الگوهای مدیریتی فعلی پاسخ‌گوی بحران‌های سازمانی نیستند

الگوهای مدیریتی فعلی پاسخ‌گوی بحران‌های سازمانی نیستند

رئیس سازمان مدیریت صنعتی، در کنفرانس ملی تعالی سازمانی با طرح پرسشی بنیادین درباره ناکارآمدی مدل‌های مدیریتی در ایران، تأکید کرد که با وجود بهره‌گیری از نیروهای متخصص و فناوری‌های نوین، عملکرد سازمان‌ها رضایت‌بخش نیست. وی نقش رهبری و فرهنگ سازمانی را کلید عبور از شرایط دشوار دانست و از برنامه سه‌ساله تربیت هزار مدیر بحران‌محور برای آینده کشور خبر داد.

به گزارش سرمایه فردا، قاسم خرمی، امروز _سه‌شنبه بیست‌وهشتم مرداد_ در کنفرانس ملی تعالی سازمانی، با طرح پرسشی بنیادین اظهار کرد: مایلم در آغاز این نشست علمی، پرسشی اساسی را مطرح کنم؛ پرسشی ساده اما عمیق؛ چرا با وجود بهره‌گیری از نیروهای تحصیل‌کرده، فناوری‌های نوین، هوش مصنوعی و جدیدترین نظریه‌های مدیریتی، عملکرد سازمان‌ها چه در بخش دولتی و چه خصوصی رضایت‌بخش نیست؟ چرا نظریه‌های علوم اجتماعی در عمل کار نمی‌کنند؟

وی افزود: این پرسش را می‌توان از زوایای مختلف بررسی کرد، اما در این همایش بنا داریم از منظر نقش رهبری و فرهنگ سازمانی به آن پاسخ دهیم. همکاران اشاره کردند که این کنفرانس قرار بود در خردادماه برگزار شود، اما با وقوع جنگ ۱۲ روزه، به تعویق افتاد؛ جنگی که معنای واقعی “شرایط دشوار” را برای سازمان‌ها ملموس‌تر کرد.

رئیس سازمان مدیریت صنعتی، با اشاره به وضعیت بحرانی کشور، اظهار داشت: ما همواره در شرایط دشوار زیسته‌ایم؛ از بحران‌های زیست‌محیطی مانند کم‌آبی و فرونشست زمین گرفته تا فرسایش ژئوپلیتیکی، فقر، تبعیض، مهاجرت نخبگان، ناکارآمدی سازمان‌ها و ضعف دموکراسی. این‌ها همه مصادیق زیستن در شرایط دشوارند. بنابراین بار دیگر باید پرسید: چرا الگوهای مدیریتی امروز پاسخ‌گوی نیازهای سازمانی ما نیستند؟

خرمی با نقد ساختارهای مدیریتی موجود، تصریح کرد: مدل‌های مدیریتی ما از دل واقعیت‌های سیاسی و اجتماعی کشور بیرون نیامده‌اند. در حالی که کشور ما مبتنی بر اقتصاد سیاسی است، جریان سیاست‌زدایی از توسعه سال‌هاست با قدرت دنبال می‌شود. بسیاری از مدیران از ورود به حوزه سیاست پرهیز دارند، در نتیجه الگوهای مدیریتی ما بر واقعیت‌ها تحمیل شده‌اند، نه برخاسته از آن‌ها.

وی با اشاره به تجربیات خود در دولت، گفت: در آغاز فعالیت همین دولت، شاهد بودم که وزیر محترم صنعت ساعت یک شب تماس گرفتند تا درباره بحران برق تصمیم‌گیری شود. این سطح از اضطرار، الگویی جهانی ندارد. بنابراین باید دید چه نوع رهبری می‌تواند در چنین شرایطی پاسخ‌گو باشد.

شرایط بحران باید فراتر از تصمیم‌گیری باشد

رئیس سازمان مدیریت صنعتی، ادامه داد: رهبری در شرایط بحران باید فراتر از تصمیم‌گیری باشد؛ باید استراتژیست، نوآور، و آنتروپرونر واقعی باشد. رهبری باید شبکه‌ساز و تیم‌ساز باشد، نه محفل‌ساز. رهبری در شرایط اضطرار باید سازمان را اصلاح‌پذیر و کارآمد کند.

خرمی با تأکید بر نقش فرهنگ سازمانی، بیان کرد: «فرهنگ سازمانی تنها زمانی مؤثر است که با رهبری شایسته و ساختار بروکراتیک سالم همراه باشد. متأسفانه در کشور ما، بروکراسی حرفه‌ای و تخصص‌محور نایاب است. اگر مبنای بروکراسی غیرحرفه‌ای باشد، حتی بهترین رهبران نیز منزوی می‌شوند.

وی با اشاره به خطر مهندسی اجتماعی و آشوب در سازمان‌ها، گفت: در فرهنگ ما، میل به ویرانی به یک گرایش دائمی بدل شده است. همان‌طور که در اندیشه سیاسی میل به اسکالیز وجود دارد، امروز در سازمان‌ها نیز میل به فروپاشی دیده می‌شود. چاره چیست؟ اصلاح سازمان.

