به گزارش سرمایه فردا، تغییر نهادهای اقتصادی فرآیندی پیچیده و دشوار است؛ اما بدون این تغییر، توسعه اقتصادی نمی‌تواند به‌درستی صورت گیرد.
علیرضا عباسی: نورث در سال ۱۹۹۳ به‌همراه رابرت فوگل، جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد. او نشان داد که نهادهای اقتصادی و ساختارهای سیاسی و اقتصادی، نه تنها گذشته را شکل داده‌اند، بلکه آینده را نیز تعیین می‌کنند. نهادها چارچوب‌های انگیزشی و رفتاری را برای افراد و سازمان‌ها ایجاد می‌کنند و بر تخصیص منابع، نوآوری و بهره‌وری تأثیرگذارند.
نورث بیان می‌کند که: “نهادهای اقتصادی قواعد بازی در یک جامعه هستند. آنها محدودیت‌هایی هستند که تعاملات انسانی را شکل می‌دهند و در نتیجه عملکرد اقتصادی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.”
نهادهای اقتصادی دو نوع‌اند
- نهادهای کارآمد: این نهادها محیطی را ایجاد می‌کنند که حقوق مالکیت، رقابت و قراردادها به خوبی حفاظت و اجرا می‌شوند. این نهادها انگیزه‌های قوی برای نوآوری و رشد اقتصادی فراهم می‌کنند.
- نهادهای ناکارآمد: این نهادها قادر به حفاظت از حقوق مالکیت نیستند و در نتیجه هزینه‌های مبادله افزایش یافته و رشد اقتصادی کاهش می‌یابد. به‌عنوان مثال، کشورهایی با فساد بالا و نهادهای ناکارآمد، شاهد فقر اقتصادی هستند.
نقش هزینه‌های مبادله در بهره وری
نورث تأکید داشت که نهادها به‌صورت خودکار تغییر نمی‌کنند. این تغییرات نتیجه فشارهای داخلی و خارجی است. او می‌گوید: “تغییر نهادهای اقتصادی فرآیندی پیچیده و دشوار است؛ اما بدون این تغییر، توسعه اقتصادی نمی‌تواند به‌درستی صورت گیرد.”
یکی از تحلیل‌های کلیدی نورث درباره هزینه‌های مبادله بود. او معتقد بود که کاهش این هزینه‌ها یکی از عوامل کلیدی در رشد اقتصادی است.
نورث می‌گوید:
“کاهش هزینه‌های مبادله، راهکاری اساسی برای افزایش بهره‌وری و دستیابی به رشد پایدار است.”
تحلیل تاریخی نورث : او باور داشت که تاریخ نهادها می‌تواند چراغ راهی برای درک توسعه اقتصادی باشد.
نورث در یکی از مقالات خود عنوان می‌کند: “تاریخ، نه تنها سرگذشت گذشته است، بلکه ابزار حیاتی برای درک حال و برنامه‌ریزی برای آینده است.”
نورث با تحلیل‌های خود به ما یادآوری کرد که رشد و توسعه اقتصادی به نهادهای قوی و کارآمد وابسته است. “نهادها، ستون فقرات هر جامعه‌ای هستند؛ بدون آنها، هیچ توسعه‌ای پایدار نخواهد بود.”
این پیام ساده و عمیق، یکی از بزرگ‌ترین میراث‌های داگلاس نورث برای جهان اقتصاد است.
