یکشنبه ۱۹ مرداد ۱۴۰۴
بازار سرمایه پس از هفته‌ها افت، نشانه‌هایی از ثبات نسبی را بروز داده است؛ کارشناسان معتقدند که مسیر احیای بازار، نه از دل نوسانات بلکه از دل اصلاحات ساختاری حاصل می‌شود.
به گزارش سرمایه فردا، بازار سرمایه در روزهای اخیر توانسته از شدت ریزش‌های خود بکاهد و حتی در روز شنبه مثبت شد، اما این به‌هیچ‌وجه به معنای آغاز یک روند صعودی بلندمدت نیست. برای تحقق چنین رشدی، نیاز به مؤلفه‌هایی ساختار یافته، پایدار و قابل اتکا وجود دارد. با این حال، فضای فعلی بازار را نمی‌توان منفی ارزیابی کرد؛ چرا که مجموعه‌ای از اقدامات و اتفاقات، در کنار هم، توانسته‌اند شرایط را تا حدی تثبیت کرده و از افت‌های سنگین جلوگیری کنند.
پویان مظفری کارشناس بازار سرمایه به بازار گفت: ترکیب عوامل مؤثر در توقف ریزش بازار شامل اصلاح شدید قیمت‌ها، رسیدن به سطوح جذاب از منظر تاریخی، ارزندگی نسبی بسیاری از نمادها، عدم انتشار اخبار منفی سیاسی، انتشار گزارش‌های قابل قبول از گروه بانکی، خودرو و تزریق مجدد جریان نقدینگی بوده است. این مسائل توانسته در کوتاه‌مدت نقش مؤثری ایفا کند، هرچند برخی، رشد نرخ دلار را نیز در این میان مؤثر می‌دانند، اما در فضای پرریسک سیاسی، چنین عاملی نمی‌تواند نقش تعیین‌کننده داشته باشد.
پویان مظفری معتقد است که فعالان بازار باید با استراتژی مشخص عمل کنند. سرمایه‌گذاران با اهداف کوتاه‌مدت و نوسانی می‌توانند با بخشی از پورتفوی خود فعال‌تر شوند، اما سرمایه‌گذاران بزرگ و محافظه‌کار همچنان منتظر سیگنال‌های قطعی هستند و پول اصلی را وارد بازار نکرده‌اند. تا زمانی که این نقدینگی بزرگ به دلیل عدم اطمینان وارد بازار نشود، نمی‌توان انتظار شکل‌گیری یک روند صعودی قدرتمند داشت
وی افزود: با وجود این تحولات، مانع اصلی در مسیر احیای بازار، بازگشت پول‌های خارج‌شده از آن است. حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی که از بازار خارج شده، تنها در صورت صدور سیگنال‌های مثبت سیاسی و ایجاد آرامش پایدار، امکان بازگشت خواهد داشت. در غیر این صورت، بازار در همین وضعیت نیمه‌جان باقی خواهد ماند و خبری از رونق و نشاط نخواهد بود. تمام تلاش‌های فعلی صرفاً برای حفظ وضعیت موجود است، نه رشد. حفظ این فضا نیز هزینه‌بر است و نیازمند خرید زمان بدون از دست دادن زمین قیمتی. تاب‌آوری سهامداران در این دوره، رمز موفقیت آینده بازار خواهد بود.
وی تصریح کرد: در چنین شرایطی، فعالان بازار باید با استراتژی مشخص عمل کنند. سرمایه‌گذاران با اهداف کوتاه‌مدت و نوسانی می‌توانند با بخشی از پورتفوی خود فعال‌تر شوند، اما سرمایه‌گذاران بزرگ و محافظه‌کار، همچنان منتظر سیگنال‌های قطعی هستند و پول اصلی را وارد بازار نکرده‌اند. تا زمانی که این نقدینگی بزرگ به دلیل عدم اطمینان وارد بازار نشود، نمی‌توان انتظار شکل‌گیری یک روند صعودی قدرتمند داشت.
