اوره گران شد؛ بازار جهانی زیر فشار عرضه و تقاضا

اوره گران شد؛ بازار جهانی زیر فشار عرضه و تقاضا

در سال ۲۰۲۵، قیمت اوره با رشد قابل توجهی مواجه شد؛ رشدی که حاصل اختلال در زنجیره تأمین، جهش تقاضای کشاورزی، نوسانات شدید قیمت گاز طبیعی و سیاست‌های تجاری محدودکننده بود. این گزارش، نگاهی تحلیلی به دلایل این افزایش قیمت و چشم‌انداز بازار جهانی اوره دارد.

به گزارش سرمایه فردا، قیمت اوره در سال ۲۰۲۵ با روندی صعودی همراه شد و به یکی از پرنوسان‌ترین کالاهای کشاورزی در بازار جهانی تبدیل شد. طبق داده‌های Trading Economics، قیمت اوره در ماه‌های میانی سال به بیش از ۴۶۵ دلار در هر تن رسید، که نسبت به سال قبل بیش از ۳۰ درصد افزایش داشت. این جهش قیمتی، حاصل ترکیبی از عوامل ساختاری، ژئوپلیتیکی و اقتصادی بود که در ادامه بررسی می‌شود.

 اختلال در زنجیره تأمین

تولیدکنندگان بزرگ اوره مانند چین، مصر، الجزایر و ایران با چالش‌های جدی در تولید و صادرات مواجه شدند. کاهش دسترسی به گاز طبیعی—خوراک اصلی تولید اوره—در کنار بحران‌های ژئوپلیتیکی، موجب شد عرضه جهانی محدود شود. توقف موقت تولید در مصر و اعمال محدودیت صادراتی چین به هند، بازارهای آسیایی را به‌شدت تحت فشار قرار داد.

 جهش تقاضای جهانی

در سال ۲۰۲۵، هند به‌تنهایی ۴۰ درصد بیشتر از سال قبل اوره وارد کرد. این کشور، به همراه چین، برزیل و کشورهای آفریقایی، به‌دلیل رشد تقاضای کشاورزی و بحران غذایی، مصرف اوره را افزایش دادند. افزایش سطح زیر کشت ذرت، گندم و سایر غلات، نیاز به کود نیتروژنی را بالا برد و فشار مضاعفی بر بازار جهانی وارد کرد.

 مناقصه‌های بزرگ و رقابت وارداتی

مناقصه‌هایی مانند خرید ۲ میلیون تن اوره توسط شرکت National Fertilizers Limited هند، رقابت در بازار را تشدید کرد. هند که بخشی از نیاز خود را از روسیه و قطر تأمین می‌کند، با افزایش حجم واردات، قیمت‌ها را در بازارهای منطقه‌ای بالا برد. این روند، به‌ویژه در آسیا و آمریکای جنوبی، موجب افزایش تقاضای لحظه‌ای و نوسان شدید قیمت شد.

 سیاست‌های تجاری و تعرفه‌ها

اعمال تعرفه‌های وارداتی در آمریکا و محدودیت‌های صادراتی در برخی کشورهای تولیدکننده، موجب شد عرضه جهانی اوره با اختلال مواجه شود. این سیاست‌ها، رقابت بر سر منابع موجود را افزایش داد و موجب شد کشورهایی مانند ترکیه و آلمان نیز با افزایش هزینه واردات مواجه شوند.

 نوسانات قیمت گاز طبیعی

گاز طبیعی به‌عنوان ماده اولیه اصلی تولید اوره، در سال ۲۰۲۵ با نوسانات شدید همراه بود. قیمت گاز در اروپا و آسیا، به‌ویژه پس از بحران انرژی در زمستان ۲۰۲۴، افزایش یافت و هزینه تولید اوره را بالا برد. این افزایش هزینه، مستقیماً در قیمت نهایی اوره منعکس شد و تولیدکنندگان کوچک‌تر را از بازار خارج کرد.

 تقاضای کشاورزی و بحران غذایی

رشد جمعیت، تغییرات اقلیمی و بحران‌های منطقه‌ای موجب شد تقاضا برای غلات و محصولات کشاورزی افزایش یابد. اوره، به‌عنوان یکی از پرمصرف‌ترین کودهای نیتروژنی، نقش کلیدی در افزایش بهره‌وری کشاورزی دارد. کشورهایی که کشاورزی آن‌ها به کودهای شیمیایی وابسته است، مانند هند، برزیل و کشورهای آفریقایی، با افزایش تقاضا، قیمت‌ها را به‌طور غیرمستقیم بالا بردند.

 نقشه بازار جهانی اوره

صادرکنندگان اصلی:

  • قطر: ۱۵٪
  • روسیه: ۱۴٪
  • چین: ۱۲٪
  • ایران: ۱۰٪

واردکنندگان اصلی:

  • هند: ۱۴٪
  • آمریکا: ۱۰٪
  • برزیل: ۷٪
  • آلمان: ۵٪
  • ترکیه: ۴٪

 جمع‌بندی و چشم‌انداز

افزایش قیمت اوره در سال ۲۰۲۵، حاصل یک هم‌زمانی پیچیده از محدودیت عرضه، جهش تقاضا، نوسانات انرژی و سیاست‌های تجاری بود. با توجه به پیش‌بینی‌ها، اگر بحران انرژی و محدودیت‌های صادراتی ادامه یابد، قیمت اوره در سال ۲۰۲۶ نیز در سطح بالا باقی خواهد ماند. برای کشورهایی مانند ایران که سهم قابل توجهی در صادرات اوره دارند، این شرایط می‌تواند فرصت‌ساز باشد—به شرط آنکه زیرساخت‌های تولید و صادرات به‌موقع تقویت شوند.

دیدگاهتان را بنویسید