پایگاه خبری سرمایه فردا

سفر احمد الشراء (ابومحمد جولانی) به واشنگتن و دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا، نه یک رویداد دیپلماتیک معمول، بلکه نشانه‌ای از بازتعریف تروریسم در چارچوب منافع ژئوپلیتیک غرب است؛ جایی که مرز میان دشمن و شریک، با منطق قدرت جابه‌جا می‌شود.

احمد الشرع، چهره‌ای که زمانی در صفوف گروه‌های تکفیری وابسته به القاعده می‌جنگید، اکنون در قامت رئیس‌جمهور سوریه وارد واشنگتن شده تا با دونالد ترامپ دیدار کند. این سفر، نه فقط یک تحول دیپلماتیک، بلکه نمادی از چرخش‌های عمیق در سیاست خاورمیانه و استانداردهای دوگانه در روابط بین‌الملل است.

پیوستن قزاقستان به توافق‌نامه‌های ابراهیم، در ظاهر گامی نمادین در مسیر عادی‌سازی روابط با اسرائیل است، اما در بطن خود حامل پیام‌هایی راهبردی برای ایران است؛ از گسترش نفوذ تل‌آویو در مرزهای شمالی گرفته تا بازتعریف نظم منطقه‌ای با محوریت واشنگتن. در برابر این نگاه، برخی تحلیلگران آن را صرفاً یک مانور تبلیغاتی بی‌اثر می‌دانند. اما در هر دو صورت، این تحول تلنگری جدی برای سیاست خارجی ایران است.

اظهارات اخیر محمود نبویان درباره نفوذ اسرائیل از طریق فناوری و کنترل دوربین‌های شهری، بار دیگر توجه افکار عمومی را به آسیب‌پذیری زیرساخت‌های سایبری کشور جلب کرد. واکنش محتاطانه وزیر ارتباطات نیز به‌نوعی تأیید ضمنی این نگرانی‌ها بود؛ اما آنچه در این میان مغفول مانده، نقش هم‌افزای نفوذ انسانی و فناورانه در شکل‌گیری اشراف اطلاعاتی دشمن است.

با آغاز مرحله نخست توافق غزه و تبادل زندانیان، خاورمیانه وارد فصل تازه‌ای از تحولات ژئوپلیتیک شده است. در حالی که آمریکا با همراهی ترکیه، قطر و مصر تلاش دارد این توافق را به‌عنوان الگویی از دیپلماسی چندجانبه معرفی کند، بسیاری از تحلیلگران آن را نه نقطه آغاز صلح، بلکه گامی تاکتیکی برای تغییر موازنه قدرت و تضعیف محور مقاومت می‌دانند. اکنون نگاه‌ها به تهران دوخته شده و پرسش‌ها درباره آینده فشارهای منطقه‌ای بر ایران بیش از پیش برجسته شده‌اند.

در پی افشای استفاده ارتش اسرائیل از خدمات ابری و هوش مصنوعی مایکروسافت برای نظارت گسترده بر فلسطینی‌ها، این شرکت آمریکایی اعلام کرد بخشی از همکاری‌های خود با وزارت دفاع اسرائیل را متوقف کرده است. این تصمیم، پس از انتشار تحقیقاتی مشترک از گاردین و رسانه‌های اسرائیلی، نقطه عطفی در مواجهه شرکت‌های فناوری با مسئولیت اخلاقی در جنگ‌های مدرن محسوب می‌شود—جایی که داده، ابزار هدف‌گیری شده و فناوری به میدان نبرد تبدیل شده است.

در شرایطی که خاورمیانه به نقطه جوش تحولات سیاسی و امنیتی نزدیک می‌شود، ایران در میانه خواسته‌های متضاد قدرت‌های جهانی قرار گرفته است. آمریکا و چین هر دو خواهان تغییراتی در ساختار سیاسی و اقتصادی ایران هستند، اما مسیر این تغییرات، پیچیده، پرریسک و وابسته به تحولات غیرقابل پیش‌بینی منطقه‌ای است. این گزارش، با نگاهی به سناریوهای محتمل، نقش ایران را در نظم جدید جهانی بررسی می‌کند.

در حالی‌که نظم امنیتی خاورمیانه با حملات اسرائیل و تزلزل در تضمین‌های آمریکایی دچار فروپاشی شده، کشورهای عربی به‌ویژه عربستان و بحرین به‌دنبال پیوندهای دفاعی تازه با پاکستان، تنها قدرت هسته‌ای جهان اسلام هستند. توافقات اخیر، از نشست نظامی منامه تا پیمان راهبردی ریاض–اسلام‌آباد، نشان‌دهنده تلاش برای شکل‌دهی به موازنه‌ای جدید در برابر تهدیدات منطقه‌ای است؛ موازنه‌ای که پای چین و آمریکا را نیز به رقابت در خلیج فارس باز کرده است.

حمله ناکام اسرائیل به قطر و تلاش نافرجام برای ترور مقامات حماس، نه‌تنها موقعیت سیاسی بنیامین نتانیاهو را متزلزل کرده، بلکه موجب همگرایی بی‌سابقه کشورهای مسلمان منطقه علیه تل‌آویو شده است. در این میان، سکوت راهبردی ایران و تغییر نگاه کشورهای عربی به توان بازدارندگی تهران، نشانه‌ای از آغاز یک بازآرایی ژئوپلیتیک در خاورمیانه است؛ بازآرایی‌ای که می‌تواند به پایان دوران نتانیاهو و آغاز فصل جدیدی در موازنه قدرت منطقه‌ای منجر شود.