در حال حاضر نسخه نجات بازار در دو مرحله تعریف می‌شود؛ اقدامات کوتاه‌مدت برای جلوگیری از وخامت بیشتر شرایط و اقدامات بلندمدت برای ایجاد مسیر پایدار رشد که مشروط به بهبود فضای سیاسی است. در مرحله اول، تمرکز باید بر سه گروه کلیدی باشد: صندوق‌های اهرمی، گروه بانکی و خودرو.
عملکرد ضعیف صندوق‌های اهرمی و کم‌کاری نهادهای ناظر، فشار مضاعفی بر بازار وارد کرده است. منابع نقدینگی بسیاری از فعالان کوتاه‌مدت در این صندوق‌ها بلوکه شده و احیای آن‌ها نیازمند برنامه‌ای منسجم است. در گروه بانکی و خودرو نیز، جریان اخبار و اصلاحات ساختاری، از جمله عرضه محصولات در بورس کالا و واگذاری سایپا، می‌تواند فضای این گروه را متحول کند.
برای حفظ روند مثبت باید با منابع محدود نقدینگی، به‌صورت هدفمند و نقطه‌زن عمل کرد. تزریق بی‌برنامه پول، همان‌طور که در گذشته شاهد بودیم، تنها منجر به خالی شدن سریع منابع و بازگشت بحران خواهد شد. در این مسیر، دو ابزار کلیدی در اختیار داریم: جریان نقدینگی و جریان اطلاعات و اخبار. ترکیب این دو، در صورتی که هماهنگ و هم‌زمان باشد، می‌تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد.
در مسیر آینده، برنامه‌ریزی دقیق و مشارکت حقوقی‌های بازار نیز ضروری است. بسیاری از این نهادها، با وجود نقدینگی کافی، به دلیل فضای بدبینی و محافظه‌کاری، از مشارکت خودداری کرده‌اند. در شرایطی که تحولات سیاسی، نقش صفر و یکی دارند، بهترین سناریو برای این حقوقی‌ها مشارکت در نقاط فعلی بازار است؛ چرا که در صورت بهبود اوضاع، پاداش قابل توجهی در انتظارشان خواهد بود.
به گفته پرویز جلیلی با توجه به شرایط فعلی، ادامه مسیر بازار سرمایه نیازمند نوعی بازنگری در سیاست‌گذاری، رفتار حقوقی‌ها و مشارکت فعال‌تر نهادهای مالی است. در این مرحله، بیش از هر زمان دیگری، بازار به یک نقشه راه عملیاتی نیاز دارد؛ نقشه‌ای که نه‌تنها بر پایه تزریق نقدینگی بنا شده باشد، بلکه بتواند اعتماد ازدست‌رفته را بازسازی کند و مسیر سرمایه‌گذاری را برای فعالان بازار شفاف‌تر سازد
پرویز جلیلی کارشناس بازار سرمایه به بازار گفت: باید اذعان داشت که بازار به نقطه‌ای رسیده که برگشت آن دشوار، اما غیرممکن نیست. هر روز باید با برنامه پیش رفت و ذخیره نقدینگی را با دقت و هدفمندی مصرف کرد. در غیر این صورت، با خالی شدن منابع، فروشندگان بار دیگر دست بالا را خواهند داشت و بازار به چرخه ریزش بازمی‌گردد. از این نقطه به بعد، هر تصمیم باید حساب‌شده باشد و هر اقدام، در خدمت حفظ زمین قیمتی و خرید زمان برای تغییر شرایط قرار گیرد.
وی افزود: با توجه به شرایط فعلی، ادامه مسیر بازار سرمایه نیازمند نوعی بازنگری در سیاست‌گذاری، رفتار حقوقی‌ها و مشارکت فعال‌تر نهادهای مالی است. در این مرحله، بازار بیش از هر زمان دیگری، به یک نقشه راه عملیاتی نیاز دارد؛ نقشه‌ای که نه‌تنها بر پایه تزریق نقدینگی بنا شده باشد، بلکه بتواند اعتماد ازدست‌رفته را بازسازی و مسیر سرمایه‌گذاری را برای فعالان بازار شفاف‌تر کند.
