌شوند و معادل تقریبا ۱۲ درصد از تولید ناخالص داخلی رژیم صهیونیستی است.
۳. افزایش کسری بودجه: جنگ غزه باعث افزایش کسری بودجه رژیم صهیونیستی شده است. پیش‌بینی می‌شود که کسری بودجه در سال‌های آینده نیز ادامه داشته باشد.
در همین راستا دولت رژیم صهیونیستی انتشار بودجه سال آینده را به تعویق انداخته است زیرا با تقاضاهای رقابتی دست و پنجه نرم می‌کند. این درگیری باعث شده است که کسری بودجه رژیم صهیونیستی – تفاوت بین هزینه‌های دولت و درآمد، عمدتا از محل مالیات – از چهار درصد قبل از جنگ به هشت درصد تولید ناخالص داخلی برسد و ۲ برابر شود.
۴. ضربه به صنعت گردشگری: صنعت گردشگری رژیم صهیونیستی به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و تعداد گردشگران به سطح ۲۰ سال پیش بازگشته است.

سهم گردشگری در اقتصاد اسرائیل

گردشگری نیز در این رژیم با کاهش شدیدی در سال جاری مواجه شده و اقتصاد اسرائیل را تحت تاثیر قرار داده است. وزارت گردشگری رژیم صهیونیستی تخمین زده است که کاهش گردشگران خارجی به ۱۸.۷ میلیارد شکل (۴.۹ میلیارد دلار) درآمد از دست رفته از زمان شروع جنگ تبدیل شده است. نورمن، بوتیک هتل تل آویو، مجبور شده است برخی از کارکنان خود را اخراج کند و قیمت‌های خود را تا ۲۵ درصد کاهش دهد، تا حدی به این دلیل که برخی از امکانات آن – از جمله رستوران ژاپنی روی پشت بام آن – برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها بسته است.
۵. تأثیر بر بازار کار: بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل جنگ و درگیری‌ها متضرر شده‌اند و نیروهای ذخیره مجبور به ترک کارهای غیرنظامی خود شده‌اند که این امر به کاهش بهره‌وری و افزایش بیکاری منجر شده است.
آوی هسن، مدیر عامل استارت آپ نیشن سنترال، سازمان غیرانتفاعی صنعت فناوری رژیم صهیونیستی گفت عدم اطمینان فقط برای اقتصاد و برای سرمایه‌گذاری مضر است. هسون در گزارش اخیر، هشدار داد انعطاف‌پذیری کنونی قابل‌توجه بخش فناوری رژیم صهیونیستی در برابر عدم اطمینان ایجاد شده توسط درگیری طولانی‌مدت و سیاست اقتصادی مخرب دولت پایدار نخواهد بود.
این عوامل نشان می‌دهند که جنگ غزه نه تنها تأثیرات فوری بلکه پیامدهای بلندمدتی بر اقتصاد رژیم صهیونیستی داشته و این خسارات ادامه خواهند داشت.

نقش تجارت بنادری در اقتصاد اسرائیل

اصلی‌ترین درآمدهای اقتصاد اسرائیلاز بنادر حیفا، اشدود و ایلات حاصل می‌شود. این بنادر نقش حیاتی در اقتصاد رژیم صهیونیستی دارند.
بندر حیفا: این بندر اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین بندر رژیم صهیونیستی است که سالانه حدود ۳۰ میلیون تن بار و بیش از ۲ میلیون مسافر را جابجا می‌کند.
۱. حیفا: این بندر به عنوان مرکز اصلی واردات و صادرات کالاهای مختلف، از جمله محصولات صنعتی و کشاورزی، شناخته می‌شود.
۲. بندر اشدود: این بندر نیز یکی از بنادر مهم رژیم صهیونیستی است که نقش مهمی در واردات و صادرات کالاها دارد. اشدود به ویژه در حمل و نقل کالاهای سنگین و صنعتی اهمیت دارد.
۳. بندر ایلات: این بندر در جنوب سرزمین های اشغالی واقع شده و به دلیل موقعیت استراتژیک خود در دریای سرخ، نقش مهمی در تجارت بین‌المللی دارد. ایلات به ویژه در واردات خودروها و کالاهای مصرفی نقش دارد.
این بنادر به دلیل موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌های پیشرفته، سهم بزرگی در اقتصاد رژیم صهیونیستی دارند و هر گونه اختلال در عملکرد آن‌ها می‌تواند تأثیرات منفی بر اقتصاد این کشور داشته و و این رژیم را فلج کنند.

