پایگاه خبری سرمایه فردا

در شرایطی که بازار سرمایه با ارزندگی نسبی سهام مواجه بود، مجموعه‌ای از ریسک‌های سیستماتیک، ناترازی‌های زیرساختی و سیاست‌های انقباضی، اقتصاد کشور را به ورطه رکود تورمی کشانده‌اند. این گزارش، تحلیلی است بر دلایل اصلی سقوط بازار سهام و ناکارآمدی سیاست‌گذاران در مواجهه با بحران‌های اقتصادی پس از جنگ.

بیانیه تازه جبهه اصلاحات ایران، پرده از ماهیتی برمی‌دارد که سال‌ها در لایه‌های گفتمانی این جریان نهفته بود؛ جریانی که از ابتدا نه در امتداد انقلاب اسلامی، بلکه در تقابل با آن زاده شد. این متن، با حذف مفاهیم دینی، بازتعریف عدالت و آزادی در چارچوب لیبرالیسم، و دعوت به پذیرش نظم جهانی، نشان می‌دهد که اصلاحات نه پروژه‌ای برای بهبود نظام، بلکه طرحی برای استحاله آن است. در این روایت، انقلاب اسلامی به یک خطای تاریخی تقلیل یافته و آرمان‌های آن به مانعی برای منافع طبقه متوسط شهری تبدیل شده‌اند. تقابل میان دو پروژه تمدنی—اسلامی و سکولار—اکنون بیش از هر زمان دیگر، در قالب بیانیه‌ای رسمی و بی‌پرده، عینیت یافته است.

در حالی‌که اقتصاد ایران پس از یک دوره‌ی تنش‌زا هنوز در شوک پساجنگ به‌سر می‌برد، بازارهای مالی با رکود، بی‌اعتمادی و نوسانات شدید دست‌وپنجه نرم می‌کنند. از جهش تورم نقطه‌به‌نقطه تا رشد افسارگسیخته‌ی قیمت کالاهای اساسی، از سردرگمی در سیاست‌گذاری ارزی تا تلاش نهادهای مالی برای حفظ منابع مردم، همه و همه نشان می‌دهند که اقتصاد کشور در مرحله‌ای بحرانی از بازتعریف خود قرار دارد. این گزارش، با نگاهی چندلایه به رفتار بازارها، ترکیب‌های سرمایه‌گذاری، سیاست‌های پولی و روان‌شناسی فعالان مالی، تصویری دقیق از چالش‌ها و تصمیم‌گیری‌های حیاتی پیش‌روی سرمایه‌گذاران ترسیم می‌کند.

سردترین تابستان‌های بازار سرمایه، با تزریق پول و حمایت‌ حقوقی نتوانسته‌اند مسیر رکود را تغییر دهند. بارقه‌های امید نه از جنس نقدینگی، بلکه از جنس اصلاحات اقتصادی و سیاسی می‌خواهد.

نهضت ملی شدن صنعت نفت، نقطه‌عطفی در تاریخ مبارزات ضداستعماری ایران بود که با ائتلاف نادر نیروهای مذهبی و ملی‌گرا به پیروزی رسید. اما گسست تدریجی دولت مصدق از جریان مذهبی، به‌ویژه روحانیت و گروه‌هایی چون فدائیان اسلام، زمینه‌ساز انزوای اجتماعی دولت و فراهم‌کننده بستر داخلی برای موفقیت کودتای ۲۸ مرداد شد. این گزارش، با نگاهی تحلیلی به نقش محوری جریان مذهبی در شکل‌گیری، پیشبرد و در نهایت شکست نهضت، عبرت‌هایی تاریخی از تعامل سیاست و دین در ایران معاصر ارائه می‌دهد.

در جهانی که قدرت‌طلبی جای قانون را گرفته و سازوکارهای بین‌المللی به ابزار فشار بدل شده‌اند، جبهه مقاومت برای ایران نه‌تنها یک آرمان منطقه‌ای، بلکه یک سپر امنیتی و بازدارنده حیاتی است. اظهارات اخیر حسن روحانی درباره اولویت منافع ملی، اگر به‌درستی فهم نشود، می‌تواند به تضعیف این سپر و تقویت روایت‌های معاند منجر شود. این یادداشت با تحلیل شرایط منطقه‌ای و افکار عمومی، نشان می‌دهد چرا قدرت‌سازی منطقه‌ای ایران، عین منافع ملی است، نه در تقابل با آن

نبود تفکیک میان مالکیت و مدیریت، و بی‌تعهدی سهامداران به الزامات سرمایه‌گذاری، از مهم‌ترین دلایل فروپاشی ساختاری در بسیاری از سازمان‌های ایرانی است. این بحران نه‌تنها بهره‌وری را کاهش داده، بلکه مدیران حرفه‌ای را از میدان خارج کرده و شرکت‌های بزرگ را به سمت زیان‌دهی پایدار سوق داده است.

در حالی که اقتصاد ایران طی یک دهه گذشته با تورم مزمن و رشد اقتصادی نزدیک به صفر دست‌و‌پنجه نرم کرده، بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از ریشه‌های اصلی این بحران، ساختار متورم و ناکارآمد دولت است. از کسری بودجه سنگین تا بی‌اعتمادی عمومی به بازار سرمایه، مجموعه‌ای از چالش‌ها در حال انباشت است که تنها با اصلاحات ساختاری، کوچک‌سازی دولت و تقویت بخش خصوصی می‌توان به سمت شکوفایی اقتصادی حرکت کرد. این یادداشت، نگاهی دارد به ضرورت بازنگری در سیاست‌های استخدامی، بودجه‌ای و مالی کشور.

بازار سرمایه ایران پس از پنج سال رکود ممتد، اکنون در نقطه‌ای ایستاده که بسیاری از تحلیل‌گران آن را پایان چرخه نزولی می‌دانند و برخی معتقدند پایان دوره رکود، محرک رشد می شود.