پنجشنبه ۱۹ تیر ۱۴۰۴
بازار طلای جهانی چونان دریایی متلاطم، هر روز موجی تازه از نگرانی و بی‌ثباتی را به ساحل ذهن سرمایه‌گذاران می‌کوبد، این فانوسی در دل تاریکی می‌درخشد؛ اما دیگر آن اطمینان همیشگی را به همراه ندارد. چراکه بازارها پر از زمزمه شده‌اند—از صعودهای ناگهانی تا سقوط‌های غافلگیرکننده، از سیاست‌های سخت‌گیرانه بانک‌های مرکزی تا سایه سنگین جنگ و تورم.
به گزارش سرمایه فردا، در روزگاری که بازارهای مالی جهانی با موجی از نوسانات و ابهام‌های اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، طلا همچنان در جایگاه یک پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاران باقی مانده است. اما پرسشی که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده این است:؛ آیا در شرایط فعلی، خرید طلا تصمیمی منطقی و کم‌ریسک به شمار می‌آید؟ برای پاسخ به این پرسش، باید نگاهی دقیق‌تر به روندهای قیمتی، نقش دولت‌ها در مدیریت بازار، ابزارهای مداخله‌ای مانند صندوق‌های طلا و تحلیل‌های کارشناسانه بیندازیم.
برخلاف آنچه برخی پیش بینی می‌کردند، قیمت اونس جهانی طلا در هفته گذشته نه‌تنها کاهش نیافت، بلکه تثبیت شده است. طبق گزارش‌ها، قیمت طلا به حدود ۳۳۳۰ دلار رسیده که نشان‌دهنده حفظ محدوده حمایتی در بازه‌ای هفتگی است. این روند در بازار داخلی ایران نیز بازتاب یافت؛ هرچند در ایران قیمت طلا از نوسانات بازار دلار نیز تاثیر می گیرد. با این حال انتظار می‌رود بازار در هفته آینده با نوساناتی محدود در محدوده فعلی باقی بماند. تحلیلگران نیز بر این باورند که رکود تقاضا در ماه محرم ادامه خواهد داشت و احتمال جهش شدید قیمت‌ها در کوتاه‌مدت پایین است.
در این میان، نقش دولت‌ها در کنترل و هدایت بازار طلا نیز قابل‌تأمل است. برخلاف برخی گمانه‌زنی‌ها، دولت‌ها لزوماً به دنبال کاهش قیمت طلا برای رونق اقتصادی نیستند. طلا در دوران بحران و تورم بالا به‌عنوان دارایی امن مورد توجه قرار می‌گیرد و افزایش قیمت آن اغلب نشانه‌ای از بی‌ثباتی اقتصادی یا سیاسی است.
آیت اله محمد ولی عضو انجمن تولیدکنندگان طلا گفت: «دولت‌ها برای تحریک رشد اقتصادی بیشتر به ابزارهایی مانند کاهش نرخ بهره، افزایش نقدینگی و اجرای برنامه‌های محرک مالی متوسل می‌شوند که خود می‌تواند به افزایش تقاضا برای طلا منجر شود. در مقابل، زمانی که بانک‌های مرکزی سیاست‌های انقباضی در پیش می‌گیرند و نرخ بهره را بالا می‌برند، جذابیت طلا کاهش می‌یابد و قیمت آن ممکن است افت کند. بنابراین، کاهش قیمت طلا بیشتر بازتابی از بهبود شاخص‌های اقتصادی است تا نتیجه مداخلات مستقیم دولت‌ها.
وی افزود: «در همین راستا، برخی دولت‌ها و نهادهای مالی، از جمله در ایران، از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا تلاش می‌کنند تا نوسانات بازار را مدیریت کنند. این صندوق‌ها با ویژگی‌هایی مانند تسویه سریع و اعتبار روزانه، نقدشوندگی بالایی دارند و همین امر موجب افزایش گردش معاملات و در برخی موارد، شکل‌گیری رفتارهای سفته‌بازانه می‌شود. کارشناسان معتقدند که بخش زیادی از معاملات در این صندوق‌ها ارتباط مستقیمی با عرضه و تقاضای فیزیکی طلا ندارد، اما می‌تواند بر قیمت‌های بازار آزاد تأثیرگذار باشد. بانک مرکزی ایران نیز با عرضه گسترده سکه در مرکز مبادله ارز و طلا، سعی دارد از طریق افزایش عرضه، قیمت‌ها را کنترل کند.»
