پایگاه خبری سرمایه فردا

با رسیدن اختلاف نرخ دلار آزاد و نیمایی به ۶۰ درصد، تجارت خارجی ایران وارد مرحله‌ای پرریسک و غیرشفاف شده است. در حالی که بانک مرکزی بر تثبیت نرخ نیمایی تأکید دارد، فعالان اقتصادی هشدار می‌دهند که این شکاف نه‌تنها موجب رشد معاملات صوری و سودجویی می‌شود، بلکه دیر یا زود بازار واقعی مسیر خود را تحمیل خواهد کرد.

در شرایطی که فشار تحریم‌ها، رقابت منطقه‌ای و عقب‌ماندگی تکنولوژیک نقش‌آفرینی ایران در بازار جهانی انرژی را محدود کرده، توسعه میادین مشترک نفت و گاز به‌عنوان یک راهبرد ملی، نه‌تنها ضامن حفظ منابع، بلکه سکوی پرتابی برای بازسازی اقتدار اقتصادی کشور است.

شرکت نفت و گاز سیه‌فام، فعال در حوزه قیر و فرآورده‌های نفتی، با ثبت بیش از ۹۷ میلیارد تومان بدهی مشکوک‌الوصول نزد بانک کارآفرین، در فهرست بدهکاران پرریسک قرار گرفته است. فقدان وثایق ملکی و استفاده صرف از اسناد تجاری، نگرانی‌هایی جدی درباره سلامت اعتباری این شرکت ایجاد کرده است.

حسین نورالدین موسی با مدرک کارشناسی زمین‌شناسی، هم‌زمان ریاست هیئت‌مدیره دو شرکت وابسته به صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت را برعهده دارد؛ پالایش نفت جی هرمز و نفت سپاهان. در حالی که عملکرد مالی نفت جی هرمز با افت شدید سود و افزایش بدهی همراه بوده، ساختار مدیریتی صندوق نیز پس از استعفای جنجالی با تغییرات تازه‌ای مواجه شده است.

افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی، فشارهای تحریمی و اختلالات منطقه‌ای، بازار جهانی نفت را در مسیر صعودی قرار داده‌ا و احتمالا به زودی قیمت نفت به 80دلار می رسد.

در حالی که تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۵ نه‌تنها افزایشی نداشته بلکه با افتی جزئی مواجه شده، گزارش‌های بین‌المللی از افزایش تخفیف‌های فروش و رشد ده‌برابری ذخایر نفت سرگردان روی آب خبر می‌دهند. این داده‌ها، بیش از آنکه نشانه فشار تحریم‌ها باشند، بازتابی از بی‌ثباتی مدیریتی و آشفتگی در ساختار بازرگانی وزارت نفت هستند—بحرانی که نه‌تنها درآمد ارزی کشور را تهدید می‌کند، بلکه اعتماد مشتریان خارجی را نیز به‌شدت تضعیف کرده است.

در شرایطی که اروپا بار دیگر در حال بررسی بازگشت تحریم‌هاست، صنعت نفت ایران در نقطه‌ای حساس قرار دارد. اگر توصیه‌های رهبر انقلاب جدی گرفته شود یعنی نوسازی فناوری با تکیه بر دانش داخلی، تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی، و عبور از خام‌فروشی نفت می‌تواند به نقطه قوت اقتصاد ایران تبدیل شود.

با بازگشت پرونده بدهی‌های کلان بابک زنجانی به کانون توجه افکار عمومی، مجلس شورای اسلامی با جمع‌آوری بیش از ۴۰ امضا، تحقیق و تفحص از وزارت نفت را آغاز کرده است. نمایندگان خواستار شفاف‌سازی درباره میزان بدهی، نحوه تسویه، و نقش دستگاه‌های مسئول هستند تا ابهامات چند میلیارد دلاری پایان یابد و اعتماد عمومی ترمیم شود.

در آستانه نشست جدید اوپک پلاس، زمزمه‌هایی از افزایش تولید نفت در ماه اکتبر به گوش می‌رسد؛ اقدامی که با هدف بازپس‌گیری سهم بازار در برابر رقبا دنبال می‌شود. همزمان، داده‌های غیرمنتظره از ذخایر نفت خام آمریکا و پیش‌بینی‌های متناقض درباره قیمت نفت، چشم‌انداز بازار را پیچیده‌تر کرده‌اند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که در صورت تحقق این افزایش تولید، قیمت نفت ممکن است وارد فاز اصلاحی شود.