رئیس سازمان مدیریت صنعتی، با استناد به نظریات وبر و ریمون آرون، اظهار داشت: قفس آهنین بروکراسی تنها با رهبری تاریخ‌ساز قابل تغییر است. در کشور ما، این قفس نه از جنس تخصص، بلکه صرفاً قفس است؛ قفسی که استعدادها را حبس و نابود می‌کند.

خرمی راه‌حل را در پرورش رهبران نوآور دانست و افزود: در شرایط دشوار، باید مدیرانی تربیت شوند که از تصمیم‌گیر به رهبران بحران تبدیل شوند. رهبرانی که بتوانند در شرایط بحرانی تصمیم‌گیری کنند. من در حرفه مطبوعاتی‌ام با صدها مدیر موفق گفتگو کرده‌ام؛ استعدادهایی که در گرد و غبار سیاست پنهان مانده‌اند.

اقتصاد جهانی به حدود ۸۵ میلیون مدیر حرفه‌ای نیاز دارد

وی در پایان با اشاره به برنامه‌های سازمان مدیریت صنعتی گفت: بر اساس دستور مقام معظم رهبری، رئیس‌جمهور و وزیر صنعت، مأموریت یافته‌ایم تا طی سه سال آینده، هزار مدیر صنعتی و اقتصادی را برای اداره کسب‌وکار در شرایط بحران آموزش دهیم. دوره اول این برنامه با همکاری سازمان گسترش صنایع آغاز شده و در حال اجراست. هدف ما ایجاد بانک اطلاعاتی از مدیران شایسته برای آینده کشور است؛ مدیرانی که بتوانند ایران را با مختصات سیاسی، فرهنگی و ژئوپلیتیکی‌اش به سطحی از توانمندی داخلی برسانند که در نظام بین‌الملل جایگاه شایسته‌ای داشته باشد.

رئیس سازمان مدیریت صنعتی، در ادامه سخنان خود با تأکید بر نیاز فوری کشور به تربیت مدیران حرفه‌ای در تراز جهانی، گفت: بر اساس بررسی‌های مجمع جهانی اقتصاد، در دهه آینده، اقتصاد جهانی به حدود ۸۵ میلیون مدیر حرفه‌ای نیاز دارد؛ مدیرانی که نه‌تنها توان تصمیم‌گیری در شرایط بحرانی را دارند، بلکه می‌توانند مسیرهای نو را کشف و سازمان‌ها را به شکوفایی برسانند. این همان الگویی است که ما در سازمان مدیریت صنعتی در پی تحقق آن هستیم.

خرمی با اشاره به مأموریت جدید سازمان تحت هدایت وزارت صنعت، معدن و تجارت، افزود: مطابق با دستور مقام معظم رهبری، رئیس‌جمهور محترم و وزیر محترم صنعت، سازمان مدیریت صنعتی مأمور شده است تا طی سه سال آینده، هزار مدیر صنعتی و اقتصادی را برای اداره کسب‌وکارها در شرایط دشوار آموزش دهد. این آموزش‌ها با هدف پاسخ ایرانی به نیاز جهانی طراحی شده‌اند؛ مدلی بومی برای تربیت مدیرانی که بتوانند در بستر بحران، سازمان را نجات دهند و توسعه ببخشند.

وی با اشاره به آغاز نخستین دوره این برنامه آموزشی، اظهار داشت: خوشبختانه دوره اول این طرح با همکاری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در حال برگزاری است. سازمان‌های متقاضی، از جمله صنایع خودروسازی، فرم‌های ثبت‌نام را دریافت کرده‌اند. از سایر علاقه‌مندان نیز دعوت می‌کنم در صورت تمایل، برای حضور در این دوره‌ها اقدام کنند. اطلاعات تکمیلی به‌زودی در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت.

او در پایان با تأکید بر هدف نهایی این طرح، گفت: «هدف ما تشکیل یک بانک اطلاعاتی از مدیران آموزش‌دیده و شایسته است؛ مدیرانی که بتوانند در شرایط بحرانی، تصمیم‌گیران مؤثر باشند. این بانک اطلاعاتی در اختیار وزارت صمت و سایر نهادهای تصمیم‌گیر قرار خواهد گرفت تا انتخاب‌های آینده در بخش دولتی از میان این افراد صورت گیرد. بخش خصوصی نیز، با اقتضائات خاص خود، می‌تواند از این ظرفیت بهره‌مند شود. ما باید برای ایرانِ امروز و فردا، با مختصات سیاسی، فرهنگی و ژئوپلیتیکی‌اش، مدیرانی تربیت کنیم که نه‌تنها در برابر بحران‌ها تاب‌آور باشند، بلکه بتوانند مسیر توسعه را هموار سازند.»

دیدگاهتان را بنویسید