پایگاه خبری سرمایه فردا

تبعات ملی شدن اینترنت برای کسب و کارهای آنلاین تنها مربوط به عدم دسترسی به یکسری اپلیکیشن‌های بین‌المللی نیست، بلکه قطعی گاه و بیگاه نیز مخل فعالیت آنهاست.

هم‌زمان با محدودیت‌های فزاینده بر اینترنت داخلی، کاربران ایرانی برای دسترسی به خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک با قیمت‌هایی به‌مراتب فراتر از نرخ جهانی مواجه شده‌اند. از افزایش چندبرابری قیمت تجهیزات گرفته تا نوسانات ارزی در اشتراک ماهانه، راه‌اندازی این سرویس در کشور به چالشی جدی تبدیل شده است.

امروزه بیش از نیمی از صادرات خدمات جهانی از طریق پلتفرم‌های دیجیتال انجام می‌شود، که کشورهای توسعه‌یافته در این عرصه پیشتاز هستند. ایالات متحده، انگلستان، ایرلند، هند و آلمان بزرگ‌ترین صادرکنندگان خدمات دیجیتال محسوب می‌شوند، در حالی که بازارهای نوظهور مانند چین و هند با رشد سریع، جایگاه خود را در این صنعت تقویت کرده‌اند. این روند نشان‌دهنده تغییر ساختار اقتصاد جهانی و افزایش وابستگی به فناوری‌های دیجیتال است.

کشورهای پیشرو نظیر ایالات متحده آمریکا، چین و اتحادیه اروپا سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در حوزه هوش مصنوعی انجام داده‌اند. پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال ۲۰۲۵، سهم هوش مصنوعی سهمی از تولید ناخالص داخلی جهان به ۲۰ درصد برسد.

در نظریه‌های اقتصادی نئوکلاسیک، «نقص اطلاعاتی» یکی از دلایل اصلی مداخله دولت در بازار محسوب می‌شود. اما ظهور فناوری‌های نوین، از موتورهای جست‌وجو تا هوش مصنوعی، این استدلال را به چالش کشیده‌اند. آیا بازار می‌تواند بدون دخالت دولت، شکاف‌های اطلاعاتی را کاهش دهد؟ بررسی تحولات اخیر نشان می‌دهد که نه‌تنها این امکان وجود دارد، بلکه سازوکارهای رقابت‌محور راهکارهای مؤثرتری ارائه داده‌اند.

اقتصاد دیجیتال به‌ویژه در حوزه خدمات مالی و بانکی، با تغییرات گسترده‌ای روبه‌رو است. پست بانک، تحت نظارت وزارت ارتباطات، در حال اجرای پروژه‌ای با همکاری بخش خصوصی برای تحول مدل خدمات بانکی و ارائه فرمت جدید در نظام مالی کشور است. از سوی دیگر، پروژه فیبر نوری که در دولت گذشته آغاز شد، اکنون با سیاست‌های جدید اولویت‌بندی مناطق مشترکین فعال و توسعه زیرساخت‌های مخابراتی ادامه دارد.

اقتصاد آمریکا با رشد پایدار خود در سال ۲۰۲۴ توانست جایگاه قدرتمند خود را حفظ کند، در حالی که غول‌های فناوری با افزایش سرمایه‌گذاری‌های عظیم در زیرساخت‌های هوش مصنوعی، آینده این صنعت را رقم می‌زنند.

هوش مصنوعی در حال تغییر ساختار اقتصاد جهانی است؛ از افزایش بهره‌وری در صنایع و کاهش هزینه‌های تولید گرفته تا تأثیرگذاری بر بازارهای مالی و ارزهای دیجیتال. درحالی‌که کشورهایی که در توسعه این فناوری پیشتاز هستند، از مزایای اقتصادی قابل‌توجهی بهره‌مند می‌شوند، رکود اقتصادی و رقابت تجاری فشارهای جدیدی بر اقتصادهای نوظهور وارد کرده است.

به گفته مسئولان دولتی برنامه دولت برای اقتصاد دیجیتال در گام نخست تنظیم گری و ایجاد بسترهای کسب و کارهای فناورانه است. در این گزارش به جزئیات آن پرداخته شده است.