پایگاه خبری سرمایه فردا

بازار سرمایه ایران طی سه دهه گذشته از یک نهاد کوچک و کم‌اهمیت به یکی از ارکان اصلی اقتصاد ملی تبدیل شده است. این رشد چشمگیر، حاصل تلاش نخبگان، نهادهای مالی و ارتقای آگاهی عمومی بوده—نه سیاست‌گذاری‌های دولتی. با وجود مزایای امنیتی و عملیاتی این بازار نسبت به گزینه‌های سنتی سرمایه‌گذاری، دو مانع جدی—بی‌ثباتی سیاسی-اقتصادی و ضعف ساختاری در مدیریت بازار—همچنان مانع ورود گسترده سرمایه‌های مردمی شده‌اند. این گزارش، ضمن مرور مسیر تحول بورس ایران، چشم‌انداز اصلاحات و جایگاه آینده آن را بررسی می‌کند.

بازار سرمایه ایران در واپسین روزهای شهریور ۱۴۰۴ با ترکیبی پیچیده از عوامل اثرگذار مواجه شده است؛ از ورود جریان پول تازه و اخبار مثبت صنعتی گرفته تا فشار فروش ناشی از تعطیلات و تحلیل‌های تکنیکال. در این میان، تحولات سیاسی و احتمال تعویق مکانیسم ماشه به مهم‌ترین متغیر تعیین‌کننده مسیر بازار تبدیل شده‌اند. این گزارش، با بررسی شش عامل کلیدی، چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار را در آستانه مهرماه ترسیم می‌کند.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد که با وجود بهبود نسبی، بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌وارد هنوز به اصل سرمایه خود نرسیده‌اند. در این فضای شکننده، توصیه‌ها بر حفظ نقدینگی، تمرکز بر صندوق‌های درآمد ثابت و پرهیز از ورود هیجانی به بازار است. هم‌زمان، طلا به‌عنوان دارایی امن، همچنان مسیر صعودی خود را حفظ کرده و پیش‌بینی‌ها از رسیدن به سطح ۱۲ میلیون تومان تا پایان سال حکایت دارد.

بازارهای مالی ایران با نوساناتی پراکنده و رفتارهای احتیاطی معامله‌گران مواجه شدند. شاخص کل بورس با شروعی مثبت، در نهایت با کندلی قرمز به کار خود پایان داد و نشانه‌هایی از ضعف تقاضا و نبود چشم‌انداز صعودی را آشکار کرد. در بازار ارز، توافق مبهم با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تحولات ژئوپلیتیکی از جمله حمله اسرائیل به قطر، فضای دلار را متلاطم ساخت. هم‌زمان، ورود سنگین نقدینگی به صندوق‌های درآمد ثابت نشان داد که سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند فعلاً از نوسان‌گیری فاصله بگیرند و در حاشیه امن بمانند.

با وجود برخی امیدواری‌های سیاسی و توییت‌های تأثیرگذار، همچون اظهارات اخیر علی لاریجانی درباره امکان مذاکره با آمریکا، پارامترهای کلان اقتصادی و سیاست‌های پولی همچنان بدون تغییر باقی مانده‌اند. در چنین فضایی، بازار نیازمند تقاضای واقعی و تغییرات ساختاری است تا بتواند از کف فعلی عبور کند و به رشد پایدار برسد.

در واپسین روزهای شهریور ۱۴۰۴، بازار سرمایه ایران در وضعیتی پرنوسان و غبارآلود قرار گرفته است و سهامداران در این میان، امید به بازگشت شاخص‌ها و ترس از اصلاح‌های سنگین دارند.

کارشناسان معتقدند تحرکات مثبت، اگرچه نشانه‌ بازگشت عقلانیت به بورس است، اما تا زمانی که اصلاحات در حوزه ارز، مالیات و روابط بین‌الملل صورت نگیرد، نمی‌توان آن را صعود تلقی کرد.

در مردادماه ۱۴۰۴، شرکت‌های تولیدی عضو بورس و فرابورس با ثبت رکورد تاریخی فروش، مجموع درآمد خود را به بیش از ۵۵۱ همت رساندند—رشد ۱۱ درصدی نسبت به ماه قبل و ۴۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته. این جهش عملیاتی در شرایطی رخ داده که بورس تهران در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخی خود قرار دارد؛ تحت تأثیر جنگ منطقه‌ای، نوسانات شدید شاخص و چشم‌انتظاری برای گشایش‌های سیاسی. این گزارش، هم‌زمانی رونق فروش شرکت‌ها با بحران‌های ساختاری بازار سرمایه را بررسی می‌کند.

بازار سهام در روز جاری با ثبت ارزش معاملات ۹.۸ همت، رکورد دوماهه‌ای را شکست، اما همزمان با خروج ۴۴۰ میلیارد تومان پول حقیقی، نشانه‌هایی از غلبه فروش و نوسان‌گیری در بازار نمایان شد. در حالی که برخی نمادهای بنیادی همچنان مورد توجه بازار هستند، ضعف مدیریت در حوزه تحلیل و سیاست‌گذاری اقتصادی، به‌عنوان عامل اصلی ناترازی‌های ساختاری کشور معرفی شده است. تحلیلگران هشدار می‌دهند که در غیاب مدیران کارآمد، فرصت‌های بازار سرمایه نیز با تهدیدهای جدی مواجه خواهند شد.