جمعه ۱۹ بهمن ۱۴۰۳
وضعیت نوآوری ایران در سال ۲۰۲۴ به دقت بررسی شده و با رتبه‌بندی ۱۳۳ کشور دیگر مقایسه شده است. این تحلیل نشان می‌دهد که ایران با امتیاز ۲۸.۹ در رتبه ۶۴ قرار گرفته که نسبت به سال گذشته دو پله افت داشته است.
به گزارش سرمایه فردا، شاخص نوآوری جهانی یکی از مهم‌ترین ارزیابی‌ها در زمینه نوآوری کشورها است که نقش بسزایی در تعیین جایگاه هر کشور در دنیای اقتصادی و علمی دارد. این شاخص با بررسی مجموعه‌ای از ورودی‌ها و خروجی‌ها، تصویری جامع از وضعیت نوآوری در کشورهای مختلف ارائه می‌دهد. امتیاز و رتبه کشورها در این شاخص نشان‌دهنده توانایی‌های نوآوری و ظرفیت‌های بالقوه آنهاست. در این متن، نگاهی خواهیم داشت به عملکرد ایران در شاخص نوآوری جهانی سال ۲۰۲۴ و تغییرات آن نسبت به سال گذشته.
ارکان ورودی درون داد شاخص نوآوری جهانی شامل «نهادها»، «تحقیق و سرمایه انسانی»، «زیرساخت‌ها»، «پیچیدگی بازار» و «پیچیدگی کسب و کار» است و ارکان خروجی برون داد را «دانش و فناوری» و «خلاقیت» تشکیل می‌دهد.
ایران در شاخص نوآوری جهانی سال ۲۰۲۴ با امتیاز ۲۸.۹ رتبه ۶۴ را در میان ۱۳۳ کشور مورد بررسی به خود اختصاص داده که در مقایسه با سال گذشته با افت ۲ پله‌ای مواجه شده است.
در خصوص زیرشاخص‌های اصلی شاخص نوآوری جهانی نیز، وضعیت ایران در دو زیرشاخص “پیچیدگی بازار” با رتبه ۱۷ و امتیاز ۵۵.۴ و “تحقیق و سرمایه انسانی” با رتبه ۶۴ و امتیاز ۳۲.۱ بهتر از سایر زیرشاخص‌ها بوده است.
مقایسه شاخص نوآوری جهانی سال ۲۰۲۴ در مقایسه با سال گذشته نشان می‌دهد، رتبه ایران در زیرشاخص‌های “نهادها”، “تحقیق و سرمایه انسانی” و “خلاقیت” با کاهش مواجه شده و در مقابل برای سایر زیرشاخص‌ها بهبود یافته است. شایان ذکر است، رتبه ایران در زیرشاخص دانش و فناوری نسبت به سال قبل بدون تغییر بوده است.
در خاورمیانه، امارات متحده عربی و قطر از جمله کشورهایی هستند که در زمینه نوآوری و توسعه فناوری پیشرو هستند.
در سطح آسیا کشورهایی مانند ژاپن، سنگاپور، هند، کره جنوبی و چین به‌عنوان نوآوران برجسته شناخته می‌شوند.
شاخص نوآوری جهانی (Global Innovation Index) که هر سال توسط سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) و مؤسسات مرتبط ارائه می‌شود، عملکرد کشورها را در زمینه نوآوری ارزیابی می‌کند. این شاخص هفت رکن اصلی دارد که هر یک نقش مهمی در سنجش نوآوری ایفا می‌کنند. در ادامه توضیحات مختصری درباره این ارکان ارائه می‌شود:
این رکن به کیفیت نهادهای دولتی و خصوصی، و همچنین محیط کسب‌وکار می‌پردازد. قوانین و مقررات مؤثر، ثبات سیاسی، شفافیت در امور مالی و حقوق مالکیت، عواملی هستند که باعث می‌شوند نوآوری به‌راحتی در یک کشور رشد یابد. نهادهای قوی می‌توانند باعث اعتمادسازی شده و محیط مساعدی برای نوآوری فراهم کنند.
این رکن به سطح آموزش، تربیت نیروی انسانی و تحقیقات علمی و تخصصی توجه دارد. کیفیت نظام آموزشی، دسترسی به آموزش عالی و سرمایه‌گذاری در حوزه تحقیق و توسعه (R&D) نشان‌دهنده میزان اهمیت یک کشور به پرورش افراد ماهر و خلاق است که می‌توانند به رشد نوآوری کمک کنند.
وجود زیرساخت‌های مناسب، مانند دسترسی به فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، انرژی پایدار، و لجستیک کارآمد، نقش بسزایی در بهبود عملکرد نوآوری دارد. زیرساخت‌ها بستری هستند که نوآوری می‌تواند روی آن‌ها ساخته شود و بهره‌وری کشور را افزایش دهد.
پیچیدگی بازار به این معناست که یک کشور چگونه دسترسی به منابع مالی و سرمایه‌گذاری‌های جسورانه و دسترسی به بازارهای بین‌المللی را فراهم می‌کند. وجود بازارهای پیچیده و پیشرفته می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی شود و فرصت‌های بیشتری برای نوآوری فراهم آورد.
این رکن به میزان پیچیدگی و پیشرفته بودن بخش کسب‌وکار در یک کشور اشاره دارد. عواملی مانند همکاری میان شرکت‌ها، توانمندی‌های فنی و دانش‌بنیانی در صنایع، و استفاده از فناوری‌های پیشرفته در تولید، همگی در این رکن مورد بررسی قرار می‌گیرند.
این رکن شامل اندازه‌گیری نتایج دانشی و فناورانه است که از نوآوری‌ها به‌دست می‌آیند. شاخص‌هایی مانند ثبت اختراعات، صادرات محصولات فناورانه و انتشارات علمی در این رکن ارزیابی می‌شوند. این موارد نشان‌دهنده میزان بهره‌وری نوآوری و تأثیرات آن در زمینه دانش و فناوری است.
نتایج شاخص نوآوری جهانی سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که ایران در برخی از جنبه‌های نوآوری مانند پیچیدگی بازار و تحقیق و سرمایه انسانی عملکرد بهتری داشته است. با این حال، کاهش رتبه در زیرشاخص‌های نهادها، تحقیق و سرمایه انسانی، و خلاقیت نشان‌دهنده چالش‌های پیش روی کشور در مسیر توسعه نوآوری است. برای بهبود وضعیت نوآوری و افزایش رتبه ایران در این شاخص، توجه به نقاط ضعف و تقویت زیرشاخص‌های کلیدی ضروری است. این اقدامات می‌تواند به تحقق اهداف بلندمدت کشور در زمینه نوآوری و رشد پایدار اقتصادی کمک کند.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا