قیمت لوازم خانگی چه زمانی کاهش می یابد؟

به گزارش سرمایه فردا، بازار لوازم خانگی در ایران جزو عیب ترین بازارهای کالایی محسوب می شود. زیرا از یک سو وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده که سالانه نزدیک به ۲۰۰ میلیون دلار لوازم خانگی از کشور صادرات می شود. از سوی دیگر برخی کارشناسان و اعضای اتحادیه می گویند سالانه یک میلیارد دلار در سال لوازم خانگی به کشور قاچاق می شود. حالا بررسی میدانی بازار حکایت از این دارد که از یک سو تولیدکنندگان می گویند حاشیه سود بسیار پایین است. زیرا هزینه های تولید بالاست و تخصیص ارز واردات کم است. از سوی دیگر قیمت لوازم خانگی در ایران به دلیل ضعف نظارت ها سر به فلک کشیده است.
وزارت صنعت مدعی است که در کشور تعداد تولیدکنندگان لوازم خانگی به قدری رسیده که آنها برای اینکه بتوانند محصولات خود را به فروش برسانند مجبور هستند با همدیگر رقابت کنند. در نتیجه این مساله منجر می شود که قیمت کالاها نیز کاهش پیدا کند. اما در صورتی که گشتی در بازار لوازم خانگی بزنید نه تنها شاهد ارزان فروشی و تخفیف های بالا خبری نیست. بلکه افزایش قیمت لوازم خانگی نیز هست. تعداد مشتریان لوازم خانگی در بازار به شدت کاهش یافته است. در این شرایط اگر خریداری در بازار پیدا شود فروشنده تلاش می کند از این فرصت استفاده کند تا رکود بازار را جبران کند.
برخی از مال ها و هایپرهای لوازم خانگی روی به فروش اقساطی آورده اند. این موضوع باعث اعتراض فروشندگان لوازم خانگی شده است. چراکه آنها مدعی هستند که فروش اقساطی لوازم خانگی منجر شده تا مشتریان آنها به سمت این هایپرها بروند و عملا بازار خود را از دست بدهند. در حالی که این طبیعت بازار است و مشتریان باید قدرت انتخاب داشته باشند که چه محصولی را در چه فروشگاهی خریداری کنند.

خرید اقساطی لوازم خانگی به صرفه است؟

هرچند برخی خریداران لوازم خانگی اقساطی می گویند خرید اقساطی به دلیل اینکه قیمت بالاتری دارد خیلی هم به صرفه نیست. البته برخی از فروشگاه های کوچکی که فروش اقساطی لوازم خانگی انجام می دهند گاهی پیش خرید دریافت می کنند اما لوازم خانگی را چند ماه بعد تحویل می دهند. به ویژه در این شرایط که برخی شرکت های تولیدی مدعی هستند که مواد اولیه گران شده و نقدینگی برای تامین مواد اولیه مورد نیاز را ندارند. برخی مواقع نیز کمبود ارز برای قطعات وارداتی را بهانه می کنند تا از این طریق موضوع کاهش عرضه در بازار را توجیه کنند.
این در حالی است که گزارشها از وضعیت تولید شرکت ها حکایت از این دارد که آمار تولید کاهش نیافته است. بلکه محصولات تولید شده در انبارها قرار دارد. حالا این مساله می تواند از سوی تولیدکنندگان باشد یا اینکه توزیع کنندگان کالای کمتری را به خرده فروش ها می دهند. البته این مساله می تواند از سوی خرده فروشی ها نیز اتفاق بیفتد.
در شش ماهه دوم سال به دلیل این نگرش دلال ها که دولت با کسری بودجه مواجه می شود. در نتیجه مجبور می شوند که اوراق بیشتری را منتشر کنند یا از سیستم بانکی استقراض کنند و حتی قیمت ارز را بالا ببرند تا از این طریق بتوانند درآمد بیشتری کسب کند. به همین دلیل تورم بالا می رود. این موضوع عاملی می شود که برخی قیمت لوازم خانگی را بالا ببرد. در این شرایط ابتدا عرضه کالا را کم می کنند و عمدتا تولیدکنندگان مشکل تامین مواد اولیه یا ارز را بهانه می کنند. توزیع کنندگان نیز کاهش تولید را عامل کاهش عرضه لوازم خانگی در بازار عنوان می کنند. در این شرایط قیمت لوازم خانگی به صورت روانی بالا می رود.

نوسان نرخ ارز عاملی برای افزایش قیمت لوازم خانگی

به ویژه در شرایطی که قیمت ارز در کشور دچار نوسان شده باشد واردکنندگان کالای قاچاق نیز همین موضوع را عاملی برای افزایش لوازم خانگی عنوان می کنند در نتیجه شرایطی را ایجاد می کنند که بازار با گرانی جدید سازگار شود. در حالی که در مقطع کنونی تقاضا برای لوازم خانگی در کشور به شدت کاهش یافته است. این مساله عملا منجر شده تا بسیاری از تولیدکنندگان توانند محصولات خود را در بازار بفروشند. بنابراین این موج گرانی برای اینکه تقاضا را تحریک کنند نیز موضوع جدی است.
به طور کلی تمام بازارهای کالایی در ایران اشباع شده است. در سال های گذشته برخی برای اینکه گرانی بازار آنها را نگیرد بدون اینکه لوازم خانگی نیاز داشته باشند می خریدند و در انبار ذخیره می کردند تا در زمان نیاز از آن استفاده کنند. همان تقاضای که غیرمصرفی منجر به برهم خوردن عرضه و تقاضا شده بود در نتیجه به گرانی ها در بازار دامن می زد. اما حالا شرایط تغییر کرده است. زیرا همان تقاضای غیر مصرفی نیز در بازار نیست. از یک سو لوازم خانگی به شدت گرانی شده اند و خریدن آن به نقدینگی زیادی نیاز دارد. از سوی دیگر چشم انداز تورمی در کشور وجود ندارد.

تاثیر انتظارات تورمی بر قیمت لوازم خانگی

هم اکنون که بسیاری موضوع تنش های منطقه ای را بهانه کرده اند تا قیمت ارز را بالا ببرند دیدن که در اوج این مساله قیمت ارز در ایران کمتر از چند هزار تومان تغییر کرد و دوباره روند نزولی پیدا کرده است. بنابراین تصور اینکه موج جدیدی از تورم در ایران به وجود می آید و همه کالاها به شدت گران می شود با واقعیت فاصله زیادی دارد. پس شرکت های تولیدکننده لوازم خانگی در مقطع کنونی باید با ارائه محصولات با کیفیت و همچنین فروش اقساطی مشتریان خود را جذب کنند. در غیر این صورت بسیاری از مشتریان با مقایسه وضعیت قیمت محصولات داخلی و همچنین کالای قاچاقی به خرید ان محصولات گرایش پیدا می کنند.
سپس شاهد آن خواهیم بود که همین تولیدکنندگان از افزایش عرضه لوازم خانگی قاچاق در کشور گلایه می کنند. در شرایطی که این رفتار تولیدکنندگان در قیمت گذاری و میزان عرضه رفتار مصرف کنندگان را شکل می دهند. همچنین نباید نسبت به قیمت لوازم خانگی در کشور بی توجه بود. برخی فعالان لوازم خانگی مدعی هستند که شرکت های کوچک زیادی در کشور ایجاد شده اند که به صورت کارگاهی لوازم خانگی تولید می کنند. همین مساله باعث شده که با وجود افزایش تنوع لوازم خانگی عملا کیفیت محصولات رقابتی نیست.

کمبود وافزایش قیمت لوازم خانگی واقعی نیست؟

با در نظر گرفتن همه شرایط در حال حاضر بازار لوازم خانگی ایران خبری نیست و اگر مباحثی مانند کمبود تولید یا عرضه مطرح می شود شگرد همین تولیدکنندگان و فروشندگان است تا خریداران را مشتاق کنند یا محصولات را گرانتر بفروشند. این موضوع به دلیل اینکه می تواند روی بازار لوازم خانگی تاثیر منفی بگذارد. درنتیجه اینجا وظیفه دستگاه های نظارتی است تا در بازار حضور پررنگ تری داشته باشند. به طور قطع سازمان تعزیرات، سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و اتحادیه لوازم خانگی باید در بازار جو بازار پاسخگو باشند.
از سوی دیگر وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ساماندهی بازار لوازم خانگی چندی پیش اعلام کرده بود که تولیدکنندگان لوازم خانگی در ایران باید بتوانند با نمونه های خارجی رقابت کنند. این موضوع به معنای این است که واردات لوازم خانگی در کشور از سر گرفته می شود. به طور قطع این مساله می تواند عیار تولیدات لوازم خانگی در کشور را نشان دهد و بسیاری از شرکت های که به صورت کارگاهی تولید و محصولات غیراستاندارد به بازار عرضه می کنند تعیین تکلیف شوند. از طرف دیگر عرضه کالاهای قاچاق در بازار نیز از صرفه خواهد افتاد. بسیاری از همین محصولات قاچاقی که وارد بازار ایران می شود فیک هستند و مصرف کنندگان زیان می بینند چراکه خدمات پس از فروش ندارند یا بعد از خرابی امکان تعمیرات ندارد.