پایگاه خبری سرمایه فردا

داده‌های اقتصادی جدید نشان می‌دهد که تعداد مدعیان بیمه بیکاری آمریکا به ۲۴۱٬۰۰۰ افزایش یافته، در حالی که رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ به منفی ۰.۳ درصد رسیده است. این نخستین کاهش رشد اقتصادی از سال ۲۰۲۲ محسوب می‌شود و هم‌زمان، احساسات مصرف‌کنندگان به پایین‌ترین سطح در پنج سال اخیر سقوط کرده است. با افزایش نگرانی‌ها درباره آینده اقتصاد آمریکا، احتمال رکود در سال ۲۰۲۵ به ۷۱ تا ۷۴ درصد رسیده است، که می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر بازارهای مالی و سیاست‌های پولی فدرال رزرو داشته باشد.

در فروردین‌ماه ۱۴۰۴، بانک‌ها مجموعاً ۴,۲۹۴ هزار میلیارد ریال تسهیلات به بخش‌های مختلف اقتصادی پرداخت کرده‌اند. بخش صنعت و معدن با دریافت ۴۷.۱ درصد از کل تسهیلات، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است، در حالی که مصرف‌کنندگان نهایی (خانوارها) ۲۲.۸ درصد از این اعتبارات را دریافت کرده‌اند. بیش از ۶۶ درصد از این منابع صرف تأمین سرمایه در گردش کسب‌وکارها شده و خانوارها عمدتاً برای خرید کالاهای مصرفی، خودرو و دریافت وام‌های ضروری از تسهیلات بانکی استفاده کرده‌اند. تمرکز بانک‌ها بر حمایت از واحدهای اقتصادی و تقویت بخش تولید نشان‌دهنده رویکردی هدفمند در تأمین مالی بخش‌های مختلف است.

با شدت گرفتن تحولات سیاسی و اقتصادی، بازارهای مالی شاهد نوسانات قابل‌توجهی بوده‌اند. تصویب FATF به هفته آینده موکول شده، کاهش درآمد نفتی کشور فشارهای اقتصادی را افزایش داده، و تحریم‌های جدید علیه نفتکش‌های ایرانی اعمال شده است. در همین حال، ورود سرمایه به بورس و عبور شاخص کل از کانال چهار‌ساله خود، نشانه‌هایی از تغییر رویکرد سرمایه‌گذاران به بازار سهام ارائه داده است. با نزدیک شدن به مراحل حساس مذاکرات، سرنوشت اقتصادی ایران در گرو تصمیمات سیاسی قرار دارد و سرمایه‌گذاران در انتظار سیگنال‌های قطعی از آینده توافق هستند.

با ادامه تنش‌های سیاسی و عدم قطعیت در مذاکرات ایران و آمریکا، بازارهای مالی دستخوش نوسانات شدید شده‌اند. نرخ دلار، قیمت طلا و ارزش زعفران در بورس کالا، به‌طور مستقیم تحت تأثیر تحولات دیپلماتیک قرار دارند. در صورت توافق، احتمال کاهش نرخ ارز و تثبیت بازارهای مالی وجود دارد، اما در صورت شکست مذاکرات، تنش‌های اقتصادی می‌توانند روند صعودی دلار و کاهش جذابیت سایر دارایی‌ها را رقم بزنند. در این شرایط، سرمایه‌گذاران باید با استراتژی‌های متعادل، دارایی‌های خود را مدیریت کنند تا از نوسانات غیرمنتظره آسیب نبینند.

فضای رسانه‌ای جهانی تصویر یک توافق قریب‌الوقوع را ترسیم می‌کند، اما از سوی دیگر، ابهامات استراتژیک و تناقضات رفتاری ترامپ نشان می‌دهد که نتیجه مذاکرات همچنان نامشخص است. تصمیم واشنگتن برای اعمال فشار بیشتر بر برنامه هسته‌ای ایران و تعیین تکلیف اورانیوم ۶۰ درصدی، از اهداف کلیدی این مذاکرات محسوب می‌شود. در حالی که گروه‌های ذینفع داخلی از تحریم‌ها بهره‌برداری کرده‌اند، ساختار سیاسی ایران ممکن است در نهایت مسیر توافق را هموار سازد. اما پرسش اساسی باقی می‌ماند: آیا این مذاکرات به یک توافق نهایی ختم خواهد شد، یا صرفاً ابزاری برای سنجش میزان انعطاف طرفین است؟

کارشناسان و نمایندگان بر لزوم معرفی فوری وزیر جدید اقتصاد تأکید دارند تا مدیریت اقتصادی کشور از وضعیت بلاتکلیفی خارج شود، اما خبرها حکایت از این دارد که دولت نگران عدم رای اعتماد است به همین دلیل گزینه های دولت متنوع شده است.

صندوق‌های اهرمی در هفته‌های اخیر به یکی از پرمناقشه‌ترین ابزارهای مالی بازار سرمایه تبدیل شده‌اند. افزایش حجم معاملات و استقبال گسترده سرمایه‌گذاران نشان‌دهنده نقش کلیدی این ابزار در تحولات بازار است. با این حال، روند بازار و تغییرات در قیمت نمادهای کلیدی از جمله بانک ملت، فولاد، فملی و شبندر، تعیین‌کننده سرنوشت کوتاه‌مدت صندوق‌های اهرمی خواهد بود. در صورتی که بازار رشد کند، احتمال جمع شدن صف‌های فروش و حرکت برخی صندوق‌ها به سمت صف خرید وجود دارد، اما در صورت افت بازار، فشار فروش این ابزارهای مالی دو برابر خواهد شد.

بازار دلار و طلا با افت قابل‌توجه مواجه شده است، در چنین شرایطی، اتخاذ تصمیمات منطقی برای مدیریت دارایی‌ها، اجتناب از رفتارهای هیجانی و استفاده از گزینه‌های کم‌ریسک می‌تواند راهکاری مناسب برای کاهش زیان‌ها باشد.

یکی از اشتباهات راهبردی در تحلیل سیاست‌های آمریکا، تصور این کشور به‌عنوان یک سیستم همگن و غیرقابل تغییر است، در حالی که ساختار سیاسی ایالات متحده متکی بر انعطاف‌پذیری مهاجران بوده و فرصت رشد سریع را برای نسل‌های جدید فراهم می‌کند. عدم وجود روابط دیپلماتیک مستقیم بین ایران و آمریکا، مسیر گفت‌وگوی مؤثر و بهره‌برداری از ساختار انعطاف‌پذیر سیاست آمریکا را دشوار کرده است. ترامپ، فردی محتاج توجه و به‌شدت وابسته به رسانه‌ها است؛ بنابراین، ارتباط مستقیم و عمومی با او، بدون واسطه‌های مخرب، می‌تواند زمینه‌ساز مذاکرات مؤثر باشد.