تنها ۴صنعت از ۱۱صنعت منتخب با رشد قابل‌توجهی در زمینه شاخص انتظارات تولید در ماه آینده مواجه شده‌‌‌ و ۴صنعت افت و ۳صنعت ثباتی نسبی را به خود دیده‌اند.

به گزارش سرمایه فردا، تامین مالی، تامین مواد اولیه، شاخص‌‌‌های به‌کارگیری نیروی انسانی و مسائل ارزی سد راه تجارت، باعث شده‌اند تا نتوان آینده واضحی را برای تولید صنایع در مهرماه پیش‌بینی کرد. تنها ۴صنعت از ۱۱صنعت منتخب با رشد قابل‌توجهی در زمینه شاخص انتظارات تولید در ماه آینده مواجه شده‌‌‌ و ۴صنعت افت و ۳صنعت ثباتی نسبی را به خود دیده‌اند.

این امر به معنای وضعیت برزخی در شامخ شهریورماه است که مطابق آن و با توجه به اینکه میزان صادرات و فروش داخلی بنگاه‌‌‌ها برای سومین ماه متوالی کاهشی بوده و مشکلات تامین مواد اولیه، نقدینگی و نیروی کار متخصص پابرجا مانده است، احتمال رکودی شدن دوباره وضعیت شامخ صنایع برای ماه بعد، دور از انتظار نیست. کارشناسان نیز اذعان دارند که داستان تعهدات ارزی بر واکنش تولیدکنندگان اثر گذاشته است و آنها به سمت کاهش صادرات خود گام برداشته‌اند.

اگر بخواهیم نگاهی اجمالی به وضعیت شامخ صنایع منتخب کشور داشته باشیم، مهم‌ترین مشکلات را می‌‌‌توان در میزان استخدام نیروی انسانی و افت صادرات جست‌‌‌وجو کرد. مدیران خرید کشور بیان می‌کنند که وضعیت صادرات کالاها با افت مواجه شده یا در برخی صنابع ثبات را به خود دیده است. صنایع ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی و صنایع فلزی در این میان بدترین وضعیت را به دیدگاه مدیران خود داشته‌‌‌ و دیگر صنایع نیز به آرامش تقریبی دست پیدا کرده‌‌‌اند. هرچند با نگاه به وضعیت اقتصادی و تجاری کشور می‌‌‌توان این موضوع را به آرامش قبل از توفان تشبیه کرد.

شاخص مدیران خرید صنایع منتخب کشور در شهریورماه ۱۴۰۲، وضعیتی به مراتب بهتر از ماه گذشته را سپری کرد. بر همین اساس، شامخ صنایع لاستیک و پلاستیک با رشد ۳واحدی در عدد ۵۷٫۳۲، صنایع فرآورده‌‌‌های نفت و گاز با رشد تقریبا ۵واحدی در عدد ۶۰٫۱۸، صنایع نساجی با رشد ۹واحدی در عدد ۵۶٫۹۴، صنایع ماشین‌سازی و لوازم خانگی با افت ۱۹واحدی در عدد ۴۳٫۳۰، صنایع کانی غیرفلزی با رشد ۷٫۵واحدی در عدد ۵۷٫۷۱، صنایع فلزی با افت یک‌واحدی در عدد ۴۱٫۰۲، صنایع غذایی با رشد ۹واحدی در عدد ۵۶٫۳۸، صنایع شیمیایی با رشد ۴٫۴واحدی در عدد ۵۴٫۵۲، صنایع چوب، کاغذ و مبلمان با رشد ۹واحدی در عدد ۴۷٫۲۵، صنایع پوشاک و چرم با رشد ۹واحدی در عدد ۵۱٫۶۷ و سایر صنایع نیز با رشد کمتر از واحد در عدد ۴۹٫۶۴ قرار گرفته است.

رشد فروش لاستیک و پلاستیک

کاهش شاخص‌‌‌های کیفی مقدار تولید محصولات و میزان سفارش‌های جدید این صنایع باعث شده است تا دیدگاه مدیران خرید صنایع لاستیک و پلاستیک نسبت به شاخص سرعت انجام و تحویل سفارش، صعودی باشد. رشد شاخص موجودی مواد اولیه نیز درحالی رخ داده که شاخص قیمت خرید مواد اولیه با رشد قابل‌توجهی مواجه شده است.

 نکته قابل توجه این است که در این صنایع، با وجود کاهش شاخص‌‌‌های موجودی انبار، میزان صادرات کالا، قیمت محصولات تولیدشده و مصرف حامل‌‌‌های انرژی که مشخصا نتیجه کاهش فعالیت آنها بوده است، شاخص کیفی میزان فروش محصولات با رشد مواجه شد تا انتظارات تولید نیز با رشد مواجه شود. هرچند نمی‌‌‌توان گمان کرد که این انتظارات برآورده شود.

دلیل افت انتظارات تولید نفت و گاز

در گروه صنایع فرآورده‌‌‌های نفت و گاز با توجه به رشد شاخص میزان تولید محصولات و میزان سفارش‌های جدید، این صنایع مجبور به افزایش مواد اولیه خود شده‌‌‌اند. با این حال افت ۵واحدی شاخص سرعت انجام و تحویل سفارش، گویای ناامیدی این صنایع نسبت به تامین به‌موقع نقدینگی است که ترجیح داده‌‌‌اند با سرعت کمتری کار خود را پیش ببرند. افت شاخص میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی را می‌‌‌توان در نتیجه کاهش شاخص قیمت محصولات تولیدشده در این صنایع دید که در نهایت امر باعث شده است تا شاخص انتظارات تولید در ماه آینده برای این صنایع، با افت ۵واحدی مواجه شود.

