انرژی

چین در مسیر سلطه انرژی پاک

به گزارش سرمایه فردا، سرمایه‌گذاری بی‌سابقه چین در حوزه انرژی پاک باعث شده است دومین اقتصاد بزرگ جهان به بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی پاک در جهان تبدیل شود آن هم با فاصله‌ای قابل‌توجه از دیگر کشورها. این جایگاه مسلط و بی رقیب چین در بازارهای جهانی انرژی تنها به ظرفیت تولید داخلی محدود نمی‌شود، بلکه ناشی از کنترل روزافزون این کشور بر زنجیره‌های تأمین جهانی فناوری‌ها و مواد مرتبط با انرژی پاک و نیز سرمایه‌گذاری در ظرفیت تولید اقتصادهای نوظهور از آمریکای لاتین گرفته تا جنوب شرق آسیا و آفریقا است.

از زمان آغاز برنامه بلندپروازانه کمربند و جاده (Belt and Road) در سال ۲۰۰۰، دولت پکن بیش از یک تریلیون دلار برای توسعه روابط تجاری خود در سراسر جهان هزینه کرده است؛ از جمله سرمایه‌گذاری‌های کلان در زیرساخت‌های انرژی.

چین در حالی که برای تأمین امنیت انرژی ملی خود بوده، به همان اندازه و شاید حتی بیشتر تلاش کرده تا به «مرکز ثقل بازارهای جهانی انرژی» تبدیل شود. گسترش نفوذ چین با چنان سرعت و پیچیدگی‌ای رخ داده است که بسیاری از پژوهشگران و نهادهای نظارتی برای درک کامل تغییرات بنیادی در چشم‌انداز انرژی جهان به‌دنبال تحلیل و ثبت دقیق این تحولات هستند. در همین راستا، گروه پژوهشی مستقل پروژه چین و جنوب جهانی (CGSP) با هدف ردیابی و تحلیل نقش چین در اقتصادهای نوظهور تأسیس شده است. مأموریتی که به نظر می رسد به دلیل شرایط خاص کسب اطلاعات بسیار دشوار است.

کار این گروه، به ویژه از آن رو سخت است که فضای اطلاعاتی چین در زمینه سرمایه‌گذاری‌ مبهم و غیرشفاف است، آمار دقیق کمیاب است، جزئیات پروژه‌ها ناقص‌اند و گاهی رسانه‌ها ارقامی را منتشر می‌کنند که مربوط به پروژه‌های لغوشده یا حتی غیرواقعی هستند.برای پر کردن این خلأ اطلاعاتی، این نهاد اخیراً گزارشی جدید برای ردیابی سرمایه‌گذاری‌های چین در بخش انرژی آفریقا منتشر کرده است.

گزارش منتشرشده نشان می‌دهد ابعاد حضور چین در صنایع انرژی قاره آفریقا بسیار گسترده است.
بنا بر نتایج منتشره توسط CGSP:«در فاصله سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، شرکت‌ها و مؤسسات مالی چینی در ۸۴ پروژه انرژی در سراسر قاره آفریقا مشارکت داشته‌اند؛ با ظرفیتی مجموعاً بیش از ۳۲ گیگاوات یعنی به‌اندازه تأمین برق ۱۳۵ میلیون خانه شهری آفریقایی یا بیش از نیم میلیارد خانه روستایی در هر سال.»

چین با حضور در توسعه منابع عظیم انرژی پاک آفریقا، مزایای قابل‌توجهی ایجاد کرده است. آفریقا ۶۰ درصد از بهترین منابع خورشیدی جهان را در اختیار دارد، اما تنها ۱ درصد از ظرفیت نصب‌شده جهانی انرژی خورشیدی را داراست. این قاره با وجود منابع غنی طبیعی، به‌شدت با کمبود سرمایه‌گذاری مواجه است و برای پاسخ به نیازهای رو به رشد انرژی در جمعیتی که سریع‌تر از هر جای دیگر دنیا در حال افزایش است، باید به‌سرعت ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر خود را گسترش دهد.

پیش‌بینی می‌شود جمعیت آفریقا تا سال ۲۰۵۰ دو برابر شود و تقاضای انرژی در دهه آینده سه برابر گردد. این موضوع چالشی اساسی برای امنیت انرژی و اهداف کربن‌زدایی ایجاد می‌کند، چراکه کشورهای آفریقایی همچنان در مسیر توسعه قرار دارند. در حال حاضر، حدود ۶۰۰ میلیون نفر در آفریقا هیچ دسترسی به برق ندارند.

چین سال‌هاست بزرگ‌ترین شریک تجاری آفریقا به شمار می‌رود، هرچند سرمایه‌گذاری‌های آن تاکنون بیشتر بر سوخت‌های فسیلی متمرکز بوده تا انرژی‌های پاک. با این حال، پکن اکنون می‌تواند نقش متحد راهبردی کلیدی در توسعه بخش انرژی آفریقا ایفا کند.

