ارزش دلاری سهام ایران‌خودرو در دهه گذشته، تصویری روشن از فراز و فرودهای بازار سرمایه ایران ارائه می‌دهد؛ از سقوط تاریخی در سال ۱۳۹۷ تا جهش بی‌سابقه در مرداد ۱۳۹۹ و بازگشت به واقعیت‌های اقتصادی در سال‌های اخیر. این نوسانات نه‌تنها بازتابی از چالش‌های صنعت خودرو و سیاست‌های کلان اقتصادی است، بلکه نشان می‌دهد چگونه رفتار هیجانی سرمایه‌گذاران و جریان نقدینگی می‌تواند مسیر یک نماد بورسی را دگرگون کند.

به گزارش سرمایه فردا، در یک دهه گذشته، ارزش دلاری بازار سهام شرکت ایران‌خودرو (#خودرو) نمایی روشن از نوسانات ساختاری بازار سرمایه ایران و تأثیرپذیری آن از تحولات اقتصادی، سیاسی و روانی را به نمایش گذاشته است. بررسی روند ده‌ساله این سهم نشان می‌دهد که خودرو نه‌تنها تحت تأثیر چالش‌های صنعت خودروسازی داخلی قرار داشته، بلکه به‌عنوان یکی از نمادهای پرمخاطب بازار، همواره در کانون توجه سرمایه‌گذاران و جریان‌های نقدینگی بوده است.

 نقطه آغاز: ثبات نسبی پیش از بحران

در شهریور ۱۳۹۴، ارزش دلاری بازار ایران‌خودرو حدود ۸۷۹ میلیون دلار برآورد شده بود. این سطح، در مقایسه با سال‌های بعد، نشان‌دهنده دوره‌ای با ثبات نسبی در صنعت خودرو و بازار سرمایه است. هرچند در آن زمان نیز مشکلات ساختاری در صنعت وجود داشت، اما فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها هنوز به نقطه بحرانی نرسیده بودند.

سقوط به کف تاریخی: تأثیر تحریم‌ها و رکود داخلی

سه سال بعد، در شهریور ۱۳۹۷، ارزش بازار خودرو به کف تاریخی خود یعنی ۳۰۰ میلیون دلار رسید. این افت شدید، هم‌زمان با تشدید تحریم‌های بین‌المللی، بحران ارزی، کاهش تولید خودرو و افت اعتماد عمومی به بازار سرمایه رخ داد. در این دوره، صنعت خودرو با چالش‌هایی چون کمبود قطعات، افزایش هزینه تولید و کاهش تقاضا مواجه بود که مستقیماً بر ارزش سهام شرکت‌های خودروساز تأثیر گذاشت.

 جهش بی‌سابقه: هجوم نقدینگی و هیجان بازار

در ادامه، با رشد پرسرعت بازار سرمایه در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ و ورود گسترده نقدینگی، ارزش بازار خودرو جهش چشمگیری را تجربه کرد. در تاریخ ۶ مرداد ۱۳۹۹، این سهم به اوج تاریخی خود یعنی ۹۹۵۳ میلیون دلار رسید. این نقطه، نه‌تنها بالاترین سقف ثبت‌شده برای خودرو بود، بلکه نمادی از هیجان عمومی و رفتار توده‌ای در بازار سرمایه محسوب می‌شود. بسیاری از تحلیلگران این دوره را «حباب نقدینگی» می‌نامند؛ دوره‌ای که ارزش‌گذاری‌ها بیش از آنکه بر مبنای بنیادهای اقتصادی باشد، بر اساس انتظارات و موج‌سواری شکل گرفت.

 وضعیت کنونی: بازگشت به واقعیت‌های اقتصادی

امروز اما شرایط متفاوت است. ارزش دلاری ایران‌خودرو حدود ۱۰۴۴ میلیون دلار برآورد می‌شود؛ رقمی که حدود ۸۹.۵ درصد پایین‌تر از سقف تاریخی سال ۱۳۹۹ است. این افت، نشان‌دهنده تخلیه هیجانات، بازگشت به واقعیت‌های اقتصادی و تأثیر سیاست‌های پولی و ارزی بر بازار سرمایه است. در شرایطی که نرخ ارز، تورم، سیاست‌های دولت در حوزه خودرو و وضعیت تولید همچنان با ابهام مواجه‌اند، بازار نیز با احتیاط بیشتری به ارزش‌گذاری سهام خودروسازان می‌پردازد.

 تحلیل نهایی: خودرو به‌مثابه آینه بازار سرمایه

ارزش دلاری سهم خودرو در ده سال گذشته، آینه‌ای از فراز و فرودهای بازار سرمایه ایران بوده است. از ثبات نسبی تا سقوط، از جهش هیجانی تا بازگشت به واقعیت، این سهم نشان داده که چگونه متغیرهای کلان اقتصادی، سیاست‌های داخلی و رفتار سرمایه‌گذاران می‌توانند مسیر یک نماد بورسی را دگرگون کنند. برای تحلیل‌گران و فعالان بازار، خودرو نه‌تنها یک سهم صنعتی، بلکه یک شاخص رفتاری مهم در فهم چرخه‌های بازار سرمایه ایران است.