به گزارش سرمایه فردا، در حال حاضر حکمرانی در کشور باید اصلاح شود. چراکه رویکرد برخی اجرای سیاست‌های مغایر منافع ملی است. به همین دلیل به نظر می رسد افراد تمامیت خواه مانع توسعه ایران می شوند. در حالی که بهانه آنها مقابله با دشمن است.

جواد حیدریان در میزگردی با حضور عادل جلیلی، استاد پژوهشگر منابع طبیعی و رئیس سابق موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور و سفیر سابق ایران در سازمان جهانی فائو، و محمد درویش، کنشگر برجسته محیط زیست ایران، ابرچالش‌های محیط زیست را به بحث گذاشته است.
چکیده این گفت‌وگو از نظرتان می‌گذرد:

ما چند مشکل اساسی داریم یکی اینکه برخی فعالان و مردم، محیط زیست را به چند مسئله ابتدایی تقلیل داده‌اند. مسئولان هم تصور می‌کنند محیط زیست یک مسئله فانتزی است.

مثلاً بر انقراض چند گونه گیاهی و جانوری تمرکز شده است، اما اگر فعالان محیط زیست مقداری عمیق‌تر و سیستماتیک‌تر به مسئله نگاه می‌کردند موضوع محیط زیست نیز بالا می‌آمد و مطرح می‌شد.

بعد از انقلاب که ساخت سیاسی کشور تغییر کرد، موضوع اقتصاد هرگز موضوع محوری و شاخص‌هایی مثل رشد اقتصاد و تولید ثروت مورد کنکاش نبوده است.

وقتی به تولید ثروت در دنیا نگاه می‌کنید می‌بینید بر اساس سه سرمایه مادر به دست آمده است، محیط زیست یک سیستم جدای از جامعه و اقتصاد نیست. محیط زیست خود بخشی از اقتصاد است.

آخرین مطالعات نشان می‌دهد رشد اقتصادی که به تولید ثروت یا GDP منجر می‌شود، مبتنی بر سه سرمایه مادر است: سرمایه منابع طبیعی، نیروی انسانی و زیرساخت‌های کشور.

محیط زیست در اولویت نیست و تمام آمارهای موجود موید تشدید فرآیندهای کاهنده کارایی سرزمین در کشور ماست. این خود نشان دهنده این است که ما نتوانستیم جریان‌های کاهنده محیط زیست را متوقف کنیم.

بزرگ‌ترین منطقه آزاد اقتصادی در خوزستان واقع است، اما همین استان بیشترین مهاجرت‌فرست را دارد چرا کسی حاضر نیست در ثروتمندترین و حاصلخیزترین جلگه ایران زندگی کند.

دلیل ساده است؛ چون آبی برای نوشیدن نمانده است و هوایی برای تنفس نیست. این ارزش محیط زیست است که نباید با آن شوخی کرد.

معادن و کشاورزی از جمله بخش‌های اقتصادی محسوب می‌شوند که کاربری عرصه‌های طبیعی را تغییر داده‌اند.

بنا به آمار از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۷ نزدیک به ۴/۲ میلیون هکتار عرصه در اختیار معادن گذاشته است.

عرصه‌های قبلی را باید به این عدد اضافه کرد و دید چه رقم بزرگی است در واقع شاید بتوان گفت عرصه‌های طبیعی که از طریق معدن تخریب می‌شوند کمتر از عرصه‌های کشاورزی نیستند.

وقتی می‌خواهیم اقتصاد مقاومتی را مطرح کنیم نیز بر خلاف آنچه در دنیا انجام می‌شود کار می‌کنیم اقتصاد مقاومتی در دنیا انعطاف دارد و می‌تواند خود را پایدار نگه دارد و تاب‌آور است.

اقتصاد مقاومتی در هدف به ما نزدیک است اما رویکرد ما متفاوت است. آنها سعی می‌کنند ظرفیت ملی را در تولید ثروت بالا ببرند و هر چیزی که به دست می‌آورند در صندوق پس‌انداز ملی ذخیره می‌کنند.

بنابراین با پس‌انداز ملی به خود فرصت یک انعطاف جدی می‌دهند در ایران اقتصاد مقاومتی را با نظریه راز بقا اشتباه گرفته‌اند. با تعریفی که در ایران داریم اقتصاد مقاومتی یعنی هرچه منابع وجود دارد را مصرف کنیم.

در حالی که روش‌های مناسبی برای رشد اقتصادی و توسعه وجود دارد که می تواند مبتنی بر حفظ محیط زیست باشد و بر اساس آن منابع را نیز به جای هدر دادن حفظ کند.

در ایران مرکزی که تمرکز جمعیتی بالایی در حوضه آبخیز دریاچه نمک وجود دارد، اکنون سرانه آب سالانه هر فرد زیر ۴۰۰ متر مکعب است.

وقتی حکومت از افزایش جمعیت حرف می زند باید به این نکته توجه کرد که بحران وجود دارد بنابرین منطقی‌ترین کار این است که بحران را به رسمیت بشناسید.

وقتی از بحران آب به صورت آماری حرف می‌زنیم یعنی مسئله جدی است و از این به بعد تا زمانی که حیات در ایران ممکن باشد این بحران با ایرانیان خواهد ماند.

بزرگترین تغییری که در نگرش حکمرانان کشور باید ایجاد شود این است که باید منافع ملی در اولویت تمام سیاست گذاری‌ها باشد. یعنی منافع ملی بر هر چیزی ارجحیت داشته باشد.

ایران باید به سمت مزیت‌های خود حرکت کند ایران به نسبت کشورهای اطراف بالاترین شاخص توسعه انسانی را دارد واقعا ایران می‌تواند مشکلات خود را حل کند.

اما یک عده تمامیت‌خواه اجازه نمی‌دهند که توصیه های درست به دولتمردان شنیده شود. آنها فوراً انگ می زنند که شما می‌خواهید کاری کنید که ما در برابر دشمنان خم شویم! در صورتی که اگر شما کشور را با این فرمان جلو ببرید زودتر کمرتان در برابر دشمن خم می‌شود.

در حال حاضر حکمرانی در کشور باید اصلاح شود. چراکه رویکرد برخی اجرای سیاست‌های مغایر منافع ملی است. به همین دلیل به نظر می رسد افراد تمامیت خواه مانع توسعه ایران می شوند. در حالی که بهانه آنها مقابله با دشمن است./دنیای اقتصاد