طبق گزارش سال ۲۰۲۴ مرکز سیاست توسعه جهانی دانشگاه بوستون و کنسرسیوم پژوهش اقتصادی آفریقا؛ با توجه به چالش‌های اقتصادی کنونی و فرصت‌های آینده انرژی، چین می‌تواند از طریق تجارت، تأمین مالی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) در بهبود دسترسی به انرژی و پیشبرد گذار انرژی آفریقا نقش مؤثری ایفا کند.

با این حال، شفاف نبودن مکانیزم‌های مالی چین در پروژه‌های آفریقا، همچنان دلیل نگرانی جدی بسیاری از کارشناسان است. CGSP در گزارش خود تأکید می‌کند:«این ابهام ها مهم و موثرند؛ چراکه بدون آگاهی از شرایط دقیق مالی، نمی‌توان پایداری بدهی‌ها، توان پرداخت بلندمدت یا نحوه توزیع منافع را به‌درستی ارزیابی کرد. این مسئله همچنین توانایی کشورها را برای یادگیری از موفقیت‌ها یا جلوگیری از تکرار اشتباهات پرهزینه محدود می‌کند.»

 

دورخیر چین در انرژی‌های تجدیدپذیر

بزرگ‌ترین شرکت‌های سازنده توربین بادی در چین از دولت این کشور خواسته‌اند تا طی پنج سال آینده، هر سال حداقل ۱۲۰ گیگاوات ظرفیت جدید انرژی بادی نصب کند.  اقدامی که می‌تواند روند گذار انرژی این کشور را شتاب بخشد و میزان تولید برق بادی را تا پایان دهه بیش از دو برابر کند.

شرکت‌های Goldwind Science & Technology و Ming Yang Smart Energy Group( گروه مینگ یانگ) در میان ده‌ها شرکتی بودند که این هدف تازه را اخیراً در کنفرانس سالانه انرژی بادی چین در پکن مطرح کردند.

این پیشنهاد از برنامه‌ی ملی دولت چین برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی حمایت می‌کند، اقدامی در راستای تلاش این کشور برای کاهش انتشار آلاینده‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین آلاینده‌ی جهان.

چین هدف کلی خود را کاهش ۷ تا ۱۰ درصدی خالص انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۵ تعیین کرده است. به استناد سخنان رئیس‌جمهور شی جین‌پینگ در مجمع عمومی سازمان ملل که ماه گذشته انجام شد، این کشور قصد دارد تا ده سال آتی در مجموع ۳۶۰۰ گیگاوات ظرفیت نیروگاه‌های بادی و خورشیدی نصب کند.

چین تاکنون از بسیاری از اهداف پیشین خود در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر فراتر رفته است؛ به طوری که نرخ بی‌سابقه نصب نیروگاه‌های بادی و خورشیدی باعث شده این کشور شش سال جلوتر از برنامه‌ی هدف‌گذاری ۲۰۳۰ خود حرکت کند.

بر اساس پیشنهاد تازه صنعت انرژی بادی، ظرفیت تجمعی ملی انرژی باد تا سال ۲۰۳۰ به ۱۳۰۰ گیگاوات و تا سال ۲۰۳۵ به کمتر از ۲۰۰۰ گیگاوات نخواهد رسید ،در حالی که در پایان سال گذشته این رقم ۵۲۰ گیگاوات بود.

چین در سال گذشته رکورد تازه‌ای به ثبت رساند و حدود ۸۰ گیگاوات ظرفیت جدید انرژی بادی اضافه کرد؛ و انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵ با افزودن ۹۴ گیگاوات پروژه جدید، از این رکورد نیز فراتر رود (طبق داده‌های BloombergNEF).
علاوه بر این، در پیشنهاد تازه صنعت انرژی بادی چین ساخت سالانه ۱۵ گیگاوات پروژه بادی فراساحلی تا سال ۲۰۳۰ نیز پیش‌بینی شده است.

نویسنده: هیلی زارمبا

منبع: Oil Price
ترجمه: هانا مشرقی

modir

Recent Posts

بحران سریال‌های ناتمام

شبکه نمایش خانگی ایران، که روزی با وعده تنوع و آزادی در تولیدات تصویری ظهور…

2 ساعت ago

آمریکا و هویت‌های جناحی

در ایالات متحده امروز، سیاست دیگر فقط به انتخابات و احزاب محدود نمی‌شود؛ بلکه به…

2 ساعت ago

بانک آینده در مدار بحران

با عبور زیان انباشته بانک آینده از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان و سهم ۴۰ درصدی…

2 ساعت ago

محاصره انرژی روسیه

اتحادیه اروپا با تصویب پیش‌نویس آیین‌نامه‌ای جدید، واردات نفت و گاز از روسیه را تا…

4 ساعت ago

کارورهای گازی مدل تازه برای مهار ناترازی

با تشدید ناترازی گاز در کشور، وزارت نفت و شرکت ملی گاز در حال طراحی…

4 ساعت ago

تحصن بازنشستگان نفت با ۱۸ مطالبه

در تجمع اعتراضی روز یکشنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۴، جمعی از بازنشستگان صنعت نفت با پلاکاردهایی…

4 ساعت ago