سه شنبه ۶ آبان ۱۴۰۴
در واکنش به ادعای وزیر کار برای حذف ۲۷ میلیون یارانه بگیر تا پایان سال مجلس خواستار نظامی شفاف، چندلایه و قابل اعتراض برای شناسایی دهک‌های درآمدی شده است.
به گزارش سرمایه فردا، در حالی که وزارت رفاه از حذف تدریجی ۲۷ میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران بر اساس شاخص‌هایی چون مالکیت خانه، درآمد ماهانه و داشتن خودرو دفاع می‌کند، مجلس بر ضرورت طراحی نظامی چندلایه و مبتنی بر آزمون وسع تأکید دارد؛ نظامی که نه‌تنها باید دقیق و شفاف باشد، بلکه امکان اعتراض، اصلاح اطلاعات و دسترسی عمومی را نیز فراهم کند.
در جلسه علنی روز سه‌شنبه مجلس شورای اسلامی، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، در جریان ارائه گزارش احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درباره نحوه رسیدگی به وضعیت معیشتی خانوارهای کم‌درآمد و نظام دهک‌بندی، به تشریح اهداف و الزامات طرح کالابرگ الکترونیک پرداخت که قرار است از آبان‌ماه اجرایی شود که یکی از مهم‌ترین برنامه‌های مشترک دولت و مجلس در حوزه عدالت اجتماعی و امنیت غذایی است
قالیباف با تأکید بر اینکه هدف اصلی مجلس از اجرای این طرح، تبدیل یارانه‌های ابتدای زنجیره (مانند ارز ترجیحی نهاده‌ها) به کالاهای مشخص و قابل کنترل است، تصریح کرد:این کالاها باید با کیفیت مشخص و در قالب بسته معیشتی پایه، به خانوارهای هفت دهک پایین درآمدی اختصاص یابد. همچنین این بسته‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که حداقل ۲۱۰۰ کالری روزانه برای هر خانوار تأمین کنند و در عین حال، به یارانه نقدی موجود خانوارها آسیبی وارد نکنند.
رئیس مجلس با اشاره به قانون برنامه هفتم توسعه، یادآور شد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است در چارچوب منابع بودجه‌ای، نظام تأمین اجتماعی چندلایه‌ای را طراحی و اجرا کند که مبتنی بر آزمون وسع باشد و هدف آن کاهش فقر مطلق و بهبود توزیع درآمد در میان دهک‌های پایین جامعه است. مجلس هیچ‌گاه عددی مشخص برای حذف یارانه‌بگیران اعلام نکرده و مسئولیت تعیین مشمولان طرح بر اساس داده‌های دقیق و آزمون وسع، بر عهده دولت است.
او با انتقاد از عملکرد سامانه رفاه ایرانیان، خواستار شفاف‌سازی در نحوه طبقه‌بندی اقتصادی خانوارها شد و گفت: این سامانه باید به‌گونه‌ای طراحی شود که هر فرد بتواند با وارد کردن کد ملی، وضعیت دهک‌بندی خود را مشاهده کند، دلایل حذف یا اضافه شدن به دهک‌ها را بفهمد و در صورت اعتراض، اطلاعات مالی و دارایی‌های خود را اصلاح کند. درواقع این سامانه سال‌هاست ایجاد شده اما هنوز ارتباط دوجانبه مؤثری با مردم ندارد و در اجرای قانون دچار ضعف‌های جدی است.
در ادامه، رئیس مجلس به معیارهای آزمون وسع اشاره کرد و گفت: طبقه‌بندی اقتصادی خانوارها باید بر اساس مجموعه‌ای از شاخص‌های دقیق صورت گیرد، از جمله ساختار خانواده، تعداد افراد شاغل، وجود بیماری خاص یا معلولیت، نوع و تعداد خودروها، وضعیت مسکن و املاک، تراکنش‌های مالی و دارایی‌های بورسی. او تأکید کرد که این معیارها باید به‌صورت شفاف در سامانه لحاظ شوند تا امکان ارزیابی دقیق و عادلانه فراهم شود.
