در حال حاضر چرا بورس با بدترین سناریو در حال قیمت گذاری سهام است؟ حتی از تشدید تحریمهای غرب علیه ایران این رفتار بازار سهام منفی تر است. در این گزارش به جزئیات پرداخته شده است.

در حالی که قیمت دلار در کانال ۵۸ هزار تومان تثبیت شده است. بیانیه شورای حکام علیه ایران نیز نتوانست بازار ارز را بهم بریزد، اما سهام به استقبال ریزش رفته است.
واکنش بورس به سیاست های قیمت‌گذاری دستوری بیش از نوسانات ارزی و حتی سیاست های پولی بوده است. زیرا این روند منفی پس از آن رخ داد که در سال جاری شرکت‌ها با کاهش حاشیه سود مواجه شدند. نکته دیگر اینکه پیش از این در زمستان سال گذشته بانک ها گواهی سپرده ۳۰ درصدی عرضه کردند. اما بازار سهام واکنشی نشان نداد. به عبارت دیگر ارزندگی سهام موضوعی مستقل بوده و تنها حاشیه سود می تواند آن را تحت تاثیر قرار دهد.

پرویز خالقی معتقد است که اگر شرایط تولید اقتصادی برگردد. بازار سهام نه تنها از بحران خارج می شود، بلکه شرایط مطلوبی نیز پیدا می کند. اما برای ایجاد یک رونق قابل توجه، نیاز به اصلاح سیگنال هایی است که سهامداران را به سودآوری شرکت‌ها در مجامع امیدوار کند

در واقع در حال حاضر بورس با بدترین سناریوهای ممکن در حال قیمت گذاری سهام است. حتی از تشدید تحریمهای غرب علیه ایران این رفتار بازار سهام منفی تر است.

سیگنال به بازار سهام چه باشد؟

پرویز خالقی کارشناس بازار سرمایه می گوید بخشی از ریزش بازار سرمایه ناشی از کاهش دامنه نوسان است. زیرا محدود شدن دامنه این ترس را به سهامداران القا کرده که وضعیت بازار سهام بحرانی است. به همین دلیل تا زمانی که دامنه دوباره به حالت عادی برنگردد معاملات بازار سهام به حالت عادی برمی گردد.
او با تاکید بر اینکه برای جلوگیری از تعمیق بحران در این بازار باید سیاست های کلان اصلاح شود تا حاشیه سود اقتصادی در صنعت باقی بماند. او افزود: اگر شرایط تولید اقتصادی برگردد بازار سهام نه تنها از بحران خارج می شود، بلکه شرایط مطلوبی نیز پیدا می کند. اما برای ایجاد یک رونق قابل توجه، نیاز به اصلاح سیگنال هایی است که سهامداران را به سودآوری شرکت‌ها در مجامع امیدوار کند.

پیش از این دولت بسته اقتصاد ایران برای حمایت از بازار سهام ارائه کرده بود. اما کاربردی کوتاه مدت داشت و بیشتر حضور گسترده ی دولت در سیاست های بازار سرمایه را نشان می‌داد. در شرایط کنونی فعالان بازار منتظر اقدامات پایداری در راستای حمایت رگلاتوری از سوی دولت هستند. چراکه به گفته سجاد امیری سرپرست اداره تحلیل‌های اقتصادی و ریسک سازمان بورس در حال حاضر میزان حاشیه سود شرکت‌های بورسی به ۱۶ درصد کاهش یافته است، گفت: نسبت به قبل حاشیه سود شرکت‌ها کاهش داشته است. به ویژه گروه پالایشی که تحت تاثیر قیمت‌گذاری اخیر وزارت نفت با افت سودآوری مواجه شده‌اند.

ارزش معاملات بورس به شدت افت کرد

در روزهای اخیر  ارزش معاملات بورس به شدت افت داشته است. دلیل تشکیل این مسأله صف های فروش و حجم پایین معاملات است. هرچند  اخبار امیدوار کننده از تصمیماتی که می تواند اشتباهات گذشته را جبران کند، منتشر شد. به همین دلیل چند نماد بورس بعد از مدت طولانی مثبت شدند.
در حال حاضر اگر انتظار برگشت و رشد در بورس را داریم، باید امیدوار باشیم برنامه ای اعلامی اجرا شوند. با توجه به افت اخزا صندوق های درآمد ثابت سرعت تطبیق پذیری بالایی با شرایط جدید دارند و معمولا سریع نرخ خودشان را تعدیل می کنند، اما در هر صورت افت قیمت اخزا صندوق های دارای این نوع اوراق را در صورت تداوم تحت تاثیر قرار خواهد داد.
یک هفته های گذشته، ۱۰ هزار میلیارد تومان اوراق مرابحه دولتی (اراد) سررسید شد. این پول توسط دولت به دارندگان اوراق که هم نهادهای مالی بازار سرمایه ای و هم بانک ها بودند پرداخت شد. از طرف دیگر کنترل بیشتری بر روی رقابت پیمانکارها در فروش اخزا صورت گرفت. با خبر کنترل بیشتر بانک مرکزی بر نرخ سود رقابتی بانک ها و همچنین احتمالا مداخله تسهیلی توسط بانک مرکزی در بازار اوراق، خوش بینی به عدم رشد نرخ سود اخزا افزایش پیدا کرد.

تبعات نصف شدن حاشیه سود شرکت های بورسی 

وزیر اقتصاد از ۴ اقدام برای ساماندهی بورس صحبت کرده است. اصلاح دستورالعمل پالایشی، کنترل نرخ سود با محوریت اخزا و سود سپرده، جایگزینی منابع مالیاتی و تجدید ارزیابی خودرویی ها.   برای اینکه برگشت بازار اتفاق بیفتد نیازمند اجرای این سیاست هایت. در حال حاضر بانک مرکزی اقداماتی در راستای کنترل نرخ بهره و تعدیل اخزا آغاز کرده است. اما دو اقدام دیگری که وزیر اقتصاد داده هنوز اجرایی نشده است. بنابراین برای اینکه رشد صورت گیرد نیاز است که این حرف ها به عمل تبدیل شود.

به گفته حسن کاظم زاده بازار سهام در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد،   سیاست های دولت حاشیه ی سود شرکت ها را به شدت کاهش داده است. در واقع حاشیه سود از میانگین ۳۰ درصدی به میانگین ۱۵ درصدی کاهش یافته است

حسن کاظم زاده کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه بازار سهام در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد، گفت: همین افت مداوم یک ماه دقیقا همین وضعیت نامساعد را نشان می دهد. سهام به دو دلیل به این روز افتاده است، سیاست های دولت حاشیه ی سود شرکت ها را به شدت کاهش داده است. در واقع حاشیه سود از میانگین ۳۰ درصدی به میانگین ۱۵ درصدی کاهش یافته است.

تاثیر سیاست های پولی انقباضی

کاظم زاده گفت: از طرف دیگر سیاست های پولی انقباضی باعث شده پولی هم در بازار سهام و حتی سایر بازارها نباشد. به همین دلیل برای بهبود شرایط بورس یکی از این دو عامل بحران زا تغییر کند. شرایط ایده آل نیز زمانی اتفاق می افتد او با نگاهی به چشم انداز بورس تصریح کرد:  وضعیت بازار سهام درست می شود. زیرا در حالت اول الان می توان گفت بورس در کف قیمت است  در حالت دوم اصلاح مداخله می توان گفت تا چند ماه و شاید یکسال دیگر بازار روند متفاوتی پیدا می کند.
در حال حاضر شرکت های تامین سرمایه و نهادهای مالی که اوراق شرکتی با نرخ پایین متعهد شده اند و توانایی افزایش نرخ بازارگردانی را ندارند با تداوم نرخ بهره ی بالا متاثر می شوند.   اگر نرخ بهره کاهش پیدا کند، صندوق ها از وضعیت بحرانی و حتی تامین سرمایه ها دور می شوند. اما اگر مداخله صورت نگیرد برخی از صندوق های درآمد ثابت و برخی تامین سرمایه ها با چالش مواجه خواهند شد.