در بازارهای بین‌المللی صندوق‌های قابل معامله طلا (Gold ETFs) مانند SPDR Gold Trust نقش مهمی در تنظیم بازار ایفا می‌کنند. این صندوق‌ها معمولاً دارای پشتوانه فیزیکی واقعی هستند و تحت نظارت نهادهای مالی معتبر فعالیت می‌کنند. برخلاف ایران، در این کشورها معاملات اعتباری محدودتر است و تسویه‌ها با تأخیر انجام می‌شود، که از نوسانات شدید جلوگیری می‌کند. بنابراین، در حالی که در کشورهای توسعه‌یافته هدف اصلی این صندوق‌ها تسهیل سرمایه‌گذاری و شفافیت بازار است، در اقتصادهای در حال توسعه مانند ایران، این ابزارها گاه به‌عنوان اهرم‌های مداخله‌ای برای کنترل روانی بازار به کار گرفته می‌شوند.
در کنار این عوامل ساختاری، تحلیل‌های کارشناسان نیز تصویر متنوعی از آینده بازار طلا ترسیم می‌کنند. در آخرین نظرسنجی هفتگی کیتکو، ۵۳ درصد از تحلیلگران انتظار افزایش قیمت طلا را در هفته آینده دارند، در حالی که ۲۴ درصد کاهش و ۲۳ درصد ثبات قیمت را پیش‌بینی کرده‌اند. در نظرسنجی آنلاین این موسسه نیز ۷۱ درصد از معامله‌گران خرد به افزایش قیمت رأی داده‌اند. تحلیل‌های فنی نشان می‌دهد که طلا در حال حاضر در محدوده ۳۳۰۰ دلار معامله می‌شود و در صورت عبور از مقاومت ۳۵۰۰ دلار، می‌تواند به سطوح بالاتری مانند ۳۶۰۰ دلار برسد. در مقابل، حمایت‌های مهم در سطوح ۳۲۴۵، ۳۲۰۰ و ۳۱۲۱ دلار قرار دارند. تحلیلگران بنیادی نیز بر این باورند که تقویت دلار و کاهش انتظارات برای کاهش نرخ بهره فدرال رزرو، فشار فروش بر طلا ایجاد کرده است.
در این میان، تحلیلگران کامرزبانک تأکید دارند که «تقاضای اصلی برای طلا از سوی سرمایه‌گذاران غربی و بانک‌های مرکزی تأمین می‌شود. سیاست‌های تعرفه‌ای و تورم‌زا مانند طرح‌های ترامپ می‌توانند باعث افزایش قیمت طلا شوند، اما اگر فدرال رزرو نرخ بهره را بالا نگه دارد، جذابیت طلا کاهش خواهد یافت. » بنابراین، تحلیلگران تکنیکال روند کوتاه‌مدت را نامشخص می‌دانند اما احتمال رشد در صورت عبور از مقاومت‌ها را مطرح می‌کنند، در حالی که تحلیلگران بنیادی فشار فروش ناشی از تقویت دلار را برجسته می‌کنند.
در واقع، بازار جهانی طلا می‌تواند در سه مسیر اصلی حرکت کند. در سناریوی نخست، رکود جهانی منجر به افزایش تقاضا برای طلا به‌عنوان دارایی امن می‌شود و قیمت آن را بالا می‌برد. در سناریوی دوم، افزایش نرخ بهره و تقویت دلار می‌تواند قیمت طلا را تحت فشار قرار دهد. در سناریوی سوم، بحران‌های ژئوپلیتیکی مانند جنگ یا تحریم‌ها می‌توانند به رشد سریع قیمت طلا منجر شوند. و در سناریوی چهارم، کاهش تورم و بازگشت ثبات اقتصادی ممکن است طلا را وارد فاز اصلاحی کند.
با توجه به این چشم‌انداز چندوجهی، می‌توان گفت که خرید طلا در شرایط فعلی با ریسک متوسط رو به بالا همراه است. اگرچه طلا همچنان جایگاه خود را به‌عنوان دارایی امن حفظ کرده، اما نوسانات ناشی از سیاست‌های پولی، تحولات ژئوپلیتیکی و رفتارهای سفته‌بازانه در بازارهای داخلی می‌تواند سرمایه‌گذاران را با چالش‌هایی مواجه کند. بنابراین، ورود به بازار طلا در این مقطع نیازمند تحلیل دقیق، مدیریت ریسک و نگاه میان‌مدت تا بلندمدت است.
