تکمیل زنجیره ارزش فولاد مبارکه

به گزارش سرمایه فردا، در مراسمی رسمی در ساختمان وزارت نفت، قرارداد توسعه و بهره‌برداری از میدان گازی “مدار” میان شرکت فولاد مبارکه، شرکت ملی نفت ایران و شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (اویک) به امضا رسید. این قرارداد، با سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیون دلاری فولاد مبارکه، نقطه عطفی در مسیر صنعتی‌سازی چندلایه این شرکت محسوب می‌شود؛ شرکتی که حالا فراتر از تولید فولاد، در حال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یک هلدینگ بزرگ با سبد متنوعی از محصولات و خدمات صنعتی است.

میدان گازی “مدار” که در مجاورت میادین تابناک، خیام غربی و عسلویه شرقی قرار دارد، ظرفیت تولید روزانه ۱۳ میلیون متر مکعب گاز و ۴۰ هزار بشکه میعانات گازی را دارد. اجرای این پروژه در دوره ۲۰ ساله، به تولید تجمعی ۶۵ میلیارد متر مکعب گاز و ۱۲۷ میلیون بشکه میعانات منجر خواهد شد. این حجم از تولید، نه‌تنها نیازهای انرژی فولاد مبارکه را پوشش می‌دهد، بلکه سودآوری قابل توجهی برای این شرکت به همراه خواهد داشت.

اما اهمیت این قرارداد فراتر از تأمین انرژی است. فولاد مبارکه با ورود به حوزه پیمانکاری و اجرای پروژه‌های زیرساختی نفت و گاز، عملاً در حال بازتعریف نقش خود در اقتصاد ملی است. اجرای ۲۰ حلقه چاه، احداث تأسیسات سرچاهی، بیش از ۱۰۰ کیلومتر خطوط انتقال و تأسیسات تصفیه آب، نشان‌دهنده ظرفیت فنی و مهندسی این شرکت در پروژه‌های پیچیده و بلندمدت است.

اهمیت راهبردی ورود فولاد مبارکه به صنعت نفت و گاز

از منظر راهبردی، این حرکت فولاد مبارکه را به یکی از بازیگران اصلی زنجیره انرژی کشور تبدیل می‌کند. در شرایطی که تأمین پایدار گاز برای صنایع بزرگ با چالش‌های متعددی روبه‌روست، ورود یک شرکت صنعتی به حوزه بالادستی انرژی، می‌تواند الگوی جدیدی از هم‌افزایی میان صنعت و انرژی را رقم بزند. این مدل، نه‌تنها وابستگی صنایع به نهادهای دولتی را کاهش می‌دهد، بلکه امکان برنامه‌ریزی دقیق‌تر، کاهش ریسک‌های عملیاتی و افزایش بهره‌وری را فراهم می‌سازد.

این اقدام ریسک‌های عملیاتی و نوسانات هزینه‌های تولید را کنترل‌پذیرتر می‌سازد. در شرایطی که صنایع انرژی‌بر با چالش‌های تأمین سوخت مواجه‌اند، این مدل مالکیت و بهره‌برداری مستقیم از منابع انرژی، مزیت رقابتی قابل توجهی برای فولاد مبارکه در بازار داخلی و منطقه‌ای ایجاد می‌کند.

از سوی دیگر، ورود به زنجیره بالادستی انرژی و اجرای پروژه‌های زیرساختی نفت و گاز، ظرفیت صادراتی فولاد مبارکه را تقویت خواهد کرد. این شرکت با تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یک هلدینگ چندرشته‌ای، می‌تواند در بازارهای جهانی نه‌تنها به‌عنوان تولیدکننده فولاد، بلکه به‌عنوان تأمین‌کننده خدمات مهندسی، پیمانکاری و انرژی ظاهر شود. چنین تنوعی در سبد فعالیت‌ها، انعطاف‌پذیری مالی و عملیاتی فولاد مبارکه را افزایش داده و آن را در برابر نوسانات بازارهای کالایی مقاوم‌تر می‌سازد. در بلندمدت، این تحول ساختاری می‌تواند مسیر ورود فولاد مبارکه به بازارهای سرمایه‌گذاری بین‌المللی و پروژه‌های مشترک منطقه‌ای را هموار کند.

