پایگاه خبری سرمایه فردا

کنسرت آنلاین شایع با ده‌ها هزار بازدید در روزهای نخست، فقط یک اجرا نبود؛ بیانیه‌ای بود از نسلی که دیگر برای شنیده شدن، منتظر مجوز نمی‌ماند. رپ فارسی، حالا نه در سالن‌های رسمی، بلکه در گوشی‌ها، کوچه‌ها و فضای مجازی جریان دارد—زبان نسلی که خودش را می‌سازد، خودش را پخش می‌کند و خودش را می‌شنود.

شایعه توقف کنسرت‌ها در برج میلاد اگرچه تکذیب شد، اما پرده از واقعیتی تلخ برداشت: پایتخت ایران، با جمعیتی میلیونی و تاریخی فرهنگی غنی، در حوزه موسیقی زنده به یک سالن وابسته مانده است. این وابستگی، نه‌تنها نشانه‌ای از بحران زیرساختی، بلکه زنگ خطری برای آینده فرهنگی تهران است.

خواننده‌ای که با «کما» به حافظه موسیقی پاپ ایران راه یافت، حالا پس از سال‌ها تجربه، از خلق ترانه، استقلال هنری، نقد تکرار در موسیقی امروز و فاصله‌اش با فضای مجازی می‌گوید. او هنوز هم ترجیح می‌دهد در خانه بماند، بنویسد، بسازد و با همان رنگ خاکستری که نه سیاه است و نه سفید، در ذهن مخاطبانش بماند.

با انتشار هم‌زمان دو قطعه از علیرضا قربانی و محسن چاوشی، موسیقی ایران بار دیگر شاهد تقابل دو جهان هنری شد؛ یکی وفادار به سنت و سکون، دیگری متمایل به مدرنیته و خروش. هر دو اما در پیوندی عمیق با شعر، نشان دادند که معنا هنوز در دل موسیقی زنده است.

پرواز همای، خواننده‌ای با ریشه در موسیقی سنتی و نگاهی جسورانه به جامعه امروز، در گفت‌وگویی مفصل از تجربه‌های اپرایی، نقدهای فضای مجازی، ممیزی‌های فرهنگی، و دغدغه‌های هنرمندان در ایران سخن گفت. او با صراحت از مسئولیت اجتماعی هنرمند، بحران‌های فرهنگی، و معنای واقعی محبوبیت پرده برداشت.

در حالی که علیرضا قربانی شش شب پیاپی در ورزشگاه غدیر اهواز روی صحنه می‌رود، عرفان طهماسبی با لغو کنسرتش از همان شهر و همان صحنه کنار گذاشته می‌شود. این تضاد، بار دیگر پرسش‌هایی جدی درباره عدالت فرهنگی، شفافیت در صدور مجوزها و تبعیض ساختاری در سیاست‌گذاری هنری ایران را پیش کشیده است.

در میدان‌ها، کوچه‌ها و ساحل‌ها، جوانان با ساز پدربزرگ‌ها نواختند و مردم با صدای خاک، دوباره به خودشان گوش دادند. فستیوال‌های بومی، روایتی زنده از آشتی نسل امروز با گذشته‌اند.

در روزگاری که نهادهای رسمی فرهنگی با بحران مشروعیت و کارآمدی مواجه‌اند، موسیقی ایران راه خود را مستقل از سیاست‌گذاری‌های دولتی پیدا کرده است. پیروز ارجمند، آهنگساز و مدیر پیشین دفتر موسیقی وزارت ارشاد، در گفت‌وگویی بی‌پرده از واقعیتی سخن می‌گوید که کمتر به رسمیت شناخته شده: اگر امروز تمام نهادهای متولی موسیقی تعطیل شوند، هیچ خللی در مصرف و تولید موسیقی مردم ایجاد نخواهد شد. این گفت‌وگو، نه فقط نقدی بر ساختار، بلکه دعوتی به بازنگری در نگاه حاکمیت به فرهنگ است.

کنسرت بهنام بانی در لس‌آنجلس، همزمان با سالگرد جنبش "زن، زندگی، آزادی"، به‌جای آنکه صرفاً یک رویداد فرهنگی باشد، به میدان تقابل سیاسی میان ایرانیان خارج از کشور تبدیل شد. حملات تند اپوزیسیون سلطنت‌طلب به این کنسرت، نه‌تنها وحدت را تضعیف نکرد، بلکه با استقبال گسترده مخاطبان، چهره‌ای متعصب و تفرقه‌افکن از این جریان در افکار عمومی ترسیم کرد.