پایگاه خبری سرمایه فردا

اظهارات اخیر محمود نبویان درباره نفوذ اسرائیل از طریق فناوری و کنترل دوربین‌های شهری، بار دیگر توجه افکار عمومی را به آسیب‌پذیری زیرساخت‌های سایبری کشور جلب کرد. واکنش محتاطانه وزیر ارتباطات نیز به‌نوعی تأیید ضمنی این نگرانی‌ها بود؛ اما آنچه در این میان مغفول مانده، نقش هم‌افزای نفوذ انسانی و فناورانه در شکل‌گیری اشراف اطلاعاتی دشمن است.

با آغاز مرحله نخست توافق غزه و تبادل زندانیان، خاورمیانه وارد فصل تازه‌ای از تحولات ژئوپلیتیک شده است. در حالی که آمریکا با همراهی ترکیه، قطر و مصر تلاش دارد این توافق را به‌عنوان الگویی از دیپلماسی چندجانبه معرفی کند، بسیاری از تحلیلگران آن را نه نقطه آغاز صلح، بلکه گامی تاکتیکی برای تغییر موازنه قدرت و تضعیف محور مقاومت می‌دانند. اکنون نگاه‌ها به تهران دوخته شده و پرسش‌ها درباره آینده فشارهای منطقه‌ای بر ایران بیش از پیش برجسته شده‌اند.

در پی افشای استفاده ارتش اسرائیل از خدمات ابری و هوش مصنوعی مایکروسافت برای نظارت گسترده بر فلسطینی‌ها، این شرکت آمریکایی اعلام کرد بخشی از همکاری‌های خود با وزارت دفاع اسرائیل را متوقف کرده است. این تصمیم، پس از انتشار تحقیقاتی مشترک از گاردین و رسانه‌های اسرائیلی، نقطه عطفی در مواجهه شرکت‌های فناوری با مسئولیت اخلاقی در جنگ‌های مدرن محسوب می‌شود—جایی که داده، ابزار هدف‌گیری شده و فناوری به میدان نبرد تبدیل شده است.

در شرایطی که خاورمیانه به نقطه جوش تحولات سیاسی و امنیتی نزدیک می‌شود، ایران در میانه خواسته‌های متضاد قدرت‌های جهانی قرار گرفته است. آمریکا و چین هر دو خواهان تغییراتی در ساختار سیاسی و اقتصادی ایران هستند، اما مسیر این تغییرات، پیچیده، پرریسک و وابسته به تحولات غیرقابل پیش‌بینی منطقه‌ای است. این گزارش، با نگاهی به سناریوهای محتمل، نقش ایران را در نظم جدید جهانی بررسی می‌کند.

در حالی‌که نظم امنیتی خاورمیانه با حملات اسرائیل و تزلزل در تضمین‌های آمریکایی دچار فروپاشی شده، کشورهای عربی به‌ویژه عربستان و بحرین به‌دنبال پیوندهای دفاعی تازه با پاکستان، تنها قدرت هسته‌ای جهان اسلام هستند. توافقات اخیر، از نشست نظامی منامه تا پیمان راهبردی ریاض–اسلام‌آباد، نشان‌دهنده تلاش برای شکل‌دهی به موازنه‌ای جدید در برابر تهدیدات منطقه‌ای است؛ موازنه‌ای که پای چین و آمریکا را نیز به رقابت در خلیج فارس باز کرده است.

حمله ناکام اسرائیل به قطر و تلاش نافرجام برای ترور مقامات حماس، نه‌تنها موقعیت سیاسی بنیامین نتانیاهو را متزلزل کرده، بلکه موجب همگرایی بی‌سابقه کشورهای مسلمان منطقه علیه تل‌آویو شده است. در این میان، سکوت راهبردی ایران و تغییر نگاه کشورهای عربی به توان بازدارندگی تهران، نشانه‌ای از آغاز یک بازآرایی ژئوپلیتیک در خاورمیانه است؛ بازآرایی‌ای که می‌تواند به پایان دوران نتانیاهو و آغاز فصل جدیدی در موازنه قدرت منطقه‌ای منجر شود.

در حالی‌که کاروان جهانی صمود با پیام همبستگی به سوی غزه حرکت کرده، رژیم صهیونیستی با حملات پهپادی، مواد شیمیایی و پرتابه‌های آتش‌زا، امدادگران را هدف قرار داده و همزمان با بمباران مراکز درمانی، ساختار بهداشت و درمان غزه را به‌طور هدفمند نابود می‌کند.

در واکنش به جنگ غزه و گسترش نفوذ اسرائیل، مصر با تقویت روابط با ایران و ترکیه، به‌دنبال بازیابی جایگاه منطقه‌ای و ایجاد موازنه‌ای تازه در غرب آسیاست.

منظومه فکری آیت‌الله خامنه‌ای درباره رژیم صهیونیستی، فراتر از شعارهای سیاسی، یک چارچوب نظری منسجم و چندلایه است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را در منطقه غرب آسیا شکل می‌دهد. این چارچوب، با تکیه بر فلسفه سیاسی اسلامی، استعمارشناسی بومی و تحلیل هژمونیک قدرت جهانی، رژیم صهیونی را نه به‌عنوان یک دولت مشروع، بلکه به‌عنوان یک برساخته استعماری، ابزار ژئوپلیتیک غرب و موجودیتی پاتولوژیک تعریف می‌کند.