تفاوت صرافی و بروکر این است که صرافی‌ها امکان خرید و فروش دارایی واقعی را فراهم می‌کنند، بروکرها امکان معامله بر اساس پیش‌بینی قیمت‌ها و استفاده از ابزارهای حرفه‌ای را ارائه می‌دهند. جزئیات را در این گزارش بخوانید؛
به گزارش سرمایه فردا، در دنیای معاملات مالی، افراد برای خرید و فروش دارایی‌های مختلف مانند ارز، سهام، ارز دیجیتال و سایر ابزارهای مالی به واسطه‌هایی نیاز دارند. دو نوع رایج از این واسطه‌ها، صرافی‌ها و بروکرها (کارگزاری‌ها) هستند. در حالی که هر دو نقش واسطه بین خریدار و فروشنده را دارند، اما در ساختار، نحوه عملکرد، نوع خدمات، نوع دارایی‌هایی که ارائه می‌دهند و میزان کنترل معامله‌گر تفاوت‌های اساسی دارند. این مقاله با هدف ارائه توضیحی جامع، به بررسی تفاوت‌های اصلی بین صرافی و بروکر می‌پردازد.
تعریف صرافی و بروکر
- صرافی چیست؟ صرافی (Exchange) پلتفرمی است که به کاربران امکان می‌دهد دارایی‌هایی مانند ارزهای دیجیتال، ارزهای فیات، کالا و سایر ابزارهای مالی را مستقیماً با یکدیگر معامله کنند. صرافی‌ها معمولاً نقش ناظر و تسهیل‌گر معامله را ایفا می‌کنند و خود به‌طور مستقیم در معاملات دخالت ندارند. کاربران در صرافی، سفارش‌های خرید یا فروش ثبت می‌کنند و این سفارش‌ها در یک دفتر سفارشات (Order Book) قرار می‌گیرد تا با سفارش‌های دیگران تطبیق داده شود.
- بروکر چیست؟ بروکر یا کارگزاری نهادی است که به‌عنوان واسطه بین معامله‌گر و بازار عمل می‌کند. در بیشتر موارد، بروکرها خود طرف مقابل معامله هستند، به‌ویژه در بازارهایی مانند فارکس یا CFD. بروکرها معمولاً ابزارهایی مانند اهرم (Leverage)، حساب دمو، پلتفرم‌های معاملاتی حرفه‌ای، آموزش و تحلیل بازار را نیز به مشتریان ارائه می‌دهند. معامله از طریق بروکر به معنای خرید و فروش واقعی دارایی نیست، بلکه قراردادی برای تفاوت قیمت (CFD) بین زمان باز و بسته شدن معامله است.
برای آشنایی بیشتر با بروکرهای فارکس و نحوه فعالیت در این بازار و مقایسه بهترین بروکرهای فارکس می‌توانید از این لینک https://parsiforex.com استفاده کنید.
تفاوت‌های ساختاری و عملکردی بروکر و صرافی
- مدل عملکرد
- صرافی: مدل همتا به همتا (P2P) دارد؛ کاربران مستقیماً با یکدیگر معامله می‌کنند.
- بروکر: مدل واسطه‌ای دارد؛ معامله‌گر با خود بروکر معامله می‌کند.
- نوع دارایی
- صرافی‌ها بیشتر برای خرید و فروش دارایی‌های واقعی مانند ارز دیجیتال، سهام، یا کالا استفاده می‌شوند.
- بروکرها غالباً معاملات مشتقه مانند CFDها، اسپرد بتینگ و معاملات آتی را ارائه می‌دهند و مالکیت واقعی دارایی را منتقل نمی‌کنند.
- مالکیت دارایی
- در صرافی، کاربر مالک واقعی دارایی است.
- در بروکر، کاربر تنها بر تفاوت قیمت دارایی معامله می‌کند و مالک آن نیست.
- شفافیت قیمت
- صرافی‌ها معمولاً قیمت‌ها را از بازار جمع‌آوری می‌کنند و شفافیت بیشتری دارند.
- بروکرها ممکن است قیمت‌ها را با اختلاف (Spread) یا دست‌کاری ارائه دهند، به‌ویژه در بروکرهای «مارکت میکر».
- هزینه‌ها و کارمزدها
- صرافی‌ها معمولاً کارمزد تراکنش ثابتی دارند که درصدی از معامله است.
