پایگاه خبری سرمایه فردا

نام خلیج فارس از دیرباز در اسناد و نقشه‌های تاریخی به ثبت رسیده و مورد تأیید سازمان‌های بین‌المللی بوده است. بااین‌حال، در دهه‌های اخیر، برخی جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای تلاش کرده‌اند تا نام جعلی "خلیج عربی" را جایگزین کنند. این روند که نخستین بار در دهه ۱۹۶۰ توسط جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور وقت مصر، آغاز شد، با حمایت رسانه‌های عربی و انتشار گسترده آن در متون غربی ادامه یافته است. سازمان ملل متحد بارها بر استفاده از نام "خلیج فارس" تأکید کرده و تغییر این نام را غیرمعتبر دانسته است. بااین‌حال، سیاستمداران و رسانه‌های بین‌المللی همچنان در برخی موارد این نام جعلی را به‌کار می‌برند، اما تاریخ و اسناد معتبر نشان می‌دهند که این آب‌ها همیشه "خلیج فارس" بوده و خواهند بود.

تحولات اخیر پیرامون نام خلیج فارس، گمانه‌زنی‌هایی را درباره تلاش‌های کشورهای منطقه برای تغییر واقعیت‌های تاریخی برانگیخته است. از ادعاهای کشورهای همسایه درباره جزایر ایرانی گرفته تا بحث‌های مربوط به نام‌گذاری، همه این اقدامات می‌توانند پیامدهای گسترده‌ای بر سیاست خارجی، اقتصاد و موقعیت منطقه‌ای ایران داشته باشند. در این میان، شایعات مربوط به اعلام یک تصمیم مهم از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، نگرانی‌ها را بیشتر کرده است. آیا ایران در برابر این چالش‌ها دیپلماسی مقتدرانه‌ای به کار خواهد گرفت؟

با شدت گرفتن تحولات سیاسی و اقتصادی، بازارهای مالی شاهد نوسانات قابل‌توجهی بوده‌اند. تصویب FATF به هفته آینده موکول شده، کاهش درآمد نفتی کشور فشارهای اقتصادی را افزایش داده، و تحریم‌های جدید علیه نفتکش‌های ایرانی اعمال شده است. در همین حال، ورود سرمایه به بورس و عبور شاخص کل از کانال چهار‌ساله خود، نشانه‌هایی از تغییر رویکرد سرمایه‌گذاران به بازار سهام ارائه داده است. با نزدیک شدن به مراحل حساس مذاکرات، سرنوشت اقتصادی ایران در گرو تصمیمات سیاسی قرار دارد و سرمایه‌گذاران در انتظار سیگنال‌های قطعی از آینده توافق هستند.

فضای رسانه‌ای جهانی تصویر یک توافق قریب‌الوقوع را ترسیم می‌کند، اما از سوی دیگر، ابهامات استراتژیک و تناقضات رفتاری ترامپ نشان می‌دهد که نتیجه مذاکرات همچنان نامشخص است. تصمیم واشنگتن برای اعمال فشار بیشتر بر برنامه هسته‌ای ایران و تعیین تکلیف اورانیوم ۶۰ درصدی، از اهداف کلیدی این مذاکرات محسوب می‌شود. در حالی که گروه‌های ذینفع داخلی از تحریم‌ها بهره‌برداری کرده‌اند، ساختار سیاسی ایران ممکن است در نهایت مسیر توافق را هموار سازد. اما پرسش اساسی باقی می‌ماند: آیا این مذاکرات به یک توافق نهایی ختم خواهد شد، یا صرفاً ابزاری برای سنجش میزان انعطاف طرفین است؟

یکی از اشتباهات راهبردی در تحلیل سیاست‌های آمریکا، تصور این کشور به‌عنوان یک سیستم همگن و غیرقابل تغییر است، در حالی که ساختار سیاسی ایالات متحده متکی بر انعطاف‌پذیری مهاجران بوده و فرصت رشد سریع را برای نسل‌های جدید فراهم می‌کند. عدم وجود روابط دیپلماتیک مستقیم بین ایران و آمریکا، مسیر گفت‌وگوی مؤثر و بهره‌برداری از ساختار انعطاف‌پذیر سیاست آمریکا را دشوار کرده است. ترامپ، فردی محتاج توجه و به‌شدت وابسته به رسانه‌ها است؛ بنابراین، ارتباط مستقیم و عمومی با او، بدون واسطه‌های مخرب، می‌تواند زمینه‌ساز مذاکرات مؤثر باشد.

بررسی تاریخی نرخ دلار نشان می‌دهد که کاهش‌های ناشی از تحولات سیاسی اغلب پایدار نبوده و پس از مدتی جبران شده‌اند. شرایط کنونی با دوران پذیرش قطعنامه ۵۹۸ قابل مقایسه نیست، چراکه احتمال توافق و عدم توافق همچنان مطرح است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که دلار در ایران دارای یک نرخ تعادلی بین ۷۵ تا ۸۰ هزار تومان است و در صورت توافق، میزان کاهش آن به ابعاد توافق و سیاست‌های اقتصادی پس از آن بستگی خواهد داشت. در چنین فضایی، تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری با عدم قطعیت بالا همراه است.

ایران در مذاکرات اخیر با ایالات متحده پیشنهادی برای راه‌اندازی پروژه‌ای مشترک با مشارکت یک کشور ثالث، نظیر عربستان سعودی، برای اداره تأسیسات غنی‌سازی هسته‌ای خود مطرح کرده است. این مدل همکاری می‌تواند یک لایه مضاعف از نظارت و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران فراهم کند و همزمان فرصت توافقی متفاوت از برجام دوران اوباما را برای دولت ترامپ ایجاد کند.

ظهور رمزارزها نظیر بیت‌کوین و استیبل‌کوین‌ها، چالشی میان پول عمومی و خصوصی ایجاد کرده است. در حالی که پول عمومی پایه‌ای برای ثبات اقتصادی فراهم می‌کند، پول خصوصی نوآوری و رقابت را به ارمغان می‌آورد. اما این تعادل تنها در اقتصادهای باثبات مؤثر است. مطالعه‌ای بر اقتصاد ایران نشان می‌دهد که چگونه تورم مزمن و ضعف در سیاست‌های پول عمومی، مانع از بهره‌برداری کامل از مزایای پول خصوصی شده است. راه‌حل؟ تقویت زیرساخت‌های پول عمومی پیش از هر چیز

دور جدید مذاکرات میان ایران و آمریکا، بدون پیش‌شرط و با حضور عباس عراقچی و استیو ویتکوف، واکنش شدید اسرائیل را برانگیخت. ژاکوب ناگل، ژنرال بازنشسته و مشاور امنیت ملی پیشین اسرائیل، این رویکرد را اشتباه استراتژیک دانسته و خواستار توقف کامل برنامه هسته‌ای ایران پیش از هرگونه توافق شده است. آیا این اختلافات در مواضع آمریکا به امنیت خاورمیانه آسیب خواهد زد؟