عبور از بحران‌های دوسویه از تحولات نوظهور تا بی‌ثباتی‌های ساختاری

به گزارش سرمایه فردا، احمد بزلی، در کنفرانس ملی تعالی سازمانی، با اشاره به شرایط پیچیده و دشوار کشور، گفت: ما در فضای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خاصی قرار داریم که با دشواری‌هایی نظیر تحریم‌های ظالمانه، جنگ‌های منطقه‌ای، ناتوانی نظام بانکی در حمایت از تولید، کسری بودجه دولت، نوسانات شدید نرخ ارز و چالش‌های دیگر مواجهیم.

وی افزود: این چالش‌ها از دو سو فشار مضاعفی بر سازمان‌ها وارد می‌کنند. از یک سو، موجی از تحولات نوظهور قواعد بازی را تغییر داده و نسل‌های جدید با انتظارات متفاوتی وارد عرصه شده‌اند. از سوی دیگر، مشکلات ساختاری فضای کسب‌وکار، مانند کاهش قدرت خرید کارکنان، افزایش قیمت تمام‌شده، اختلال در سرمایه‌گذاری، آسیب‌پذیری زنجیره تأمین و مهاجرت سرمایه‌های انسانی، انگیزه و توان را از کارفرمایان و کارکنان گرفته است.

رئیس انجمن منابع انسانی ایران، با تشبیه این وضعیت به «قیچی دوسویه‌ای» که سازمان‌ها میان دو لبه آن گرفتار شده‌اند، اظهار کرد: «برای عبور از این بحران، بنگاه‌های اقتصادی باید رویکردی نوآورانه، همه‌جانبه و استراتژیک اتخاذ کنند.»

بزلی در ادامه با اشاره به تم کنفرانس که «نقش رهبری و فرهنگ در مواجهه با چالش‌های منابع انسانی» بود، تصریح کرد: ما امروز با روندهایی چون پذیرش هوش مصنوعی، اتوماسیون فرآیندها، تمرکز بر رفاه و سلامت کارکنان، ایجاد فرهنگ فراگیر و انسان‌محور، داده‌محوری در تصمیم‌گیری، آمادگی برای نسل‌های جدید و توسعه مهارت‌های رهبری مواجهیم.

رئیس انجمن منابع انسانی ایران با تأکید بر اهمیت رهبری و فرهنگ سازمانی، گفت: رهبری و فرهنگ مانند دو بال پرواز می‌توانند سازمان‌ها را از چالش‌ها عبور دهند و تهدیدها را به فرصت تبدیل کنند. رهبر سازمان با ایجاد تعهد، انگیزه، محیطی شفاف و انتخاب سبک‌های رهبری مناسب، سازمان را در مسیر تحقق اهداف هدایت می‌کند.

بزلی سبک رهبری تحول‌آفرین را یکی از مؤثرترین سبک‌ها دانست و افزود: رهبر تحول‌آفرین چشم‌انداز ایجاد می‌کند، الهام‌بخش آینده سازمان است، تغییرات را پیش‌بینی کرده و کارکنان را برای پذیرش نوآوری توانمند می‌سازد. نمونه موفق آن، سیاست‌های انعطاف‌پذیر دورکاری شرکت مایکروسافت در دوران همه‌گیری کووید بود.

وی همچنین به رهبری سطح ۵ اشاره کرد و گفت: رهبری سطح ۵، که توسط جیم کالینز در کتاب “خوب تا عالی” معرفی شده، ترکیبی نادر از فروتنی و اراده پولادین است. این رهبران از چالش‌ها نمی‌هراسند، جانشینان مناسب پرورش می‌دهند، موفقیت‌ها را حاصل تلاش تیمی می‌دانند و با پشتکار و انضباط، سازمان را به سمت تعالی سوق می‌دهند.

رئیس انجمن منابع انسانی ایران، با استناد به پژوهش‌های معتبر، نقش فرهنگ سازمانی را در مدیریت بحران‌ها بسیار مهم دانست و افزود: مطالعات مک‌کینزی نشان داده‌اند که سازمان‌هایی با تنوع فرهنگی، عملکرد مالی بهتری دارند. همچنین، پژوهش گالوپ نشان داده که ۸۵ درصد شرکت‌هایی با فرهنگ قوی، سریع‌تر از بحران‌ها عبور می‌کنند.

بزلی در ادامه گفت: فرهنگ‌های سازمانی مانند چابکی، نوآوری، همدلی، تاب‌آوری و یادگیری، نقش کلیدی در مواجهه با چالش‌ها دارند. اما نکته مهم این است که رهبری و فرهنگ به‌تنهایی کافی نیستند؛ بلکه باید در تعامل و هم‌افزایی با یکدیگر عمل کنند.

وی با اشاره به مفاهیم «هم‌ترازی» و «هم‌افزایی» توضیح داد: هم‌ترازی زمانی رخ می‌دهد که ارزش‌ها و باورهای رهبر با فرهنگ سازمانی هم‌راستا باشند. هم‌افزایی نیز زمانی حاصل می‌شود که این دو عامل، یکدیگر را تقویت کنند. ترکیب رهبری آگاه و فرهنگ انعطاف‌پذیر می‌تواند سازمان‌ها را در دل بحران به رشد و پایداری برساند.

در پایان، رئیس انجمن منابع انسانی ایران، خاطرنشان کرد: رهبران بزرگ فرهنگ‌هایی خلق می‌کنند که باور خلاق دارند و فرهنگ‌های قوی نیز رهبران آینده را پرورش می‌دهند. این همان هم‌افزایی است که می‌تواند منابع انسانی را به موتور محرک عبور از بحران تبدیل کند.