- بروکرها ممکن است کارمزد نداشته باشند، اما از اسپرد و کمیسیون استفاده کنند.
تفاوت در پلتفرم‌های معاملاتی
بروکرها معمولاً از پلتفرم‌هایی مانند MetaTrader 4، MetaTrader 5، cTrader و سایر پلتفرم‌های حرفه‌ای برای ارائه خدمات استفاده می‌کنند. این پلتفرم‌ها امکانات تحلیل تکنیکال، ابزارهای رسم نمودار و امکانات پیشرفته مدیریت معاملات را دارند.
در مقابل، صرافی‌ها معمولاً پلتفرم اختصاصی خود را دارند که ممکن است امکانات ساده‌تری نسبت به پلتفرم‌های بروکری داشته باشند، اگرچه برخی از صرافی‌های پیشرفته مانند Binance، Kraken یا Coinbase Pro نیز ابزارهای تحلیل پیشرفته‌ای ارائه می‌دهند.
تفاوت در سطح ریسک و امنیت
- امنیت دارایی
- در صرافی، دارایی‌ها معمولاً در کیف پول‌های دیجیتال نگهداری می‌شود و در معرض خطراتی مانند هک قرار دارد.
- در بروکر، از آنجا که دارایی واقعی نگهداری نمی‌شود، خطرات مربوط به نگهداری دارایی کمتر است اما ریسک اعتباری بروکر وجود دارد.
- ریسک نوسانات بازار
- هر دو نوع واسطه در معرض ریسک بازار هستند، اما در بروکرها به دلیل وجود اهرم، امکان ضرر یا سود بیشتر است.
- رگولاتوری و نظارت
- بسیاری از بروکرهای معتبر تحت نظارت نهادهای بین‌المللی هستند (مانند FCA، ASIC، CySEC).
- برخی از صرافی‌ها نیز رگوله شده‌اند، اما هنوز بخش زیادی از آن‌ها بدون نظارت مشخص فعالیت می‌کنند.
تفاوت در خدمات و امکانات
- پشتیبانی و آموزش بروکرها معمولاً خدمات پشتیبانی حرفه‌ای، آموزش، سیگنال‌های معاملاتی، تحلیل بازار و مشاوره ارائه می‌دهند. اما صرافی‌ها بیشتر به خدمات فنی و معاملاتی محدود می‌شوند.
- معاملات خودکار در بروکرها می‌توان از ربات‌ها و الگوریتم‌های معاملاتی استفاده کرد. در حالی که در صرافی‌ها، این قابلیت به طور محدود و در برخی پلتفرم‌ها وجود دارد.
- حساب دمو بیشتر بروکرها حساب دمو دارند که برای تمرین و آموزش مناسب است، ولی صرافی‌ها معمولاً چنین امکانی ندارند.
مقایسه صرافی و بروکر برای کاربران مختلف
- برای معامله‌گران حرفه‌ای: اگر هدف شما استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال پیشرفته، اهرم، حساب‌های متنوع و دسترسی به بازارهای جهانی است، بروکر انتخاب مناسب‌تری است.
- برای سرمایه‌گذاران بلندمدت: اگر هدف شما خرید و نگهداری دارایی واقعی مانند ارز دیجیتال یا سهام به‌صورت فیزیکی است، صرافی گزینه بهتری خواهد بود.
- برای کاربران مبتدی: صرافی‌ها با رابط کاربری ساده‌تر ممکن است برای افراد تازه‌کار مناسب‌تر باشند، اما بروکرها به دلیل آموزش و پشتیبانی قوی‌تر نیز انتخاب خوبی هستند.
نتیجه‌گیری
در نهایت، انتخاب بین صرافی و بروکر به نیاز، سطح تجربه، نوع دارایی و هدف شما از معامله بستگی دارد. در حالی که صرافی‌ها امکان خرید و فروش دارایی واقعی را فراهم می‌کنند، بروکرها امکان معامله بر اساس پیش‌بینی قیمت‌ها و استفاده از ابزارهای حرفه‌ای را ارائه می‌دهند. هر یک از این دو واسطه، مزایا و معایب خاص خود را دارند و درک دقیق از تفاوت‌های آن‌ها به کاربران کمک می‌کند تا تصمیمات هوشمندانه‌تری در مسیر فعالیت‌های مالی خود بگیرند.