چشم‌انداز صنعت انرژی ایران با حضور فولاد مبارکه

با ورود فولاد مبارکه به پروژه‌های بالادستی نفت و گاز، چشم‌انداز صنعت انرژی ایران نیز در حال تجربه یک بازتعریف ساختاری است. در شرایطی که صنعت نفت و گاز کشور با چالش‌هایی نظیر محدودیت‌های سرمایه‌گذاری خارجی، فرسودگی زیرساخت‌ها و نوسانات سیاسی مواجه است، حضور یک بازیگر صنعتی با پشتوانه مالی، فنی و مدیریتی مانند فولاد مبارکه می‌تواند به تزریق اعتماد، سرمایه و کارآمدی در اجرای پروژه‌ها منجر شود. این ورود نه‌تنها به معنای تنوع‌بخشی به درآمدهای فولاد مبارکه است، بلکه به صنعت نفت و گاز نیز امکان می‌دهد تا از ظرفیت‌های بخش خصوصی واقعی در توسعه میادین، اجرای پروژه‌های پیچیده و تأمین تجهیزات بهره‌مند شود.

در بلندمدت، این هم‌افزایی می‌تواند به شکل‌گیری یک اکوسیستم صنعتی-انرژی منسجم منجر شود؛ جایی که شرکت‌هایی مانند فولاد مبارکه نه‌تنها مصرف‌کننده انرژی، بلکه تولیدکننده و پیمانکار پروژه‌های انرژی نیز هستند. چنین مدلی، با کاهش وابستگی به بودجه‌های دولتی و افزایش بهره‌وری در زنجیره تأمین، می‌تواند صنعت نفت و گاز ایران را در مسیر رقابت‌پذیری منطقه‌ای و جهانی قرار دهد. به‌ویژه در شرایطی که بازار جهانی انرژی به سمت قراردادهای مشارکتی، بهره‌برداری مشترک و تأمین پایدار حرکت می‌کند، حضور فولاد مبارکه در این عرصه می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های مکمل، انتقال فناوری و ارتقای استانداردهای عملیاتی در صنعت نفت و گاز کشور منجر شود. این تحول، اگر با سیاست‌گذاری هوشمندانه و حمایت نهادی همراه شود، می‌تواند نقطه آغاز یک دوره جدید در توسعه صنعتی و انرژی ایران باشد.

اهمیت توسعه اقدامات فولاد مبارکه در جنوب کشور

از منظر توسعه منطقه‌ای نیز، اجرای این پروژه در استان بوشهر، با هدف ایجاد اشتغال و جذب سرمایه، می‌تواند به محرومیت‌زدایی و تقویت زیرساخت‌های محلی کمک کند. این هم‌راستایی میان منافع صنعتی و توسعه منطقه‌ای، از جمله نقاط قوت مدل جدید فعالیت فولاد مبارکه است.

در مجموع، قرارداد میدان گازی “مدار” را باید نه‌تنها به‌عنوان یک پروژه انرژی، بلکه به‌عنوان نماد تحول ساختاری در فولاد مبارکه ارزیابی کرد. شرکتی که از تولید فولاد عبور کرده و حالا در حال ساختن یک هلدینگ صنعتی با قابلیت‌های مهندسی، مالی، انرژی و صادراتی است. این تحول، اگر با استمرار در مدیریت پروژه، شفافیت مالی و توسعه زیرساخت‌های مکمل همراه شود، می‌تواند فولاد مبارکه را به یکی از ستون‌های اصلی اقتصاد صنعتی ایران در دهه پیش‌رو تبدیل کند.