در ابتدای مراسم، احمدی، معاون آموزش سازمان فنی و حرفهای کشور با اشاره به نتایج مطالعات انجامشده در تابستان و پاییز ۱۴۰۳، از مشکلاتی سخن گفت که گریبانگیر بخش تولید است؛ از جمله نوسانات شدید قیمت، کمبود مواد اولیه، دشواریهای تامین مالی، بیثباتی در مقررات، مالیاتهای ناعادلانه، و در نهایت کمبود نیروی کار ماهر. وی کمبود مهارت در نیروی انسانی را از نگاه کارفرمایان مهمترین مانع توسعه صنعت دانست و افزود: در کشورهایی که حتی زیرساختهای فیزیکی خود را از دست داده بودند، سرمایه انسانی توانسته آنها را بازسازی کند. یافتههای یونسکو نیز مهر تأییدی بر این نگرش زدهاند؛ چرا که آموزش مؤثر تنها زمانی رخ میدهد که دانش، مهارت فنی و نگرش فرد همزمان رشد یابد.
او در ادامه، به آمار مجمع جهانی اقتصاد اشاره کرد و گفت تا سال ۲۰۳۰، حدود ۱۷۰ میلیون شغل جدید به وجود خواهد آمد و در مقابل، ۹۲ میلیون شغل از بین خواهد رفت. طی پنج سال آینده، ۶ نفر از هر ۱۰ نیروی کار نیازمند آموزش مجدد مهارتی خواهد بود. بنابراین آشنایی با فناوریهای نوین ضرورتی انکارناپذیر است. احمدی با اشاره به تجربه کشورهایی مانند کره جنوبی و سنگاپور، تأکید کرد که افزایش آموزشهای مهارتی در این کشورها منجر به رشد بهرهوری سالانه بین ۲ تا ۴ درصد نسبت به میانگین جهانی شده است.
توانمندسازی نیروی انسانی، کلید حل چالشهای سازمانی
در بخش دیگری از نشست، او به مصاحبههای انجامشده با مدیران عامل شرکتهای ایرانی در سال ۱۴۰۳ اشاره کرد و گفت: طبق این بررسیها، ۲۶ درصد مدیران معتقدند که توانمندسازی نیروی انسانی، کلید حل چالشهای سازمانی است. با این حال، نظام آموزشی کشور در این زمینه موفق نبوده و ایران جزو هشت کشور آخر جهان از نظر کیفیت آموزش سازمانی قرار گرفته است. ضعف ارتباط میان دانشگاهها و صنعت، نبود هدفگذاری آموزشی دقیق و ساختار ناکارآمد آموزش از جمله عوامل مؤثر در پایین بودن سطح مهارت فارغالتحصیلان عنوان شد.
سپس بهزاد غفاری، مدیرکل فنی و حرفهای استان البرز با ارائه آماری از فعالیت مراکز آموزشی کشور گفت: هماکنون حدود ۷۰۰ مرکز دولتی و نزدیک به ۱۰ هزار مرکز خصوصی در حوزه آموزش مهارت در حال فعالیتاند. یکی از سیاستهای اصلی سازمان، اجرای آموزشهای جوار کارگاه است؛ رویکردی که بر پیوند واقعی میان دانش و مهارت در بستر واقعی صنعت تأکید دارد. او افزود: در دولت چهاردهم، نگاه تازهای به مهارتآموزی شکل گرفته و اقدامات زیرساختی مؤثری از جمله تصویب اساسنامه سازمان فنی و حرفهای در دستور کار قرار گرفته است.
غفاری خطاب به کارفرمایان تأکید کرد که بر اساس اساسنامه جدید، کارفرمایان بهعنوان پرداختکنندگان دستمزد، حق دارند از سازمان فنی و حرفهای مطالبه آموزش برای نیروی انسانی خود داشته باشند. این ظرفیت، بستری را برای توسعه آموزشهای تقاضامحور در صنایع فراهم میآورد. او همچنین از تشکیل کنسرسیوم مهارتی در استان البرز سخن گفت که هدف آن پاسخگویی هدفمند به نیازهای آموزشی صنایع و ارتقای بهرهوری نیروی انسانی است. در ادامه، وی از دستور ویژه ریاستجمهوری برای تأسیس هنرستانهای فنی در جوار واحدهای صنعتی خبر داد؛ اقدامی که با مشارکت وزارت آموزش و پرورش و سازمان فنی و حرفهای امکانپذیر شده است. هدف این است که دانشآموزان از همان ابتدای دوران تحصیل با آموزشهای کاربردی و حرفهای آشنا شوند و آمادگی ورود به بازار کار را کسب کنند.
تبیین سه استراتژی کلیدی
در بخش بعدی، علیاصغر امیری، مدیر یادگیری و توسعه گروه صنعتی زر، به تبیین سه استراتژی کلیدی این مجموعه در گذار از آموزش به سازمان یادگیرنده پرداخت. او گفت: اولین اولویت ما، انطباق کامل برنامههای آموزشی با الزامات قانونی و مقررات موجود است، بهگونهای که در فرآیند ممیزی، عدم انطباق به صفر برسد و تمامی گواهینامههای صلاحیت شغلی اخذ شود. دومین اولویت، ارتقای عملکرد سازمانی از طریق آموزش اثربخش است؛ به این معنا که دستاوردهای آموزشی منجر به بهبود واقعی در عملکرد کارکنان شود. سومین استراتژی نیز، تقویت حس تعهد و تعلق سازمانی میان کارکنان است که در نهایت به پایداری سرمایه انسانی منجر خواهد شد. امیری با تشریح گذار از آموزش به یادگیری فردی و سپس عبور از یادگیری فردی به سازمان یادگیرنده، به نقش برنامهریزی ساختاریافته در ایجاد فرهنگ یادگیری درونسازمانی پرداخت.
در ادامه مراسم، پنلی تخصصی با محوریت «اکوسیستم و توسعه» برگزار شد؛ جایی که شرکتکنندگان با طرح پرسشهایی درباره آموزش، چالشها و ظرفیتهای یادگیری نیروی انسانی، دیدگاههای خود را با کارشناسان حاضر در میان گذاشتند. در پایان، از کارکنانی که در المپیاد مهارت کارگری حضور موفق داشتند تقدیر بهعمل آمد و شرکتکنندگان از خطوط تولید مجموعه صنعتی و پژوهشی زر بازدید کردند تا ضمن آشنایی نزدیک با فرآیند تولید، فناوریها و ظرفیتهای علمی این مجموعه، ارتباطی عملیتر میان صنعت و آموزش شکل گیرد.