برای تصمیم‌گیری بهتر، سرمایه‌گذاران باید چند نکته کلیدی را مدنظر قرار دهند. نخست آنکه، پایش مستمر سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی، به‌ویژه فدرال رزرو آمریکا و بانک مرکزی اروپا، اهمیت بالایی دارد. هرگونه سیگنال از توقف افزایش نرخ بهره یا آغاز کاهش آن، می‌تواند به‌سرعت قیمت طلا را صعودی کند. دوم، رصد شاخص‌های تورمی و رشد اقتصادی مانند CPI، PCE، نرخ بیکاری و GDP در کشورهای بزرگ، به‌ویژه آمریکا و چین، ضروری است. افزایش تورم یا کاهش رشد اقتصادی می‌تواند طلا را تقویت کند.
عامل مهم دیگر، تحولات ژئوپلیتیکی و ریسک‌های سیاسی است. تنش‌های منطقه‌ای، تحریم‌ها یا بی‌ثباتی‌های سیاسی می‌توانند به‌عنوان کاتالیزور رشد قیمت طلا عمل کنند. در چنین شرایطی، طلا معمولاً با افزایش تقاضا مواجه می‌شود. همچنین، مدیریت ریسک و تنوع‌بخشی به سبد دارایی‌ها از اصول اساسی سرمایه‌گذاری در بازارهای پرنوسان مانند طلاست. ترکیب طلا با دارایی‌هایی مانند سهام، اوراق قرضه، ارزهای دیجیتال یا املاک می‌تواند ریسک کلی را کاهش دهد.
از این رو استفاده هوشمندانه از ابزارهای مالی موجود مانند صندوق‌های طلا و گواهی‌های سکه در بورس کالا می‌تواند به کاهش ریسک و افزایش کارایی سرمایه‌گذاری کمک کند. البته باید به ریسک‌های ناشی از سفته‌بازی و نوسانات لحظه‌ای نیز توجه داشت. با فرض تداوم وضعیت فعلی و عدم وقوع شوک‌های شدید اقتصادی یا سیاسی، می‌توان انتظار داشت که طلا در محدوده‌ای بین ۳۲۰۰ تا ۳۶۰۰ دلار نوسان کند. در بازار داخلی ایران نیز، قیمت طلا و سکه به‌شدت تحت تأثیر نرخ ارز، سیاست‌های بانک مرکزی و انتظارات تورمی قرار دارد و ممکن است با نوساناتی فراتر از بازار جهانی مواجه شود.
در جمع‌بندی نهایی، بازار طلا در حال حاضر در وضعیت «انتظار و تردید» قرار دارد. از یک‌سو، عوامل بنیادی مانند تورم و ریسک‌های سیاسی از طلا حمایت می‌کنند، و از سوی دیگر، سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی و تقویت دلار فشار نزولی بر آن وارد می‌سازند. در چنین فضایی، سرمایه‌گذاران با دوگانه‌ای مواجه‌اند: از یک‌سو، میل به حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم و نااطمینانی‌های سیاسی، آن‌ها را به سمت خرید طلا سوق می‌دهد؛ و از سوی دیگر، نگرانی از افت احتمالی قیمت در پی سیاست‌های انقباضی و تقویت دلار، آن‌ها را به احتیاط و انتظار وامی‌دارد.
در این میان، آنچه می‌تواند مسیر سرمایه‌گذاری را روشن‌تر کند، نه پیش‌بینی قطعی آینده، بلکه آمادگی برای مواجهه با سناریوهای مختلف است. سرمایه‌گذارانی که با دیدی میان‌مدت و بلندمدت وارد بازار طلا می‌شوند، باید به جای تمرکز صرف بر نوسانات روزانه، به روندهای کلان اقتصادی، رفتار بانک‌های مرکزی، و تحولات ژئوپلیتیکی توجه کنند. همچنین، استفاده از ابزارهای پوشش ریسک، مانند قراردادهای آتی یا تنوع‌بخشی به سبد دارایی‌ها، می‌تواند از شدت آسیب‌پذیری در برابر نوسانات ناگهانی بکاهد.
بنابراین ورود به این بازار در شرایط کنونی، بیش از هر زمان دیگری نیازمند تحلیل دقیق، انضباط مالی، و پرهیز از تصمیم‌گیری‌های هیجانی است. آنچه امروز برای سرمایه‌گذار اهمیت دارد، نه فقط دانستن اینکه طلا گران می‌شود یا ارزان، بلکه درک این نکته است که چگونه می‌توان در میان امواج متلاطم اقتصاد جهانی، با ثبات و هوشمندی حرکت کرد. طلا، اگر با نگاه تحلیلی و استراتژیک به آن نگریسته شود، همچنان می‌تواند بخشی از این مسیر باشد.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا