بازدهی مثبت بورس در سال ۱۴۰۳ به عوامل بنیادی همچون وضعیت نرخ سود اوراق، نرخ خوراک پالایشی‌ها و پتروشیمی‌ها گره خورده که کابینه دولت چهاردهم باید تعیین تکلیف کند.

به گزارش سرمایه فردا، کارشناسان بورسی مهمترین متغیر اثرگذار در بازدهی مثبت بورس را به طور مشخص ورود پول‌های بزرگ می‌دانند. با وجود روزهای کمتر معاملاتی طی دو هفته آینده به دلیل تعطیلات رسمی،می‌توان تاحدودی به تغییر روند بازار در خلال روزهای یاد شده امیدوار بود. البته این مهم منوط به عدم انتشار اخبار منفی و کاهش ریسک‌های سیاسی است. یکی از نکاتی که انتقاد فعالان بورسی را برانگیخته این است که سازمان بورس با اهمال و سستی کاهش دامنه نوسان را با تاخیر انجام داد. این موضوع منجر به از دست رفتن بخش قابل توجهی از سرمایه سهامداران پس از ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران شد.

همانطور که مشاهده کردیم؛کاهش دامنه نوسان منجر به افت ارزش معاملات و کاهش نقدشوندگی بازار سهام شد و پس از فروکش التهابات، سازمان دامنه نوسان را یک درصد افزایش داد. بازارسهام در حال حاضر با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبان است.برآیند این مشکلات سبب شده تا ارزش معاملات خرد در سطوح پائینی قرار بگیرد.

از طرفی فاصله نرخ دلار نیما با دلار بازار آزاد ،فروش اوراق اخزا، ناترازی قیمت حامل‌های انرژی و تاخیر در تصمیمات حمایتی نیز باید رفع شوند.اگرچه ممکن است اجرای تصمیمات صحیح زمانبر باشد اما دست کم بار روانی مثبتی برجای خواهد گذاشت و اثرات خود را بر تابلوی معاملات بورس نشان خواهد داد.

دلیل سبزپوشی شاخص و خروج پول حقیقی

یکی از مهم‌ترین رسالت‌های بازار سرمایه جمع آوری پول‌های سرگردان و هدایت آنها به سمت فعالیت‌های مولد است. بنابراین تا زمانی که بازارهای موازی ،نقدینگی را از چنگ این بازار در می آورند بورس نمی‌تواند به هدف و رسالت خود به درستی عمل کند. با وجود این مشکلات حتی حمایت‌های پولی و تزریق ۱۰ همتی نیز نمی‌تواند مشکلات این بازار را حل و فصل کند و در طول زمان به ورود پول حقیقی و حقوقی بیشتری نیاز است.

روزهای گذشته بازار سرمایه حال و روز متفاوتی را پشت سر گذاشته است. پس از بازپس‌گیری ابرکانال ۲میلیونی این موضوع ذهن بسیاری از فعلان اقتصادی را به خود مشغول کرده که آیا صعود بازار تداوم پیدا خواهد کرد؟

با وجود مثبت شدن تابلوی معاملاتی در روزهای ابتدای هفته، شاخص کل به لحاظ نموداری در کانالی قرار گرفته بود که دو بار کف کانال را رو به پایین شکست و مجددا به آن برگشت. به رغم سبزپوشی نماگرهای اصلی، این تناقض همچنان وجود دارد که به دلیل سبزپوشی شاخص و خروج پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت و سهامی، نمی‌توان شاخص کل را نماینده وضعیت کلی بازار معرفی کرد.

بیشترین ارزش معاملات بورس

با بررسی وضعیت بازار از تیرماه ۹۹ تا اردیبهشت سال ۱۴۰۲درمی‌یابیم که بازار بیشترین ارزش معاملات بورس در آن سال‌ها به خود دیده است. از اینرو در صورتی که انتظار چرخش جدی و فتح قله‌های تاریخی را داشته باشیم، باید مجموع ارزش معاملات خرد سهام، حق‌تقدم، صندوق‌های سهامی، مختلط و درآمد ثابت افزایش پیدا کند. طی روزهای گذشته حمایت ۱۰همتی از صندوق توسعه بازار سرمایه موضوع تاثیرگذار دیگری بود که در روزهای گذشته جو مثبتی در بازار به راه انداخت.

بازار در حال حاضر با مشکلات دیگری نیز دست‌وپنجه نرم می‌کند که برآیند این مشکلات، ارزش معاملات پایین در معاملات روزانه را به وجود آورده است.بعد از مشخص شدن کابینه دولت چهاردهم حالا کارشناسان می گویند؛ وضعیت بازارهای جهانی و سناریوهای مختلف انتخاباتی در ایالات متحده بر روند قیمت سهام اثرگذار است.

بر اساس گزارش‌ها و اطلاعات منتشرشده، حاشیه سود شرکت‌ها طی چهار سال اخیر افت قابل‌توجهی را ثبت کرده و رشد هزینه‌های تولید و تعمیر و تجهیز ماشین‌آلات با سود محدود فعلی امکان بازدهی این صنایع در آینده را با چالش جدی مواجه خواهد کرد. موضوعی که امروز در عدم رشد متناسب صنعت نیروگاهی کشور و وضعیت برق کشور شاهد هستیم، ریشه در همین رویکرد داشته است.

تغییر ارزش معاملات خرد بورس

شاخص کل بورس، با رشد ۲درصدی طی هفته گذشته همچنان سنگر ۲میلیونی را حفظ کرده این درحالی است که بر خلاف هفته‌های گذشته ۱۷۳میلیارد تومان پول حقیقی نیز وارد بازار شده است.

همچنین ارزش معاملات خرد بورس با وجود محدود ماندن دامنه نوسان، هزار و ۶۰۰میلیارد تومان به ثبت رسیده است. این آمارها در حالی مورد محاسبه قرار گرفته که رقم قابل توجه ۷۵۴میلیارد تومان از صندوق‌های درآمد ثابت نیز خارج شده است.به نظر می‌رسد؛پس از رای اعتماد مجلس به کابینه دولت و با ورود به شهریور، بورس تهران احساس امنیت بیشتری کند.وزارت اقتصاد هرگونه تغییرات ناگهانی بخشنامه‌ها را ممنوع اعلام کرده؛تغییراتی که طی یک سال اخیر بازار سهام را به ورطه هولناکی کشانده است.

همتی ،سکاندار جدید این وزارتخانه قبل‌تر نیز افزایش نرخ بهره در شرایط ناترازی بانک‌ها را ناکارا قلمداد کرده بود.اگر ثبات در تصمیم گیری‌های کلان تداوم یابد؛احتمالا بازار در مرحله اول، در حالت متعادل و مثبت خواهد ماند و در صورتی که متغیرهای تاثیرگذار بر بازار از بورس حمایت کنند، در مرحله بعد، شاخص کل بورس می‌تواند وارد یک روند صعودی شارپ شود. با رشد قیمت دلار نیما و نزدیک شدن آن به دلار بازار آزاد،احتمالا بازار نیمای ۵۰هزار تومانی را برای درآمد صادراتی شرکت‌ها پیش‌بینی می‌کند.در صورتی که دلار با سرعت بیشتری بالای ۵۰هزار تومان تثبیت شود، اختلاف دلار نیما و آزاد به زیر ۱۵درصد می‌رسد و بازار قطعا به این اختلاف کم بی‌تفاوت نخواهد ماند.

بازدهی مثبت بورس پایدار است؟

در هفته گذشته نسبت P/E Forward بازار سهام به زیر ۵ واحد رسید‌ که در سطوح پایین تاریخی خود است. با توجه به آنکه احتمال درگیری ایران در تنش‌های نظامی حداقل در کوتاه‌مدت، کاهش‌ یافته‌است. احتمالا بازار منتظر است تا تکلیف نرخ بهره نیز با تشکیل کابینه جدید روشن شود.

