پایگاه خبری سرمایه فردا

در شرایطی که بازارهای مالی با نوسانات شدید، بحران‌های ژئوپولیتیک و تصمیمات غیرمنتظره مواجه‌اند، دو مفهوم بنیادین یعنی «مدیریت ریسک» و «تنوع‌بخشی» به‌عنوان ابزارهای حیاتی برای حفظ سرمایه و دستیابی به بازدهی پایدار، بیش از پیش اهمیت یافته‌اند. این یادداشت، نگاهی تحلیلی دارد به نقش این دو مفهوم در مواجهه با ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک، و نقدی بر عملکرد نهادهای تنظیم‌گر در فضای سرمایه‌گذاری ایران.

در شرایطی که سیاست‌های اقتصادی دولت با هدف مهار تورم و تثبیت بازار سرمایه دنبال می‌شود، نشانه‌های آشکار از ناترازی‌های مالی، کاهش ارزش پول ملی، و رکود در شاخص‌های کلیدی اقتصادی، حکایت از بحرانی دارد که در ماه‌های آینده ابعاد واقعی‌اش نمایان خواهد شد. آیا اقتصاد ایران برای مواجهه با تبعات این سیاست‌ها آماده است؟

در شرایطی که بازار سرمایه با ارزندگی نسبی سهام مواجه بود، مجموعه‌ای از ریسک‌های سیستماتیک، ناترازی‌های زیرساختی و سیاست‌های انقباضی، اقتصاد کشور را به ورطه رکود تورمی کشانده‌اند. این گزارش، تحلیلی است بر دلایل اصلی سقوط بازار سهام و ناکارآمدی سیاست‌گذاران در مواجهه با بحران‌های اقتصادی پس از جنگ.

در حالی که نرخ ارز در بازار آزاد مسیر صعودی آرامی را طی می‌کند، بازار سرمایه با خروج سرمایه حقیقی و رکود در صنایع مواجه شده است. افزایش نرخ بهره، شکاف ارزی، و تنش‌های سیاسی و نظامی، چهار محرک اصلی افت بازار هستند. همزمان، سرمایه‌گذاران به سمت صندوق‌های طلا و ابزارهای مالی کم‌ریسک حرکت کرده‌اند. در این گزارش، آخرین تحولات اقتصادی، تصمیمات حقوقی و چشم‌انداز بازار تا پایان سال بررسی شده است.

در بحبوحه‌ی جنگ و تهدیدات رسانه‌ای، انتظار می‌رفت دلار بی‌مهار بتازد؛ اما آنچه رخ داد، خلاف پیش‌بینی‌ها بود: ثباتی بی‌سابقه با پشتوانه‌ تدبیر بانک مرکزی. از تزریق میلیاردی تا ممنوعیت معاملات شبانه رمزارز، از موج‌شکن انتظارات تا طراحی کریدور نرخ حقیقی؛ این متن نقشه‌ راهی است از چگونگی مقاوم‌سازی اقتصاد در برابر تکانه‌های جنگی و چالش‌های مالی پرخطر.

در حال حاضر فعالان اقتصادی خواستار بازنگری ساختاری و طراحی سیاست‌هایی هستند که بتواند بار دیگر ثبات و شفافیت را به فضای سرمایه‌گذاری بازگرداند.

افزایش ضریب اعتبار صندوق‌های اهرمی بازار سرمایه را وارد فاز جدیدی از سیاست‌گذاری مالی کرده، تصمیمی که هم ظرفیت رشد معاملاتی دارد و هم ریسک‌های سیستمی در پی آن قابل‌توجه است.

بازار سرمایه در ایران، به واسطه‌ی سلطه پارامترهای غیرقابل پیش‌بینی مانند تحولات سیاسی و نظامی و چرخش‌های بدون روند نرخ بهره، به فضایی پر ابهام تبدیل شده است؛ جایی که تحلیل‌گران حرفه‌ای با چالش "عدم قطعیت در داده" مواجه‌اند. در این گزارش، دو راهبرد عملیاتی ـ «بی‌عملی آگاهانه» و «خرید و نگهداری هوشمندانه» ـ ارائه می‌شود که می‌توانند چارچوبی منطقی برای محافظت از سرمایه، بازتعریف رفتار معاملاتی و افزایش تاب‌آوری روانی معامله‌گر باشند.

شایعه جایگزین شدن ارز ترکیبی به جای ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی حکایت از سیاست ارزی مبهم دولت است. هم اکنون ایران بیش از گذشته در موقعیت جنگ اقتصادی قرار گرفته و برای واردات کالاهای اساسی باید نسبت به خودرو و موبایل و ... در دریافت ارز در اولویت باشند.