گروه صنعتی گلرنگ، یکی از بزرگ‌ترین هلدینگ‌های خصوصی کشور، با دریافت صدها میلیارد تومان تسهیلات از بانک کارآفرین و ثبت بخش عمده‌ای از آن در سرفصل بدهی‌های غیرجاری، بار دیگر در مرکز توجهات مالی و نظارتی قرار گرفته است. ساختار پیچیده شرکت‌های زیرمجموعه و تمرکز تسهیلات درون‌گروهی، زنگ هشدار را برای شفافیت مالی این مجموعه به صدا درآورده است.

به گزارش سرمایه فردا، بر اساس اسناد داخلی و اطلاعات منتشرشده، گروه صنعتی گلرنگ طی ماه‌های اخیر حدود ۹۲۴ میلیارد تومان تسهیلات از بانک کارآفرین دریافت کرده که از این رقم، بیش از ۸۸۷ میلیارد تومان در سرفصل «مانده بدهی غیرجاری» ثبت شده است. این بدان معناست که بیش از ۹۵ درصد از تسهیلات دریافتی این گروه، در وضعیت بازپرداخت نامنظم یا معوق قرار دارد؛ موضوعی که می‌تواند بر نقدینگی بانک و سلامت اعتباری آن تأثیر منفی بگذارد.

تسهیلات مذکور نه به یک شرکت واحد، بلکه به مجموعه‌ای از شرکت‌های زیرمجموعه گروه گلرنگ پرداخت شده‌اند؛ از جمله صنعت غذایی کوروش، کشت و صنعت برنج کوروش، گروه صنعتی پاکشو، پدیده شیمی قرن، آبیان فارمد، ایراندر، گروه صنعتی سورنا سلولز و سایر برندهای وابسته. این ساختار چندلایه و درون‌گروهی، نظارت بر مصرف منابع و ارزیابی ریسک اعتباری را دشوارتر کرده و احتمال انتقال بدهی‌ها میان شرکت‌ها را افزایش داده است.

گروه صنعتی گلرنگ که توسط محمد کریم فضلی بنیان‌گذاری شده، اکنون تحت مدیریت مهدی فضلی اداره می‌شود. این هلدینگ با بیش از ۶۰ برند فعال در حوزه‌های مختلف از جمله مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، دارویی، حمل‌ونقل، پخش و فروشگاه‌های زنجیره‌ای، سهم قابل‌توجهی از بازار مصرف کشور را در اختیار دارد. برندهایی چون اویلا، اکتیو، فامیلا، بایودنت، سافتلن، اوه، لندی، افق کوروش، سورنا، فیلم‌نت، تپسی و الوپیک همگی زیر چتر این گروه قرار دارند.

تحلیل ساختار اعتباری و پیامدهای تسهیلات درون‌گروهی

دریافت تسهیلات کلان توسط شرکت‌های وابسته به یک هلدینگ، اگرچه در ظاهر به توسعه فعالیت‌ها و افزایش اشتغال منجر می‌شود، اما در صورت نبود شفافیت مالی و نظارت مؤثر، می‌تواند به تمرکز ریسک در یک نقطه و تضعیف نظام بانکی منجر شود. در مورد گلرنگ، حجم بالای بدهی‌های غیرجاری نشان‌دهنده آن است که بازپرداخت تسهیلات با تأخیر یا اختلال مواجه شده و بانک کارآفرین در معرض ریسک اعتباری قابل‌توجهی قرار دارد.

مقایسه گلرنگ با سایر هلدینگ‌ها

در مقایسه با هلدینگ‌هایی مانند گروه صنعتی میهن یا گروه توسعه صنایع بهشهر، گلرنگ سهم بالاتری از تسهیلات را از بانک‌های متعدد دریافت کرده و ساختار مالکیت و مدیریت آن نیز پیچیده‌تر است. این موضوع باعث شده که ارزیابی عملکرد مالی و بازدهی واقعی تسهیلات دشوارتر شود و احتمال بروز ناترازی در صورت‌های مالی بانک‌های طرف قرارداد افزایش یابد.

سناریوهای اصلاحی پیشنهادی

برای مدیریت بهتر ریسک اعتباری و حفظ سلامت مالی بانک‌ها، پیشنهاد می‌شود:

• بانک‌ها تسهیلات درون‌گروهی را با سقف مشخص و تحت نظارت مستقیم اعطا کنند.
• شرکت‌های هلدینگی ملزم به ارائه صورت‌های مالی تلفیقی و شفاف‌سازی جریان نقدی شوند.
• نهادهای نظارتی مانند بانک مرکزی و سازمان بورس، گزارش‌های دوره‌ای از وضعیت تسهیلات کلان منتشر کنند.
• بانک‌ها از ابزارهای اعتبارسنجی پیشرفته برای ارزیابی ریسک شرکت‌های وابسته استفاده کنند.

در نهایت، تداوم روند فعلی بدون اصلاحات ساختاری، می‌تواند به تمرکز منابع در دست چند هلدینگ بزرگ منجر شود و رقابت سالم در اقتصاد را مختل کند. گروه گلرنگ، با توجه به گستره فعالیت و نفوذ بازار، باید در مسیر شفافیت مالی و پاسخ‌گویی عمومی گام بردارد تا اعتماد عمومی و اعتبار بانکی خود را حفظ کند.