باید رشد شاخص موجودی انبار را نیز بر این موضوع موثر دانست. همچنین با توجه به رشد شاخص قیمت خرید مواد اولیه، کاهش سرعت تولید در این صنایع، اتفاقی دور از انتظار نیست. رشد شاخص صادرات و میزان فروش محصولات در این صنایع، مشخصا در نتیجه گشایش‌‌‌های سیاسی رخ‌داده و سهل‌‌‌تر شدن فروش نفت و گاز و فرآورده‌‌‌های آن به جهان است.

روزگار خوش سراغ صنایع نساجی آمد

با توجه به رشد شاخص‌‌‌های مقدار تولید محصولات و میزان سفارش‌های جدید در کنار رشد شاخص سرعت انجام و تحویل سفارش در صنایع نساجی، شاخص موجودی مواد اولیه این صنایع نیز با کاهش مواجه شده است، بنابراین دور از انتظار نبود که وضعیت شامخ کلی این گروه، شاهد رشدی خوب باشد. البته می‌توان دلیل کاهش شاخص موجودی مواد اولیه را در رشد شاخص قیمت خرید این مواد دید. در عین حال دو شاخص میزان تولید و و میزان فروش نیز با افزایش مواجه شده که این موضوع را نیز می‌توان دلیل دیگری بر کاهش موجودی مواد اولیه و انبار عنوان کرد.

شاخص میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی در این بخش با رشد مواجه شده است؛ اما احتمال به وقوع پیوستن شاخص ۷۷٫۷۸واحدی انتظارات تولید در ماه آینده برای این صنایع، دور از انتظار نیست. حال آنکه با شروع نیمه سرد سال، احتمالا در ماه‌‌‌های ابتدایی با رشد تولید در این صنایع و صنایع پوشاک و چرم مواجه خواهیم شد. دلیل کاهش شاخص میزان صادرات کالا در این صنایع را نیز باید در مشکلات ارزی و موانع راه تجارت جست‌‌‌وجو کرد.

بیم و امید ماشین‌‌‌سازی و لوازم‌خانگی؟

در گروه صنایع ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی، افتی چشمگیر در شاخص‌‌‌های مقدار تولید محصولات، میزان سفارش‌های جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش، موجودی مواد اولیه، میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی، قیمت خرید مواد اولیه، موجودی انبار، میزان صادرات کالا، قیمت محصولات تولیدشده، مصرف حامل‌‌‌های انرژی و میزان فروش محصولات دیده می‌شود. در نتیجه این امر می‌‌‌توان منطقی دانست که شاخص انتظارات تولید در ماه آینده در شامخ شهریورماه این صنایع، نسبت به مردادماه با کاهش مواجه شده باشد؛ اما این اتفاق صورت نگرفته است. شاخص انتظارات تولید در ماه آینده در شامخ مردادماه این صنایع در عدد ۶۴ قرار گرفته بود و در این ماه، این شاخص در عدد ۷۲٫۷۳ جا خوش کرده است. حال باید دید چه دلیلی باعث شده است تا ضرب‌المثل «آدمی به امید زنده‌‌‌ است» در میان مدیران خرید این صنایع رواج یابد و انتظاراتی امیدوارانه نسبت به ماه آتی داشته باشند.

یخ‌زدگی در فصل سرد پوشاک و چرم

با وجود اینکه شامخ کلی صنایع پوشاک و چرم با افزایش تقریبا ۹واحدی مواجه شده است و شاخص‌‌‌های مقدار تولید محصولات، میزان سفارش‌های جدید، میزان فروش محصولات، میزان صادرات کالا، میزان موجودی انبار، میزان موجودی مواد اولیه، سرعت انجام و تحویل سفارش و مصرف حامل‌‌‌های انرژی در کنار قیمت محصولات تولیدشده این صنایع با رشد رو‌‌‌به‌‌‌رو شده‌‌‌اند، شاخص انتظارات تولید در ماه آتی نسبت به ماه قبل، ۲۷واحد کاهش یافته است. این درحالی است که با آغاز فصول سرد سال، تغییرات فصلی تولید باید بر این صنایع تاثیر مثبت بگذارد و باعث رشد انتظارات تولید برای ماه آتی شوند. گویی مدیران خرید این صنایع، بیشتر از دیگر صنایع نسبت به وضعیت فعلی تولید و تجارت کشور واکنش نشان داده‌‌‌ و به صورتی ناامیدانه‌‌‌ نظرات خود را اعلام کرده‌اند.

انبار پر سایر صنایع

شامخ گروه سایر صنایع با رشدی تقریبا یک‌واحدی مواجه شده و با رشد مقدار تولید محصولات، به‌رغم اینکه میزان سفارش‌های جدید با کاهش مواجه شده و میزان فروش نیز به همین منوال کاهشی بوده است، این صنایع تصمیم به دپو کردن محصولات خود گرفته‌اند. می‌‌‌توان دلایل این موضوع را کاهش قیمت محصولات تولیدشده و رشد قیمت خرید مواد اولیه دانست. در نتیجه این امر، رویه این صنایع باعث شده است تا آنها برای ماه آتی انتظارات مثبتی داشته باشند و ترجیح داده‌‌‌اند با دپو کردن محصولات تولیدی، خود را آماده ماه‌‌‌های آتی و تامین نیاز تقاضاکنندگان خود کنند./دنیای اقتصاد