سهم نفت و گاز در اقتصاد اسرائیل

درآمد اقتصاد اسرائیل از نفت و گاز عمدتاً از منابع زیر حاصل می‌شود که با فاصله ۲۰ تا ۸۰ کیلومتر از بندرهای این رژیم به طرف جزیره قبرس قرار دارند.
۱- میدان گازی لویاتان: این میدان یکی از بزرگ‌ترین میادین گازی در دریای مدیترانه است و نقش مهمی در تأمین گاز طبیعی این رژیم دارد. استخراج گاز از این میدان به رژیم صهیونیستی امکان می‌دهد تا نیازهای داخلی خود را تأمین کرده و مازاد آن را صادر کند.
۲- میدان گازی تامار: این میدان نیز یکی دیگر از منابع مهم گاز طبیعی رژیم صهیونیستی است که در نزدیکی بندر حیفا واقع شده است. تامار به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین گاز طبیعی برای مصرف داخلی و صادرات به کشورهای همسایه شناخته می‌شود.
۳- میدان گازی کاریش: این میدان در نزدیکی مرزهای دریایی لبنان قرار دارد و اخیراً با توافقی بین رژیم صهیونیستی و لبنان، استخراج گاز از آن آغاز شده است. این میدان نیز به عنوان یکی از منابع مهم درآمدی برای رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود.
۴- واردات نفت خام: رژیم صهیونیستی بخش عمده‌ای از نفت خام خود را از کشورهای آذربایجان و قزاقستان وارد می‌کند. این واردات به پالایشگاه‌های داخلی ارسال می‌شود و بخشی از نیازهای انرژی کشور را تأمین می‌کند.
این منابع به رژیم صهیونیستی کمک می‌کنند تا نیازهای انرژی خود را تأمین کرده و بخشی از درآمدهای خود را از طریق صادرات گاز طبیعی به دست آورد.

وضعیت اقتصادی رژیم صهیونیستی در جنگی بلند مدت

اگر رژیم صهیونیستی به جنگی دچار شود که منجر به نابودی بنادر و چاه‌های نفت و گاز این کشور گردد، با مشکلات اقتصادی جدی و چندجانبه‌ای مواجه خواهد شد که بخشی از این مشکلات به شرح زیر هستند.
۱. کاهش درآمدهای نفتی و گازی: نابودی چاه‌های نفت و گاز به معنای از دست دادن منابع مهم درآمدی برای دولت رژیم صهیونیستی است. این امر می‌تواند به کاهش شدید بودجه عمومی و تأثیر بر پروژه‌های زیرساختی و اجتماعی منجر شود.
۲. اختلال در تجارت و صادرات: نادر به عنوان دروازه‌های اصلی تجارت بین‌المللی، نقش حیاتی در واردات و صادرات کالاها دارند. نابودی بنادر می‌تواند به اختلال در زنجیره تأمین، افزایش هزینه‌های حمل و نقل و کاهش دسترسی به بازارهای جهانی منجر شود.
۳. افزایش هزینه‌های نظامی: در صورت جنگ، رژیم صهیونیستی مجبور به افزایش هزینه‌های نظامی خواهد بود. این هزینه‌ها می‌تواند بر روی سایر بخش‌های اقتصادی فشار وارد کند و نیاز به تخصیص بودجه بیشتری برای تأمین امنیت را ایجاد کند.
۴. نابودی زیرساخت‌ها: جنگ معمولاً به نابودی زیرساخت‌ها منجر می‌شود. این امر می‌تواند به اختلال در خدمات عمومی، از جمله آب، برق و حمل و نقل، و همچنین به خسارت به ساختمان‌ها و املاک خصوصی منجر شود.
۵. کاهش سرمایه‌گذاری خارجی: وضعیت ناپایدار اقتصادی و سیاسی می‌تواند موجب فرار سرمایه‌گذاران خارجی شود. این امر به کاهش رشد اقتصادی و ایجاد بی‌ثباتی بیشتر در بازار کار منجر خواهد شد.
۶. تأثیر بر صنعت گردشگری: صنعت گردشگری که یکی از منابع مهم درآمدی برای رژیم صهیونیستی است، به شدت تحت تأثیر جنگ و ناامنی قرار خواهد گرفت. کاهش تعداد گردشگران می‌تواند به ورشکستگی کسب‌وکارهای مرتبط با این صنعت منجر شود.
۷. افزایش بیکاری و نارضایتی اجتماعی: کاهش فعالیت‌های اقتصادی و اختلال در تجارت می‌تواند به افزایش بیکاری و نارضایتی اجتماعی منجر شود. این وضعیت می‌تواند به اعتراضات و ناآرامی‌های اجتماعی دامن بزند.
۸. تأثیرات روانی و اجتماعی: تنش‌های جنگی و ناامنی می‌تواند تأثیرات روانی عمیقی بر جامعه داشته باشد. کاهش روحیه عمومی و افزایش اضطراب می‌تواند به بروز مشکلات اجتماعی و اقتصادی بیشتر منجر شود.
در مجموع، ورود به جنگ و نابودی بنادر و چاه‌های نفت و گاز می‌تواند اثرات ویرانگری بر اقتصاد رژیم صهیونیستی داشته باشد و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای مدیریت بحران‌ها و بازسازی اقتصادی را ایجاد کند.