این کارشناس تصریح کرد: در این راستا، چند محور کلیدی باید در دستور کار قرار گیرد؛ بازسازی اعتماد عمومی، مهم‌ترین سرمایه بازار است. بدون آن، حتی در صورت بهبود شاخص‌ها، مشارکت عمومی شکل نمی‌گیرد. برای بازسازی این اعتماد، باید از تصمیمات خلق‌الساعه، مداخلات غیرشفاف و سیاست‌های متناقض پرهیز شود. انتشار گزارش‌های شفاف، پاسخ‌گویی نهادهای ناظر و ایجاد سازوکارهای نظارتی مستقل می‌تواند گام‌های مؤثری در این مسیر باشد.
وی ادامه داد: درباره تقویت نقش تحلیل‌گران و رسانه‌های تخصصی در فضای فعلی، تحلیل‌گران بازار و رسانه‌های اقتصادی می‌توانند نقش پل
ارتباطی میان سیاست‌گذار و سرمایه‌گذار را ایفا کنند. حمایت از تولید محتوای تحلیلی، انتشار داده‌های قابل اتکا و ایجاد بسترهای گفت‌وگوی حرفه‌ای، به ارتقای سواد مالی و کاهش رفتارهای هیجانی کمک خواهد کرد.
جلیلی تاکید کرد: تنوع‌بخشی به ابزارهای مالی و سرمایه‌گذاری بازار سرمایه ایران هنوز در بسیاری از حوزه‌ها از ابزارهای نوین مالی بی‌بهره است. توسعه صندوق‌های سرمایه‌گذاری تخصصی، ابزارهای مشتقه، بازارهای آتی و ابزارهای پوشش ریسک می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاران جدید و افزایش عمق بازار کمک کند.
وی افزود: بازنگری در سیاست‌های پولی و ارزی نرخ بهره، نرخ ارز نیمایی و سیاست‌های مرتبط با تأمین مالی شرکت‌ها باید در هماهنگی با اهداف بازار سرمایه تنظیم شوند. هرگونه ناهماهنگی در این حوزه‌ها می‌تواند به خروج سرمایه از بازار و افزایش فشار فروش منجر شود.
بنابراین باید توجه داشت که بازار سرمایه ایران در نقطه‌ای ایستاده که هر تصمیم، می‌تواند سرنوشت آن را در میان‌مدت و بلندمدت رقم بزند. تثبیت فعلی، حاصل مجموعه‌ای از اقدامات کوتاه‌مدت و واکنش‌های محدود به اخبار مثبت است، اما برای عبور از وضعیت نیمه‌جان، نیاز به نقشه راهی عملیاتی، شفاف و هماهنگ وجود دارد. بازگشت نقدینگی، مشارکت حقوقی‌ها، اصلاح سیاست‌های پولی و ارزی، و بازسازی اعتماد عمومی، چهار ستون اصلی این مسیرند.
در این میان، نقش تحلیل‌گران، رسانه‌های تخصصی و نهادهای ناظر در ایجاد فضای گفت‌وگوی حرفه‌ای و کاهش رفتارهای هیجانی، بیش از پیش اهمیت یافته است. بازار سرمایه، نه میدان نوسان‌گیری روزانه، بلکه بستری برای توسعه اقتصادی بلندمدت است. اگر امروز با تدبیر و همدلی عمل کنیم، فردا می‌توانیم شاهد بازگشت اعتماد، رشد پایدار و مشارکت گسترده‌تر باشیم.
در جمع‌بندی می‌توان گفت که این روزها بازار چیزی در سطح تحلیل، کم ندارد؛ نمودارها، صورت‌های مالی، واگرایی‌ها و خط روندها همه هستند. اما آنچه کم‌یاب شده، نفس عمیقی‌ست که دل را گرم کند؛ حرفی که آرام بنشیند گوشه دل، بی‌صدا حال آدم را عوض کند.
بازار برای خیلی‌ها تفریح است، اما برای سهامداران قدیمی جریان زندگی است. از صبح که بازار باز می‌شود، در عدد و خبر و گزارش غرق می‌شویم اما اینجا فقط یک تابلوی قیمت نیست؛ سرمایه ای است که به آینده خانواده ها گره خورده است.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا