پایگاه خبری سرمایه فردا

فرصت دستیابی به توافق میان ایران و آمریکا، بیش از هر زمان دیگری در چهار دهه گذشته فراهم شده است. تغییر ماهیت مذاکرات از سطح دولت به سطح حاکمیت در ایران، و نقش سیاسی ترامپ در آمریکا، زمینه را برای حل‌وفصل برخی اختلافات مهیا کرده است. با وجود موانع ساختاری در واشنگتن و تجربه ناموفق برجام، دو طرف به دنبال راهکارهای تازه‌ای هستند تا بن‌بست مذاکرات را بشکنند. آیا این روند می‌تواند به توافقی پایدار و عملی منجر شود، یا چالش‌های سیاسی و قانونی مانع از تحقق آن خواهند شد؟

بررسی روند تصرف مسکن در ایران طی ۳۰ سال گذشته نشان می‌دهد که سهم مالکیت کاهش‌یافته و اجاره‌نشینی افزایش پیدا کرده است. در سال ۱۳۷۳، ۷۷٪ خانوارها مالک مسکن بودند، اما این میزان در سال ۱۴۰۲ به ۶۴٪ کاهش یافته است. هم‌زمان، اجاره‌نشینی از ۱۴٪ به ۲۶٪ افزایش یافته، که نشان‌دهنده تغییرات عمده در الگوی سکونت شهروندان است. افزایش قیمت مسکن، تورم و کاهش قدرت خرید از مهم‌ترین دلایل تغییر این ساختار بوده‌اند.

نظریه سه‌گانه ناممکن بیان می‌کند که هیچ کشوری نمی‌تواند هم‌زمان ثبات نرخ ارز، جریان آزاد سرمایه، و سیاست پولی مستقل را حفظ کند. اقتصاد ایران نیز، تحت‌تأثیر تحریم‌ها، وابستگی به نفت و سلطه مالی دولت، ناگزیر به انتخاب دو هدف و کنار گذاشتن یکی از آن‌ها بوده است. بررسی روند تاریخی نشان می‌دهد که ایران عمدتاً جریان آزاد سرمایه را کنار گذاشته و میان ثبات نرخ ارز و سیاست پولی مستقل تعادل برقرار کرده است. آیا اصلاحات اقتصادی می‌تواند این محدودیت‌ها را کاهش دهد و انعطاف بیشتری در سیاست‌گذاری ایجاد کند؟

فتحی گفت: با توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، افزایش مشوق‌های سرمایه‌گذاری و تقویت تعاملات اقتصادی، منطقه آزاد انزلی در حال تبدیل شدن به یکی از مراکز کلیدی تجارت و صادرات ایران است. این منطقه، با دو بندر فعال، پنج شهرک صنعتی و اتصال به خط آهن رشت-قاسمی، فرصت‌های بی‌نظیری برای تجار و سرمایه‌گذاران فراهم کرده است. رشد همکاری‌های بین‌المللی و حضور سرمایه‌گذاران خارجی، به‌ویژه از کشورهای حوزه اوراسیا، نویدبخش رونق بیشتر فعالیت‌های اقتصادی در این منطقه است.

سرمایه‌گذاری خارجی، به‌ویژه از سوی چین، در مناطق آزاد ایران با روند رو به رشدی همراه بوده است. بندرهای استراتژیک مناطق آزاد آبادان و خرمشهر، به‌عنوان نقاط کلیدی تجارت، در جذب سرمایه و توسعه زیرساخت‌های صادراتی نقش دارند. در حالی که سهم واردات مناطق آزاد نسبت به کل کشور بسیار ناچیز است.

سازمان امور مالیاتی سود معاملات رمزارزها را مشمول مالیات دانسته و بانک مرکزی صاحبان صرافی‌های دیجیتال را برای جلوگیری از فرار مالیاتی موظف به ثبت اطلاعات کرد.

سالانه نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار واردات کالا انجام شود که تاکنون به دلیل اختلاف ارز آزاد و سامانه نیما بخشی از آن منافع جامعه را تامین نمی کرده است به همین دلیل دستورالعمل ممنوعیت واردات کالاهای مشابه تولید داخل حذف شد.

با شدت گرفتن درگیری‌های نظامی میان هند و پاکستان بر سر کشمیر، این مناقشه دیرینه بار دیگر به یک بحران ژئوپلیتیکی تبدیل شده است. اهمیت استراتژیک این منطقه، کنترل منابع آبی و مداخله بازیگران بین‌المللی، جنگ کشمیر را به یکی از حساس‌ترین نقاط تنش در جنوب آسیا تبدیل کرده است. لغو توافقات آبی توسط پاکستان و حملات موشکی هند نشان‌دهنده تشدید بحران است. آیا دو قدرت هسته‌ای منطقه به سمت یک جنگ فراگیر حرکت می‌کنند، یا تنش‌ها تحت کنترل خواهد ماند؟

طاعتی مقدم تاکید کرد: سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد ایران با چالش‌های متعدد مواجه شده است. نبود ثبات اقتصادی، تغییرات ناگهانی در مقررات، و نگرانی‌های سرمایه‌گذاران از آینده سیاست‌های اجرایی، از جمله مشکلاتی هستند که روند جذب سرمایه را با دشواری روبه‌رو کرده‌اند. در حالی که بسته‌های مشوق اقتصادی و مدل‌های جدید سرمایه‌گذاری در دست بررسی هستند، فعالان اقتصادی همچنان برای تصمیم‌گیری‌های بلندمدت با موانع ساختاری مواجه‌اند.