مقایسه اقتصاد ایران و اقتصاد اسرائیل

۱. وسعت ایران: مساحت: حدود ۱,۶۴۸,۱۹۵ کیلومتر مربع ایران یکی از بزرگ‌ترین کشورهای خاورمیانه و دهمین کشور بزرگ جهان از نظر وسعت است.
رژیم صهیونیستی: مساحت: حدود ۲۲,۰۷۲ کیلومتر مربع رژیم صهیونیستی به عنوان یک کشور کوچک در خاورمیانه شناخته می‌شود و مساحت آن کمتر از ۱.۵ درصد مساحت ایران است. ۲. جمعیت
ایران: جمعیت: حدود ۸۵ میلیون نفر (براساس برآوردهای ۲۰۲۳) ایران یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای خاورمیانه است و جمعیت آن به طور پیوسته در حال رشد است.
رژیم صهیونیستی: جمعیت: حدود ۹.۵ میلیون نفر (براساس برآوردهای ۲۰۲۳) رژیم صهیونیستی دارای جمعیت کمتری نسبت به ایران است و جمعیت آن نیز در حال رشد، اما با نرخ پایین‌تری نسبت به ایران است. نتیجه‌گیری
ایران به لحاظ وسعت و جمعیت به مراتب بزرگ‌تر از رژیم صهیونیستی است. ایران با وسعتی بالغ بر ۱.۶ میلیون کیلومتر مربع و جمعیتی حدود ۸۵ میلیون نفر، یکی از کشورهای بزرگ و پرجمعیت خاورمیانه به شمار می‌آید که این وسعت در کنار قدمت تاریخی موجب شده زیر ساخت ها و معادن خوبی را در اختیار داشته باشد و از نظر ژئو پلوتیکی در محلی از کره زمین قرار دارد که شاهراه ترانزیتی شرق به غرب به حساب می آید. در مقابل، رژیم صهیونیستی با وسعتی حدود ۲۲ هزار کیلومتر مربع و جمعیتی نزدیک به ۹.۵ میلیون نفر، کشوری کوچک‌تر با جمعیت کمتر حدود یک هشادم ایران است که مردم این کشور هم از محل های مختلف دنیا گرد هم آمدهو فرهنگ های گوناگون دارند و به نسبت ایران همبستگی و وابستگی شدیدی به این خاک ندارند. این در حالی است که رژیم صهیونیستی هم اکنون حتی در درگیری با گروه های مقاومت نیز موفق نبوده و ضربه های سختی از آنان دریافت کرده است.