قالیباف همچنین با اشاره به تصمیم مشترک دولت و مجلس برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیک از آبان‌ماه، این اقدام را گامی مهم در جهت توزیع عادلانه سبد کالای اساسی دانست و از وزارت رفاه خواست تا با ارائه گزارش دقیق، نحوه اجرای آزمون وسع، عملکرد سامانه رفاه ایرانیان و سازوکار دسترسی مردم به اطلاعات دهک‌بندی را روشن کند.
او تصریح کرد که مجلس آماده همکاری کامل برای اجرای این طرح است، مشروط بر آنکه شفافیت، عدالت و کارایی در اولویت قرار گیرد. هدف نهایی این طرح، رساندن کالاهای اساسی با کیفیت مشخص به نیازمندان واقعی جامعه است، بدون آنکه یارانه نقدی آن‌ها حذف شود. این طرح باید به‌گونه‌ای اجرا شود که نه‌تنها عدالت توزیعی را تقویت کند، بلکه اعتماد عمومی به نظام رفاهی کشور را نیز افزایش دهد.
ادعای وزیر کار برای حذف یارانه بگیرها
احمد میدری در سخنان خود اعلام کرده بود که خانوارهایی با درآمد ماهانه ۳۰ میلیون تومان یا مالکیت خانه در تهران، در زمره سه دهک بالای درآمدی قرار می‌گیرند و حذف یارانه آن‌ها بر اساس محاسبات دقیق انجام شده است. برنامه‌ریزی برای حذف تدریجی ۲۷ میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران به این شکل است که ماهانه سه میلیون نفر از این فهرست کنار گذاشته می‌شوند.
به گفته او، معیارهایی مانند داشتن خودرو یا تفاوت‌های درآمدی میان خانوارها، مبنای تصمیم‌گیری برای حذف یارانه‌ها بوده است.
در روزهای اخیر، بار دیگر نظام دهک‌بندی یارانه‌ها به یکی از محورهای اصلی اعتراضات عمومی تبدیل شده است. موجی از نارضایتی در میان مردم شکل گرفته که در قالب پویش «دهک‌بندی اشتباه را اصلاح کنید» صدای خود را به گوش مسئولان رسانده‌اند. محور انتقادها، عملکرد سامانه رفاه ایرانیان و شیوه محاسبه دهک‌های درآمدی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است؛ سامانه‌ای که به‌زعم بسیاری از شهروندان، نه‌تنها عدالت را رعایت نکرده، بلکه در مواردی وضعیت اقتصادی خانوارها را به‌غلط طبقه‌بندی کرده است.
درواقع در حالی که برخی خانواده‌های کم‌درآمد، مستأجر و فاقد دارایی در دهک‌های بالا قرار گرفته و یارانه‌شان قطع شده، گروهی دیگر با درآمد و دارایی قابل‌توجه همچنان مشمول دریافت یارانه هستند. این تناقض باعث شده تا بسیاری از مردم نظام فعلی دهک‌بندی را ناعادلانه بدانند و آن را معکوس واقعیت توصیف کنند.
همزمان با این اعتراضات، مشکلات فنی و اجرایی سامانه‌های «حمایت» و «رفاه ایرانیان» نیز به چالش‌های مردم دامن زده است. کاربران گزارش داده‌اند که این سامانه‌ها بارها از دسترس خارج شده‌اند و حتی در مواقعی که موفق به ورود می‌شوند، امکان ثبت اعتراض با خطا مواجه شده یا بدون دریافت کد پیگیری باقی مانده است. نبود پاسخگویی و عدم شفافیت در فرآیند رسیدگی به اعتراض‌ها، نگرانی‌ها را دوچندان کرده است.
این روایت‌ها نشان می‌دهد که مسئله تنها به خطای محاسباتی در دهک‌بندی محدود نمی‌شود، بلکه زیرساخت‌های فنی و اجرایی نیز در پاسخگویی به مطالبات مردم دچار اختلال جدی هستند. در چنین شرایطی، نه‌تنها عدالت در توزیع یارانه‌ها زیر سؤال رفته، بلکه امکان پیگیری حقوق قانونی شهروندان نیز با مانع مواجه شده است. این وضعیت، ضرورت بازنگری فوری در نظام شناسایی و طبقه‌بندی اقتصادی خانوارها را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا