پایگاه خبری سرمایه فردا

تهران در آستانه بحرانی‌ترین فصل آبی خود قرار گرفته است؛ کاهش ۵۰ درصدی ذخایر سدها، خشکسالی بی‌سابقه، و هشدار درباره هزینه ۴ یورویی تأمین هر مترمکعب آب، پایتخت را به نقطه‌ای رسانده که دیگر نمی‌توان آن را صرفاً یک چالش زیست‌محیطی دانست. این بحران، تهدیدی برای اقتصاد ملی، زیرساخت‌های حیاتی و حتی بقای شهری است.

آبان به نیمه رسیده و هنوز خبری از برف نیست. نه در تهران، نه در کوهستان‌های همیشه سفید، نه حتی در مناطق برف‌خیز. کارشناسان می‌گویند برف‌ها زودتر آب می‌شوند، دیرتر می‌بارند، و کمتر از همیشه می‌مانند. این فقط یک تغییر آب‌وهوایی نیست؛ زنگ خطری است برای منابع آب، کشاورزی، و آینده اقلیمی ایران.

تهران، کلانشهری که هر روز بلندتر می‌شود، حالا با بحران آب نفس می‌کشد. سدها خشک‌تر، چاه‌ها کم‌رمق‌تر، و جمعیت بیشتر شده‌اند. در این جدال نابرابر میان ساخت‌وساز بی‌مهار و منابع محدود، پایتخت به مرز شکست اکولوژیک رسیده است. آیا زمان توقف توسعه بی‌برنامه فرا نرسیده؟

فرونشست زمین دیگر فقط ترک‌خوردگی دیوارها نیست؛ این پدیده به تهدیدی چندوجهی بدل شده که امنیت روانی، انسجام اجتماعی و زیرساخت‌های حیاتی را درگیر کرده است. راه‌حل‌ها فراتر از مهندسی خاک باید باشند از اصلاح سیاست‌های کشاورزی تا بازنگری در نگاه توسعه‌محور حاکمیت بازنگری شوند..

با کاهش بارندگی به ۱۴۸ میلی‌متر و تهدید کم‌آبی در شهرهای بزرگ، دولت اجرای ۸۸ سد با ظرفیت ۷.۵ میلیارد مترمکعب و ۱۲۴ طرح انتقال آب را آغاز کرده است.

در حالی‌که افکار عمومی و سیاست‌گذاران بر کمبود آب شرب تمرکز کرده‌اند، بحران اصلی ایران در حوزه آب، نه در میزان منابع بلکه در نحوه مدیریت آن نهفته است. از تلفات گسترده در شبکه‌های فرسوده تا حکمرانی متمرکز و ناکارآمد، مجموعه‌ای از ضعف‌های ساختاری باعث شده منابع موجود به‌درستی بهره‌برداری نشوند و بحران از تهران به سراسر کشور سرایت کند. اکنون زمان آن رسیده که نگاه اضطراری به آب جای خود را به سیاست‌گذاری توسعه‌محور و منطقه‌گرا بدهد.

هرکسی در قسمتی از چرخه بحران می‌تواند و نمی‌خواهد یا می‌خواهد و نمی‌تواند یا نمی‌تواند و نمی‌خواهد که بحران حل شود.

ابعاد بحران آب در ایران این است که ﺗﺎ ۱۰ﺳﺎﻝ ﺁﺗﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﺎﻣﻼ ﺑﯿﺎﺑﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺯﺭﺍﻋﯽ تبدیل می‌شود.