جنگ‌ها چه مشکلاتی برای اقتصاد اسرائیل ایجاد می کند

۱. هزینه‌های نظامی و امنیتیورود به جنگ و درگیری‌های مداوم، به ویژه در غزه و لبنان، به افزایش هزینه‌های نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی منجر شده است. این هزینه‌ها شامل تأمین تجهیزات نظامی، استخدام و نگهداری نیروهای نظامی و همچنین هزینه‌های مرتبط با حفاظت از زیرساخت‌ها است.
۲. تأثیر بر اقتصاد داخلی: جنگ و ناآرامی‌ها می‌توانند به کاهش فعالیت‌های اقتصادی داخلی منجر شوند. بسیاری از کسب‌وکارها در مناطق مرزی یا در معرض خطر ممکن است با کاهش مشتریان یا تعطیلی مواجه شوند. این امر می‌تواند به بیکاری و نارضایتی اجتماعی دامن بزند.
۳. کاهش سرمایه‌گذاری خارجی: وضعیت ناپایدار اقتصادی و سیاسی می‌تواند باعث فرار سرمایه‌گذاران خارجی شود. کاهش سرمایه‌گذاری می‌تواند به کاهش رشد اقتصادی و ایجاد بی‌ثباتی در بازار کار منجر شود.
۴. تأثیر بر صنعت گردشگری: تنش‌ها و جنگ‌ها به شدت صنعت گردشگری را تحت تأثیر قرار می‌دهند. کاهش تعداد گردشگران خارجی به دلیل نگرانی از ناامنی می‌تواند به ضرر اقتصاد رژیم صهیونیستی ، که به گردشگری وابسته است، منجر شود.
۵. نوسانات نرخ ارز و تورم: شرایط ناامنی می‌تواند به نوسانات در نرخ ارز و افزایش تورم منجر شود. این وضعیت می‌تواند قدرت خرید مردم را کاهش دهد و به افزایش هزینه‌های زندگی منجر شود.
۶. سیاست‌های اقتصادی و تحریم‌ها: دشمنی با کشورهای همسایه و تحریم‌های اقتصادی ممکن است بر روی صادرات و واردات رژیم صهیونیستی تأثیر بگذارد. این امر می‌تواند به افزایش هزینه‌های کالاها و کاهش دسترسی به بازارهای خارجی منجر شود.
در مجموع، رژیم صهیونیستی در شرایط اقتصادی پیچیده‌ای قرار دارد که تحت تأثیر درگیری‌های نظامی و تنش‌های سیاسی با کشورهای همسایه و دشمنان خود قرار دارد. هزینه‌های نظامی بالا، نوسانات اقتصادی و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی از جمله چالش‌های جدی هستند که این کشور با آن‌ها مواجه است. بهبود شرایط اقتصادی نیازمند ثبات امنیتی و سیاسی در منطقه است.

نقاط ضعف اقتصادی رژیم صهیونیستی

۱. وابستگی به بخش فناوری: هرچند رژیم صهیونیستی به عنوان یک مرکز نوآوری و فناوری شناخته می‌شود، اما وابستگی به این بخش می‌تواند خطرناک باشد. در صورت بروز بحران‌های جهانی یا کاهش تقاضا برای فناوری، اقتصاد می‌تواند به شدت آسیب ببیند.
۲. نابرابری اقتصادی: نابرابری درآمد و ثروت در رژیم صهیونیستی یکی از مشکلات جدی است. تفاوت‌های اقتصادی بین اقلیت‌ها، یهودیان ارتدوکس و سایر گروه‌ها می‌تواند به تنش‌های اجتماعی و نارضایتی عمومی منجر شود.
۳. هزینه‌های نظامی بالا نقاط ضعف: هزینه‌های بالای نظامی و امنیتی، که به علت تنش‌های مداوم با همسایگان و تهدیدات امنیتی ایجاد می‌شود، می‌تواند بر روی بودجه عمومی تأثیر منفی بگذارد و منابع مالی را از حوزه‌های دیگر مانند آموزش و بهداشت دور کند.
۴. بازار کار غیرانعطاف‌پذیر: بازار کار رژیم صهیونیستی به دلیل قوانین سخت‌گیرانه و عدم انعطاف‌پذیری، نمی‌تواند به سرعت به تغییرات اقتصادی پاسخ دهد. این موضوع می‌تواند مانع از بهبود واقعی شرایط اقتصادی شود.
۵. وابستگی به واردات: رژیم صهیونیستی به شدت به واردات کالاهای اساسی، از جمله انرژی و مواد غذایی وابسته است. این وابستگی می‌تواند در شرایط بحران یا جنگ مشکلات جدی ایجاد کند.
۶. چالش‌های مسکن: افزایش قیمت مسکن و کمبود واحدهای مسکونی در برخی از مناطق، به ویژه در تل‌آویو و دیگر شهرهای بزرگ، به یکی از معضلات اصلی تبدیل شده است. این می‌تواند به نارضایتی اجتماعی و مشکلات اقتصادی برای قشر متوسط و پایین منجر شود.
۷. نقص در زیرساخت‌ها: زیرساخت‌های ناکافی در برخی مناطق، به ویژه در زمینه حمل و نقل و انرژی، می‌تواند رشد اقتصادی را محدود کند و هزینه‌های عملیاتی را افزایش دهد. نتیجه‌گیری
به طور کلی، رژیم صهیونیستی با چالش‌های اقتصادی متعددی مواجه است که می‌تواند بر روی ثبات و رشد اقتصادی و یا حتی به زوال این رژیم بیانجامد.