از آنجاکه بازار امیدوار است تا کابینه جدید، تصمیمات عاقلانه‌تری بگیرد احتمالا بازار انتظار یک رشد خوب که حدود ۶۰درصد ارزیابی می‌شود را در کوتاه‌مدت دارد.البته اگر در کوتاه‌مدت نرخ بهره به زیر ۲۷درصد برسد و P/E بازار‌ بیش از ۸واحد شود. مانع اصلی که در بازار برای ورود سرمایه‌گذار و پول حقیقی درشت وجود دارد، دامنه‌نوسان بورس است. به‌نظر می‌رسد هفته آینده بورس فضای مثبت و آرامی را تجربه‌کرده و پس از بازگشایی دامنه، بورس به‌سرعت برای باز‌‌‌‌‌پس‌‌‌‌‌گیری قله قبلی خیز بردارد.

رابطه نرخ دلار و بازدهی مثبت بورس

بازار ارز غیررسمی ایران در دو ماه اخیر دچار رکود و کاهش نوسانات قیمتی شده است، به‌ویژه در ماه‌های گرم سال که معمولاً تقاضا برای دلار افزایش می‌یابد.به غیر از مواقعی که سیگنال‌های سیاسی منفی باعث تحرکاتی در بازار شد، به‌طور کلی جهت نمودار قیمت دلار در بازار آزاد کاهشی بوده است.

با توجه به روند قیمت دلار در زمستان ۱۴۰۲ و کاهش تقاضای فصلی پایان سال، به نظر می‌رسد که قیمت تعادلی دلار در حال حاضر زیر مرز ۶۰ هزار تومان قرار دارد. هر گونه افزایشی بالاتر از این مرز تنها با وجود سیگنال‌های منفی ماندگار خواهد بود. برخی از فعالان اقتصادی به دلیل ریسک‌های موجود، از انجام معاملات کلان خودداری کرده‌اند، که این امر به کاهش عمق بازار ارز منجر شده است. با افزایش درآمدهای نفتی و تقویت منابع ارزی، بانک مرکزی توانسته است با مداخله در بازار، مانع از نوسانات شدید شود.

چه گروههایی بازدهی مثبت کسب کردند؟

از سال ۹۹ و ریزش بی‌‌‌سابقه بازار سرمایه، مردادماه به یک‌ماه پرهیاهو تبدیل شده است که همواره با مرور آن خاطرات ناخوشایندی برای تمامی فعالان بازار زنده می‌شود.امسال نیز مردادماه سختی برای فعالان بازار رقم خورد و یک‌بار دیگر به‌رغم ارزندگی نسبی متغیرهای بنیادین، بازار در این ماه سرخ‌پوش شد.

در مرداد ۱۴۰۳ تنها سه‌گروه اوره، تامین سرمایه و بنادر و کشتیرانی توانستند بازدهی مثبت هرچند اندکی را تجربه کنند و تمامی ۴۸گروه دیگر بورسی نزول قیمتی را تجربه کردند.ارزیابی صنایع برتر مردادماه نشان می‌دهد عمدتا صنایعی در این ماه توانستند بازدهی مثبت کسب کنند که نسبت قیمت به سود کمتری در مقایسه با کلیت بازار دارند و اصطلاحا از ارزندگی بیشتری برخوردارند.

اوره‌‌‌سازان با ثبت بازدهی ۶٫۹درصدی در راس بازدهی مردادماه قرار گرفتند. مهم‌ترین اخبار مرداد این گروه، ابطال نرخ خوراک پتروشیمی‌‌‌ها، افزایش قیمت اوره دولتی و افزایش قیمت اوره در بورس‌کالا و رقابت‌پذیری در اوره برای اولین مرتبه در بورس‌کالاست. خودروسازان برای چندمین ماه در قعر بازدهی قرار گرفتند. انتشار اخباری مبنی بر زیان این صنعت نشان می‌داد که هر روز ۱۰۰میلیارد و هر ساعت بیش از ۴ میلیارد تومان جو منفی بیش از قبل بر این صنعت حاکم شد. از طرفی وزیر صمت پیشنهادی صحبت‌‌‌هایی مبنی بر ادامه قیمت دستوری خودروسازان و همین‌طور واردات خودروی دست‌دوم را مطرح کرد که این موضوع جو منفی این صنعت را افزایش داد.