در ماه‌های اخیر، رشد چشمگیر تقاضا برای طلا در بازارهای جهانی و داخلی، توجه سرمایه‌گذاران را به صندوق‌های طلا در بورس ایران معطوف کرده است. در حالی که این صندوق‌ها به تنوع‌بخشی به بازارهای مالی کمک کرده‌اند، برخی فعالان بازار آن‌ها را رقیبی برای سهام می‌دانند. تفاوت در هزینه‌های معاملاتی، دامنه نوسان، ساعات معاملات و میزان نقدشوندگی بین سهام و صندوق‌های طلا، موجب عدم تقارن معاملاتی میان این دو کلاس دارایی شده است. نسبت نقدشوندگی روزانه صندوق‌های طلا چندین برابر سهام است، که این موضوع لزوم اتخاذ سیاست‌هایی برای بهبود نقدشوندگی بازار سهام را برجسته می‌کند.

به گزارش سرمایه فردا،  در ماه‌های اخیر، تب خرید طلا در بازارهای جهانی و داخلی افزایش یافته و در ایران نیز تمایل سرمایه‌گذاران به ورود به این بازار به شکل قابل‌توجهی رشد کرده است. بازارهای سنتی خرید و فروش طلا، سامانه‌های مبادلاتی، پلتفرم‌های آنلاین و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا به مقاصد اصلی سرمایه‌گذاران و سفته‌بازان تبدیل شده‌اند.

از سوی دیگر، تأسیس و توسعه صندوق‌های طلا در بورس ایران، نقش مهمی در تنوع‌بخشی به بازارهای مالی و جذب سرمایه‌های جدید ایفا کرده است. در حالی که طرفداران این صندوق‌ها آن را عامل گسترش بازار سرمایه می‌دانند، بخشی از فعالان بورس، آن را رقیبی برای بازار سهام تلقی کرده و نسبت به توسعه بیشتر آن ابراز نگرانی می‌کنند. مهم‌ترین دلیل این دیدگاه، عدم تقارن معاملاتی میان سهام و طلا و تفاوت قابل‌توجه در نقدشوندگی این دو کلاس دارایی است.

دلایل عدم تقارن معاملاتی میان سهام و صندوق‌های طلا

✅ هزینه معاملات: هزینه‌های معاملاتی صندوق‌های طلا به‌مراتب کمتر از هزینه‌های معاملاتی سهام است، که این موضوع جذابیت بیشتری برای معامله‌گران ایجاد می‌کند.

✅ دامنه نوسان: دامنه نوسان روزانه سهام در بازار بورس ایران ۳ درصد است، در حالی که صندوق‌های طلا دارای دامنه نوسان ۱۰ درصدی هستند، که به سرمایه‌گذاران فرصت بیشتری برای کسب سودهای کوتاه‌مدت می‌دهد.

✅ ساعات معاملاتی: ساعات معاملاتی صندوق‌های طلا به‌گونه‌ای تنظیم شده که تحولات جهانی بازارهای آسیا، اروپا و بخشی از آمریکا را پوشش دهد، در حالی که بازار سهام ایران صرفاً هم‌زمان با بازارهای آسیایی فعال است.

✅ مدت زمان معاملات: از ۱۸ فروردین، مدت زمان معاملات روزانه صندوق‌های طلا به ۶ ساعت افزایش یافته است، که برای نوسان‌گیران و سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت جذاب‌تر از سهام محسوب می‌شود.

تفاوت نقدشوندگی سهام و صندوق‌های طلا در بازار سرمایه

• نسبت ارزش معاملات روزانه صندوق‌های طلا به ارزش کل دارایی‌های آن‌ها بین ۳ تا ۴ درصد است.
• نسبت ارزش معاملات روزانه سهام به ارزش مجموع دارایی‌های بازار سهام کمتر از ۱ ده‌هزارم است.

این تفاوت معنادار نشان می‌دهد که نقدشوندگی سهام در بورس ایران نسبت به صندوق‌های طلا پایین‌تر است، که می‌تواند بر انگیزه سهامداران تأثیر منفی بگذارد. به نظر می‌رسد که اتخاذ تصمیمات راهبردی برای بهبود نقدشوندگی بازار سهام ضروری است تا جذابیت این بازار در برابر سایر گزینه‌های سرمایه‌گذاری افزایش یابد.