در دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ، سیاست فشار حداکثری علیه ایران بار دیگر تمدید شد. این سیاست، که هدف آن محدود کردن تواناییهای اقتصادی و نظامی ایران از طریق تحریمهای شدید است، تأثیرات مهمی بر صنعت نفت ایران و روابط بینالمللی این کشور داشته است. با این حال، ایران با استفاده از استراتژیهای هوشمندانه توانسته است تابآوری خود را در مقابله با این تحریمها افزایش دهد.
به گزارش سرمایه فردا، سیاست فشار حداکثری که توسط رئیسجمهور دونالد ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری او علیه ایران به اجرا درآمد، تاثیرات قابلتوجهی بر صنعت نفت ایران و روابط بینالمللی این کشور داشته است. در این مقاله به بررسی جزئیات این سیاست و تأثیرات آن بر تولید و صادرات نفت ایران میپردازیم.
رئیس جمهور آمریکا با ادعای اینکه تمامی درها به روی ایران باز بودهاند و حالا قرار است بسته شوند، اظهار نظرهایی کرده که با اصول و مبانی بینالمللی سازگار نیست. ایران همواره تحت فشار و تحریمهای شدید، موفق به حفظ صادرات نفت خود شده است.
در دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ، وی چندین بار ابراز امیدواری به توافق با ایران کرد؛ اما در ۴ فوریه ۲۰۲۵، سیاست فشار حداکثری علیه ایران را تمدید و اعلام کرد که آماده گفتوگو با رئیسجمهور ایران است. وزارت خزانهداری آمریکا نیز شبکه نفتی ایران را که صدها میلیون دلار برای نیروهای نظامی ایران تولید میکند، هدف قرار داده است.
دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا (OFAC) شبکهای بینالمللی را به دلیل تسهیل ارسال میلیونها بشکه نفت خام ایران به چین تحریم کرده است. این نفت به نمایندگی از ستاد کل نیروهای مسلح ایران و شرکت سپهر انرژی جهان نما پارس ارسال میشود. تحریمها شامل نهادها و افراد در چین، هند، امارات و چندین کشتی میشود.
آمارهای مؤسسات معتبر مانند رویترز و بلومبرگ نشان میدهند که تولید و فروش نفت ایران بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۴ نوسانات زیادی داشته است. پیش از خروج ترامپ از برجام، تولید نفت ایران حدود ۳.۸ میلیون بشکه در روز بود که ۱.۸ میلیون بشکه آن به صادرات اختصاص داشت.
پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال سیاست فشار حداکثری، تولید و صادرات نفت ایران به شدت کاهش یافت. در سال ۲۰۲۰، صادرات نفت ایران به کمتر از ۷۰۰ هزار بشکه در روز و تولید به حدود ۲ تا ۲.۵ میلیون بشکه در روز کاهش یافت.
با انتخاب جو بایدن بهعنوان رئیسجمهور و وقوع جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲، تغییرات عمدهای در سیاستهای جهانی انرژی رخ داد که منجر به افزایش تولید و فروش نفت ایران شد. طبق گزارش مؤسسه تانکر ترکرز، تولید نفت ایران در نیمه دوم دسامبر ۲۰۲۴ از ۳.۵ میلیون بشکه در روز گذشت و صادرات به حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسید.
جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ باعث افزایش قیمت نفت و تورم شد و آمریکا مجبور به استفاده از ذخایر استراتژیک خود شد. هیچ سیاستمدار آمریکایی، بهویژه ترامپ، تمایلی به افزایش قیمت نفت ندارد. حذف ۲ میلیون بشکه نفت ایران از بازارهای جهانی با سیاستهای آمریکا در تضاد است.
پالایشگران مستقل چینی تمایلی به پیروی از سیاستهای تحریمی آمریکا ندارند و سیاستهای قیمتگذاری ایران برای آنها جذاب است. ایران تجربه گستردهای در مقابله با تحریمها طی هفت سال گذشته دارد و با استفاده از استراتژیهای هوشمندانه، محدودیتها را مدیریت کرده و صادرات نفت را ادامه میدهد.
تحلیلگران مؤسسه S&P Global پیشبینی میکنند که تحریمها تنها حدود ۳۰ درصد از صادرات نفت ایران را تحت تأثیر قرار خواهند داد. تحلیلگران مؤسسه Vanda Insights نیز معتقدند که فشارهای ترامپ بیشتر بهعنوان اهرم فشاری در مذاکرات سیاسی عمل میکند و تأثیرات اقتصادی کمتری دارد.
محمد خطیبی، نماینده اسبق ایران در اوپک، معتقد است که ایران سالهاست در شرایط تحریمی به سر میبرد و باید در این شرایط کار کند و فشارها و تحریمها را مدیریت کند. وی تأکید کرد که ایران میتواند چالشها را پشت سر بگذارد و با استفاده از استراتژیهای هوشمندانه، محدودیتها را مدیریت کرده و صادرات نفت را ادامه دهد.
بهبود روابط بینالمللی و اتخاذ دیپلماسی نفتی هوشمندانه میتواند تابآوری صنعت نفت ایران را افزایش دهد. سیاستهای دیپلماتیک و اقتصادی متنوع، مانند استفاده از سیستمهای مالی جایگزین و گسترش همکاریها با کشورهای آسیایی، میتوانند به ایران کمک کنند تا نفت خود را به بازارهای جدید عرضه کند و از فشارهای خارجی بکاهد.
در نهایت، اگرچه سیاستهای فشار حداکثری ترامپ ممکن است چالشهایی را برای صنعت نفت ایران به وجود آورد، اما ایران با تجربه و استراتژیهای هوشمندانه، توانسته است به مقابله با این تحریمها بپردازد. با توجه به تقاضای پایدار جهانی برای نفت ایران و همکاری با کشورهای آسیایی، انتظار میرود که صنعت نفت ایران بتواند از این شرایط سخت عبور کند و در درازمدت حضور قویتری در بازار جهانی نفت داشته باشد.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا